De verrassende invloed van liefdesverdriet op je hersenen
Iedereen kent de dramatische emotionele pijn die veroorzaakt wordt door een relatiebreuk. En waarschijnlijk herken je ook de fysieke pijn, vooral voelbaar in je borst en keel. Maar waar de viscerale gevoelens tijdens liefdesverdriet vooral merkbaar zijn rond het hart, kun je jezelf beter druk maken over een ander orgaan. Juist, je brein. Als je hart gebroken is, reageren je hersenen namelijk op een vrij extreme manier. En die reacties zijn verantwoordelijk voor de symptomen die we associëren met liefdesverdriet. Om hier beter mee om te gaan en het herstel te bevorderen, is het belangrijk om te weten waar jouw andere gevoelens, gedachtes en gedragingen vandaan komen. Er gebeurt van alles in je brein, dit zijn de belangrijkste processen die je gedrag beïnvloeden.
1. Emotionele pijn voelt als fysieke pijn
Yep, emotionele pijn kan tijdens liefdesverdriet aanvoelen als fysieke pijn. Dit is wetenschappelijk bewezen. Met hersenscans is aangetoond dat emotionele pijn door liefdesverdriet dezelfde gebieden in de hersenen stimuleert als de gebieden die actief worden bij lichamelijke pijn.
Daardoor ervaar je dus fysieke pijn, die in verschillende onderzoeken door respondenten als ‘bijna ondraaglijk’ wordt omschreven. Maar waar intense fysieke pijn altijd maar voor korte duur is, kan liefdesverdriet uren, dagen en soms zelfs weken aanhouden. Dat verklaart waarom liefdesverdriet zo zwaar is.
2. Ontwenningsverschijnselen zoals bij het afkicken van een verslaving
Ook is met hersenscans aangetoond dat tijdens liefdesverdriet dezelfde gebieden worden geactiveerd als bij verslaafden die abrupt stoppen met het gebruik van cocaïne of andere drugs. De krachtige ontwenningsverschijnselen die optreden na het ‘verliezen’ van een liefde, beïnvloeden je vermogen om te denken, te focussen en te functioneren in de breedste zin van het woord.
Net zoals je van een verslaafde die aan het afkicken is niet kunt verwachten dat hij zo maar even zijn werk weer oppakt, kun je dat ook niet verwachten van iemand met een gebroken hart. De abnormale mentale toestand is vergelijkbaar. In de verwachtingen naar jezelf of richting anderen met een gebroken hart, is dit een belangrijke wetenschap.
3. Opdringerige gedachten die je herstel blokkeren
Tijdens liefdesverdriet genereren je hersenen opdringerige gedachten over je ex, zonder dat je daar invloed op hebt. Dat kan een emotionele herinnering zijn, een conversatie uit het verleden en een visuele herinnering. Iedere keer als dit gebeurt, heropent zich de wond en worden de ontwenningsverschijnselen getriggerd. Dit soort gedachten kunnen tientallen keren per uur opkomen, wat verklaart waarom het zo lang kan duren voordat je over een relatiebreuk heen bent.
Dit inzicht kan je helpen bij de nodige zelfcompassie (wat iets anders is dan zelfmedelijden) en het voorkomen van een onnodig schuldgevoel of zelfkritiek. Hoe minder je aan je ex denkt, hoe sneller je herstelt. En in de wetenschap dat deze gedachten ongecontroleerd en onvrijwillig zijn, kan het helpen om het vrijwillig praten en denken over je ex te beperken.
5 tips om over je liefdesverdriet heen te komen
Lees ook deze vijf tips van een psycholoog om over je liefdesverdriet heen te komen.