De 10 grote levenslessen uit de klassieke kinderboeken van Roald Dahl
Wie is er nou niet opgegroeid met de prachtige en wereldwijd bekende boeken van Roald Dahl? De klassiekers zijn om bij weg te dromen in fantasierijke werelden, voor jong én oud. Wat kunnen we eigenlijk leren van De Grote Vriendelijke Reus en Matilda? Dit zijn de grote levenslessen uit de klassieke kinderboeken van Roald Dahl.
De kinderboeken van schrijver Roald Dahl worden wereldwijd gelezen, en dat is niet zonder reden. Zo werd het boek De Grote Vriendelijke Reus (GVR) onlangs zelfs bekroond met een Gouden Boek, zo meldde de Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek (CPNB). In Nederland zijn daarvan sinds de publicatie in 1983 (!) inmiddels meer dan 75.000 exemplaren verkocht. En dat was een bekroning waard! Ook al is Dahl zelf in 1990 overleden op 74-jarige leeftijd.
Levenslessen uit de boeken van Roald Dahl
Hoewel de boeken – 25 in totaal – vaak worden gelezen door kinderen, bevatten ze verrassend diepe levenslessen waar iedereen, ongeacht leeftijd, iets van kan opsteken. Dahl kon namelijk al geen ander op briljante wijze ingewikkelde levenslessen verpakken in verhalen die op het eerste gezicht sprookjesachtig lijken.
Dit zijn de grote levenslessen die we uit zijn klassiekers kunnen halen:
1. Volg je dromen
In Matilda staat het jonge meisje Matilda centraal, dat ondanks haar vervelende thuissituatie en gemene schooldirectrice nooit haar dromen opgeeft. Ze ontdekt dat ze bijzondere krachten heeft en gebruikt deze om het onrecht om haar heen te bestrijden. De les? Wees niet bang om buiten de gebaande paden te treden en je dromen na te jagen, zélfs als de wereld je tegenwerkt. Hoe mooi?
2. Vriendelijkheid overwint alles
Roald Dahl benadrukt vaak de kracht van vriendelijkheid. In De GVR bijvoorbeeld, zie je dat in in de relatie tussen de hoofdpersonage Sofie en de Grote Vriendelijke Reus. Ondanks zijn enge uiterlijk blijkt de GVR eigenlijk een lieve reus te zijn. Sofie leert dat echte vriendelijkheid niet altijd te zien is, en de kracht heeft om zelfs de grootste obstakels te overwinnen.
Dahl laat hiermee zien dat empathie en vriendelijkheid ons verder brengen dan wraak of haat. En zo is het maar net!
3. Vertrouwen in jezelf
In De fantastische meneer Vos neemt de hoofdpersoon het op tegen drie gemene boeren. Meneer Vos weet altijd weer een manier te vinden om zichzelf en zijn familie te redden, hoe moeilijk de situatie ook lijkt. Het verhaal leert ons dat zelfvertrouwen en vindingrijkheid ons kunnen helpen om uitdagingen te overwinnen. Als je in jezelf gelooft, kun je zelfs de meest onmogelijke situaties de baas worden.
4. Het is oké om anders te zijn
Een terugkerend thema in Dahl’s verhalen is dat ‘anders zijn’ juist iets is om te vieren, en helemaal niet om je voor te schamen. In De Heksen is het bijvoorbeeld de grootmoeder van de jonge held die hem leert dat het oké is om anders te zijn. Het boek moedigt aan om jezelf te accepteren zoals je bent, zelfs als de rest van de wereld je niet begrijpt. De boodschap is duidelijk: uniek zijn is een kracht, en geen zwakte.
5. Fantasie is essentieel
Dahl benadrukt ook het belang van verbeeldingskracht in bijna al zijn boeken. In Sjakie en de chocoladefabriek is Willy Wonka het levende bewijs van de kracht van fantasie. Zijn fantastische fabriek met eindeloze snoepcreaties is het resultaat van een grenzeloze verbeelding. Het verhaal laat zien dat creativiteit en dromen essentieel zijn om het leven spannend en vervullend te maken.
6. Blijf nieuwsgierig
Dahl’s karakters hebben vaak een enorme honger naar kennis en avontuur. Neem bijvoorbeeld James en de reuzenperzik, waar James een groot avontuur aangaat na het ontdekken van een gigantische perzik. Het verhaal laat maar weer eens zien dat nieuwsgierigheid deuren opent naar nieuwe werelden. Blijf je verwonderen over het leven en wees altijd bereid om iets nieuws te ontdekken!
7. Laat je niet misleiden door uiterlijk
In De GVR en Sjakie en de chocoladefabriek leer je dat eerste indrukken vaak behoorlijk misleidend kunnen zijn. De GVR lijkt in eerste instantie angstaanjagend, maar is eigenlijk een lieve vriend, terwijl de kinderen die snoepfabriek bezoeken laten zien dat mooie buitenkanten vaak oppervlakkig zijn…
De les hier is dat ware schoonheid van binnen zit, en dat je niet alleen op het uiterlijk moet vertrouwen om mensen of situaties te beoordelen.
8. Eerlijkheid loont
In veel van Dahl’s verhalen worden oneerlijke personages gestraft voor hun slechte gedrag. Denk bijvoorbeeld aan de vervelende kinderen in Sjakie en de chocoladefabriek. Zij worden uiteindelijk geconfronteerd met de consequenties van hebzucht en oneerlijkheid. Dahl laat zien dat eerlijkheid, integriteit en het juiste doen altijd belangrijker zijn dan oppervlakkig succes of eigenbelang.
9. De kracht van hoop
In al zijn verhalen geeft Roald Dahl zijn personages, ondanks alle moeilijkheden die ze tegenkomen, altijd een sprankje hoop. De Griezels eindigt bijvoorbeeld met een bevrijding voor de onderdrukte dieren, en Matilda vindt uiteindelijk de liefdevolle familie die ze verdient. Dahl leert ons dat, hoe zwaar het leven ook kan zijn, hoop en doorzettingsvermogen je door de moeilijkste tijden kunnen leiden.
10. Wees niet bang om vragen te stellen
De kinderboekenschrijver moedigt jonge lezers aan om altijd vragen te stellen en dingen niet zomaar te accepteren. Dahl’s verhalen zitten vol met karakters die de status quo uitdagen en hun eigen pad kiezen. Deze les is misschien wel het grootste: wees kritisch, wees nieuwsgierig en wees niet bang om de wereld om je heen in twijfel te trekken.
De verhalen van Roald Dahl zijn dus véél meer dan vermakelijke kinderboeken. Ze zitten boordevol tijdloze lessen over moed, vriendelijkheid, zelfvertrouwen én de kracht van verbeelding. Dat is pas waardevol om mee te geven aan een kind, maar vooral: aan jezelf!