Maaike Kooijman Psyche 27 sep 2021, 06:00

Leestijd: 3 minuten

Dit is hoe je je kinderen vertelt over geluk

Geluk is een moeilijk te definiëren begrip, constateerden we al eerder. En alsof dat niet al ingewikkeld genoeg is om uit te vogelen voor onszélf, moeten we ook nog zorgen dat onze kinderen opgroeien met een goed beeld over gelukkig zijn. Maar wat is dat goede beeld eigenlijk – en hoe praat je erover?

Nu geven we vaak het verkeerde signaal, maar dat kan anders.

Je kinderen vertellen over geluk

Tenminste, dat schrijven klinisch neuropsycholoog William Stixrud en ‘tutor-geek’ Ned Johnson in hun boek What do you say?. De auteurs merken op dat ouders nu vaak buitenproportioneel veel focussen op goede schoolresultaten. Immers: hoge cijfers = betere baan = meer succes in het leven = gelukkige kinderen. Toch?

Nou ja, niet helemaal. Natuurlijk zijn opleiding en werk belangrijk, maar om dat te bereiken, zou je je niet je hele jeugd overspannen en ongelukkig moeten voelen. Sterker nog, stress op jonge leeftijd zorgt ervoor dat kinderen op latere leeftijd meer kans hebben op angsten en depressies.

Hoe je eerlijk met je kinderen kunt praten over klimaatverandering

Bovendien zorgt een goede baan niet per se voor een betekenisvol leven. Wat dat wel doen, zijn goede relaties en een ‘sense of purpose‘, aldus Stixrud en Johnson.

Relaties van je kinderen

Laten we er een voorbeeld bij nemen. Als jongeren in de tweede of derde klas van de middelbare school zitten, kiezen ze een vakkenpakket. Dat komt vaak neer op een (maatschappelijk) alpha-pakket, met geschiedenis, economie en talen, of een bèta-pakket met biologie en scheikunde. En de boodschap is altijd: ‘kies voor wat jij leuk vindt, niet voor wat je vrienden doen’.

Nu zijn we helemaal voor het kiezen voor wat jou energie geeft. Tegelijkertijd geef je in zulke situaties wel onbewust het signaal af dat een goede opleiding belangrijker is dan de mensen om je heen. Er zijn echter genoeg mensen die hun levenskeuzes baseren op vrienden of liefdesrelaties en daar perfectly happy mee zijn, omdat ze die relaties het belangrijk vinden.

Hoe je met kinderen kunt praten over racisme

Hoe dan ook is het tegenover je kinderen goed om te benadrukken hoe belangrijk goede relaties zijn voor een gelukkig leven. Dat kan door je waardering uit te spreken over je eigen vrienden, familie en eventuele partner, maar ook door hen vragen te stellen over hun eigen relaties. Met wie hebben ze een goede band, waar merken ze dat aan en vooral: hoe laat dat hen voelen?

Geef het leven betekenis

De andere grote factor die genoemd wordt is een ‘sense of purpose‘. Da’s wat moeilijk te vertalen, maar laten we het voor het gemak houden op betekenis, een doel in het leven. En dan bedoelen we niet een doel als ‘100.000 euro per jaar verdienen’, maar eerder iets in de trant van ‘de wereld redden’ – dream big, weet je.

De dingen die wij met geluk associëren, zijn vaak dingen die alleen gerelateerd zijn aan onszelf. De loterij winnen, ons droomhuis vinden… Maar eigenlijk vinden we vooral veel voldoening in doelen die een ‘hoger doel’ dienen. En nee, praten over wat je kinderen zouden kunnen en willen bijdragen aan de wereld, hoeft echt niet te wachten tot de middelbare school.

Kinderen bepalen hun eigen geluk

Net zoals jij het beste weet wat jij gelukkig maakt, geldt dat ook voor je kinderen. Misschien zijn ze er (nog) niet bewust mee bezig, maar instinctief voelen zij ook aan of zij het meest blij worden van sporten, creatief bezig zijn, lezen of iets heel anders.

Hoe je kinderen kunt stimuleren om te groeien (door fouten te laten maken)

Het is misschien aan jou als ouder om te stimuleren dat je kind een goede basis legt op school, maar er is een verschil tussen een ‘goede basis’ (algemene kennis en sociaal-emotionele ontwikkeling) en het pushen voor zo veel mogelijk ‘succes’ (lees: carrière) in het leven. Aan hoge cijfers heb je niks als je niet tevreden bent met de rest.

Sterker nog, schrijven Stixrud en Johnson: succes zorgt niet per se voor geluk, maar andersom geldt dat wel. Dus stop met praten over hoe belangrijk hoge cijfers zijn, en start met praten over wat er écht toe doet in het leven. Dat succes komt dan vanzelf wel.