Sophie Golbach Psyche 21 dec 2021, 06:00

Leestijd: 3 minuten

Waarom we over het algemeen niet goed tegen kritiek kunnen

‘Leuk, maar we hadden toch afgesproken dat we het op die manier zouden doen?’ Of: ‘zou je die jurk nou wel aantrekken?’ Klinkt dat bekend? Met kritiek hebben we allemaal wel eens te maken, maar leuk is het nooit. Jij voelt je er lang neerslachtig door, maar kijk je naar je vriend of vriendin, dan kunnen zij 10 minuten later alweer lachen. Waarom trekken sommige mensen kritiek zich dan zo erg aan?

Over het algemeen kunnen we allemaal niet goed tegen kritiek, maar sommige mensen hebben er meer last van anderen. Dit is waarom.

Het geheim van kritiek

Kritiek is natuurlijk nooit leuk. Daar zijn we het allemaal waarschijnlijk wel over eens. Maar hoe je omgaat met die kritiek en hoe erg het je raakt, hangt eigenlijk helemaal niet af van hoe heftig de kritiek was. Wat blijkt; het gaat om de relatie die je hebt met jezelf. Het geheim zit hem in hoe leuk we onszelf vinden.

Maar sommige kritiek is heftiger dan andere kritiek, toch? Waarom heeft het dan minder te maken met de ‘aanval’ en meer met wie wij zelf zijn?

Hoe ga je om met kritiek van je ouders?

Dat komt door het volgende; voor mensen die genoeg van zichzelf houden, is kritiek nooit meer dan een beetje gemopper. Ze weten dat mensen het niet persoonlijk bedoelen en ze zijn het de volgende dag alweer vergeten. Accepteren dat niet iedereen hen aardig vindt en dat niet alles wat ze doen perfect is, is voor hen geen enkel probleem.

Andere mensen snappen niet hoe anderen kritiek zo makkelijk van zich afschudden. Mensen die meer kwetsbaar zijn, voelen kritiek aan als een aanval op hun bestaan. Die opmerking die je krijgt op je werk over een taak die je niet goed gedaan hebt? Dat is niet simpelweg alleen een negatieve opmerking. In plaats daarvan voelt het alsof iemand tegen je zegt dat je maar beter kan verdwijnen.

Kritiek van binnenuit

Waarom maakt die kritiek dan zo’n heftige reactie bij je los? Waarom hebben sommige mensen zo’n moeite om te zien dat je gewoon één ding fout hebt gedaan en dat je niet als persoon fout bent?

Dat komt weer omdat kritiek van buitenaf, dus van andere personen, samensmelt met een soort kritiek die al lang bij je vanbinnen zit.

6 effectieve manieren om te dealen met kritiek

Stel, je hebt een stem in je hoofd die tegen je zegt dat je lelijk of niet de moeite waard bent, dan maakt dat het accepteren van jezelf al veel moeilijker dan het zou moeten zijn. Komt daar ook nog eens een reminder van iemand anders over hoe onhandig je bent bovenop, dan maakt dat het verafschuwen van jezelf alleen maar erger.

Wat daarop volgt zijn gedachtes dat de hele wereld kan zien hoe belachelijk je bent, dat je nooit over de negatieve beoordeling heen kan stappen, dat wat er gebeurde een ramp is.

Moeilijke jeugd

Wat je vooral niet mag vergeten als je niet goed tegen kritiek kan en negatieve opmerkingen vaak hard aankomen, is dat je waarschijnlijk een moeilijkere jeugd hebt gehad dan gemiddeld. Er zijn diepere redenen die de basis zijn voor het probleem.

Misschien ben je ooit weleens vernederd als kind zonder dat je daarna getroost of vastgehouden werd. Daarom trek je je de kritiek nu ook zo erg aan. Een gebrek aan waardering in je jeugd zorgde ervoor dat je nu niet weet hoe je je tegen ‘vijanden’ moet beschermen.

https://www.bedrock.nl/durf-kritiek-te-hebben-op-je-geliefde/

Eigenlijk reageer je op ‘volwassen’ tegenslagen met de kwetsbaarheid van een kind, die op een te jonge leeftijd met te veel minachting te maken kreeg.

Kunnen we dat veranderen?

In zekere zin, ja. Het is misschien moeilijk om niet langer unhappy te zijn met kritiek, maar je kan wel veranderen waar je je precies ongelukkig over voelt. Kwetsbaarheid is niet een teken dat je als persoon niet deugt. Wel is het een bewijs dat je vroeger, in je jeugd, niet de liefde kreeg die je nodig had om nu makkelijker om te gaan met moeilijke momenten.

Als je je dat realiseert word je daar misschien boos van. En dat mag best.