Mathilda Verwoerdt Psyche 16 aug 2019, 06:00

Leestijd: 4 minuten

De kunst van het niks doen: zo belangrijk is het

In een tijdperk waar we altijd maar druk zijn, is het een kunst om niks te doen. Onze agenda’s staan bom vol. En buiten dat om, nemen we waar we ook gaan ons werk alsnog mee. Stress speelt een steeds grotere rol in onze drukbezette levens. Waar we vroeger na schooltijd gerust een uur konden kletsen op het schoolplein en de tijd compleet vergaten, hebben we nu geen enkele minuut meer te verspillen. En dat is nu juist zo belangrijk: om eens even goed je tijd te verspillen. Stress speelt een steeds grotere rol in onze drukbezette levens. Waar we vroeger na schooltijd gerust een uur konden kletsen op het schoolplein en de tijd compleet vergaten, hebben nu geen enkele minuut meer te verspillen. En dat is nu juist zo belangrijk: om eens even goed je tijd te verspillen. 

We razen maar door

Tijd is goud waard. En nu de tijdsdruk zo hoog is, blijven we maar doorgaan. Met als gevolg dat niet zozeer de tijd, maar wijzelf een keer opraken. Zowel op psychologisch als creatief gebied is het ontzettend belangrijk om af en toe even lekker niks te doen, schrijft Alan Lightman, een hoogleraar aan het Massachusetss Instute of Technology, in één van zijn boeken.

https://www.bedrock.nl/vergeet-hygge-agom-finse-sisu-kracht-jezelf/

Hij vertelt aan NRC dat we meer tijd moeten doorbrengen zonder doel; zonder dat je iets probeert te bereiken. Niksen dus. In een tijd waarin burn-outs vaker dan ooit voorkomen, is het tijd om te accepteren dat niks doen meer dan oké is.

Creativiteit komt tijdens het niksen

Volgens de onderzoeker is het slecht voor ons vermogen om na te denken en te fantaseren. Hoewel het niet even slecht is als roken, heeft het toch een belangrijke impact op je creativiteit. Minstens zo belangrijk! We hebben gewoonweg minder tijd om creatief te zijn. Je wordt opgeslokt door de tijd. Want zeg nu zelf: vaak komen de beste ideeën op random momenten.

Als je onder de douche staat bijvoorbeeld, of in de trein zit. Oftewel: als je niks aan het doen bent. Dan ben je even met niets bezig en popt er ineens een steengoed idee in je hoofd op. Het is dan ook niet gek dat de beste wetenschappelijke ontdekkingen juist worden gedaan als wetenschappers tussen hun drukke werk door aan het lummelen zijn.

Jongeren zijn tegenwoordig minder creatief

Maar met al die drukte nu, geven we onszelf geen tijd om stil te staan. En daardoor worden we minder creatief. In de VS ondervonden zorgwekkende studies dat creativiteit onder de jongeren is afgenomen. En niet geheel toevallig, is dit sinds de opkomst van internet in de jaren ’90.

https://www.bedrock.nl/vergeet-hygge-agom-finse-sisu-kracht-jezelf/

“Er is meer onrust en angstgevoelens onder de jongeren. Meer depressie en burn-outs. Volgens veel sociologen en psychologen komt dit door de angst om iets te missen.”, zegt Lightman. En die angst wordt getriggerd door constant je social media te checken.

Waarom druk zijn niet goed is

Het leven gaat snel tegenwoordig, iedereen is druk. Al helemaal in de stad. Er is dan minder tijd voor psychologische ruimte. Je geeft automatisch minder aandacht aan anderen, maar krijgt ook minder aandacht als je altijd maar druk bent. Daarnaast kunnen we ons als we druk zijn niet goed voor lange tijd op iets concentreren; we zijn dan erg snel afgeleid.

https://www.bedrock.nl/zweden-nauwelijks-burn-outs/

Misschien herken je het zelf ook wel: je zit midden in een gesprek met een goede vriend, bedenk je je ineens dat je nog moet reageren op die belangrijke e-mail. We willen alles tegelijk doen en doen daarom juist heel veel niet. Want op het moment dat jij die mail beantwoordt, kan je niet je aandacht volledig focussen op wat die vriend je vertelt. En zowel aandacht geven als krijgen is erg belangrijk om je rust te vinden.

De kunst van het niks doen

De kunst van het niks doen, is om dan ook écht helemaal niks te doen. Dit kan je doen door te mediteren, maar dit hoeft niet per se. Even offline gaan moet wél. Dat we nu 24 uur per dag online kunnen zijn, betekent niet dat dat ook moét.

En ook al wordt er verwacht dat we meteen reageren, hoeven we hier niet aan te voldoen. De kracht van online communicatie is juist dat je de tijd mag nemen om te reageren en je dat niet a la minute hoeft te doen. Dus laten we dat vooral niet vergeten.

Tips om niks te doen

In plaats van online zijn kan je dus ook gewoon even:

• Nutteloos rondhangen
• Wandelen, heb je al van bathing forest gehoord?
• Voor je uit staren
• Op het terras zitten met vrienden

Zolang je maar je gedachte op nul zet en je telefoon achterwege laat. Probeer daarom minstens één uur per dag je telefoon uit te zetten en de tijd voor jezelf te nemen om niks te doen. Het zou een vast onderdeel van de dag moeten worden.

Niksen is essentieel om gezond te functioneren. We zijn allemaal op zoek naar onszelf, naar onze ware identiteit. Maar door de drukte die we zelf hebben gecreëerd kunnen we die nog wel eens verliezen. En dat is zonde!

Meer lezen over niksen en je rust vinden?

• Meditatie en loslaten: zo kan mediteren je helpen
• Lui zijn is beter voor je dan je denkt
• Voldoende rust nemen is zó belangrijk (en dit is waarom)