Rosa Bertram Maatschappij 5 jan 2020, 06:00

Leestijd: 3 minuten

Kleding doneren? Dit is de schokkende impact van jouw goedbedoelde actie

Wanneer het weer tijd is voor de jaarlijkse lenteschoonmaak, je je wintergarderobe verwisselt voor een zomervariant óf je na het zien opruimgoeroe Marie Kondo er eens flink de bezem door wilt halen: in Nederland zijn we koning in het wegdoen van kleding. Het wordt niet weggegooid gelukkig, maar gedoneerd aan Afrikaanse landen. Alleen blijkt die goedbedoelde actie een stuk minder minder goed uit te pakken dan we al die tijd dachten. 

Kleding wegdoen die jij niet nodig hebt en iemand in Afrika goed kan gebruiken, klinkt als een goede deal. Toch ligt de situatie niet zo simpel blijkt.

VPRO Tegenlicht komt met een interessant artikel over de kwestie. Want wat blijkt? Stapels kleding doneren en laten verschepen blijkt veel meer teweeg te brengen in Afrika dan je denkt.

Eindeloze stapels tweedehands kleding in Afrika

Truien, broeken. T-shirts, schoenen maar ook jassen en jurken worden ruimschoots door Nederlanders in kledingcontainers gegooid. In 2012 was dat 90 miljoen textiel om precies te zijn. Met alle goede bedoelingen, want terwijl wij vooral gestresst worden door deze stapels vaak onnodige kleding (help! Wat doe ik aan?) kunnen anderen die het minder hebben, het vast goed gebruiken.

Dat is een juiste gedachte. Alleen is er door het gulle doneergedrag een nieuw probleem ontstaan in enkele Afrikaanse landen. Zodra de kleding wordt verscheept, wordt het opgekocht en op kledingmarkten verkocht. Er is alleen zóveel tweedehands kleding dat kledingmarkten in West- en Oost Afrika enorm zijn geworden.

Must read:  Online winkelen is helaas niet zo onschuldig als het lijkt (en hoe jij het groener kan aanpakken)

Wat in principe goed is, want dat betekent dat er in elk geval genoeg betaalbare kleding is (hoewel deze heus niet altijd even schoon zullen zijn, gezien het afdankertjes zijn, maar dat terzijde).

Dit betekent alleen ook dat lokale ontwerpers en ondernemers geen schijn hebben. Alle kleding komt uit Europese landen waarvan de kwaliteit vaak beter is en nog goedkoper ook. Wie wél geïnteresseerd zijn in de lokale, Afrikaanse kledingontwerpen zijn – opvallend genoeg – expats.

Geen nieuwe, oude kleding naar naar Afrika

Om dat probleem op te lossen besloten Kenia, Oeganda, Rwanda, Tanzania, Burundi en Zuid-Soedan in 2015 de import van Westerse tweedehands kleding terug te dringen door de importkosten te verhogen. Inmiddels hebben alle landen behalve Rwanda zich teruggetrokken. Wat gebeurde er?

Amerika dreigde om het vrijehandelsverdrag Africa Growth and Opportunity Act (AGOA) terug te trekken. Omdat veel landen afhankelijk zijn van het verdrag besloten zij toch af te zien van het voorstel.

Lees ook: Wat je allemaal kan maken van hennep (je gelooft het niet: van huizen tot auto’s)

Rwanda hield vol omdat de handel met Amerika relatief klein is. De importtarieven gingen er van €0,20 per kilo naar €2,50 wat ervoor zorgde dat de import er met 96 procent daalde.

Oók geen oplossing

Helaas bleek deze oplossing niet te werken. Althans, uit onderzoek van een student bleek dat de lokale kleding niet van dezelfde kwaliteit bleek te zijn als die uit het Westen én een stuk duurder dan de Westerse tweedehands kleding.

Inmiddels is het zo erg, dat er in het land zelfs een tekort aan kleding is ontstaan waardoor kleding nu massaal in buurland Congo wordt gekocht. Dat is nogal een verschil met eerst toen iedereen er aan goedkope (fast fashion) kleding kon komen. Nu zijn er minder kledingstukken én minder banen in Rwanda (het aantal verkopers ging van zo’n 3000 naar ongeveer 300).

Wat nu?

De student, Charlie Robertson, deed onderzoek naar de Rwandese textielindustrie en heeft gelukkig wel hoop. Volgens hem zou met de opgedane kennis een nieuwe markt opgezet kunnen worden. Dit adviseerde hij overigens ook aan de overheid die tot nu toe de burgers niet tegemoet kwam in het probleem van het grote banenverlies.

Een oplossing? De importtarieven weer terugdringen, meent Robertson. Het advies wordt meegenomen door de regering, lieten ze weten. Wordt ongetwijfeld vervolgd!

Bron: VRPO Tegenlicht

Impact van de mode-industrie

• Dit zijn de echte slachtoffers van de modeindustrie
• Elke week een nieuwe outfit? Dit is de (verborgen) impact van kleding op het milieu
• Hoe je de impact van je kleding op het milieu kunt reduceren