Malu Kirschbaum Betere wereld 14 mrt 2021, 06:00

Leestijd: 4 minuten

Wel of geen kinderen krijgen met het oog op duurzaamheid?

De boodschap van David Attenborough in zijn docu A Life on Our Planet was heel duidelijk: overbevolking is de centrale oorzaak van het klimaatprobleem. We zijn met te veel en dat kan de planeet gewoon niet aan. Dus wie zich met met het ideaal van duurzaamheid voedt, zal kritisch moeten kijken naar zijn of haar kinderwens. Hoe maak je een afweging en is kinderen krijgen wel écht zo slecht voor het milieu?

Er wordt door tal van mensen hard gewerkt aan duurzaamheid, biodiversiteit en migratieproblemen. Maar dat heeft vrij weinig zin als de uitpuilende demografie de allesoverheersende oorzaak is.

Baren of niet baren?

Naast David Attenborough, zegt ook de iconische bioloog Jane Goodall dat de overbevolking de schuld is van de klimaatcrisis. De bekende filosoof Peter Singer, zijn collega John Gray en hoogleraar paleontologie Jelle Reumer zijn het daarmee eens. Dus de grote vraag (baren of niet baren) wordt inmiddels wel een beetje pijnlijk.

Ten eerste vraag je jezelf misschien af wat de mogelijke impact op het milieu is van jouw toekomstige kind. En ten tweede, wat zal deze gruwelijke klimaatverandering voor jouw kind betekenen? Nogal wiedes dat steeds meer mensen besluiten om zichzelf niet te reproduceren. Maar dit wil nog niet zeggen dat deze beslissing vrij is van emotionele gevolgen.

Hoge levensstandaard

Als je een kinderwens hebt, maar twijfelt of je wel of geen kinderen wilt in verband met het milieu, zul je je misschien afvragen: Is er nog hoop? Is het leven het waard om geleefd te worden? En zo ja, waarvoor dient het? We kunnen toch niet zomaar besluiten dat deze wereld niet goed genoeg is voor ons nageslacht? In dit moeilijke dilemma ontbreken een aantal dingen.

Kinderen en jongeren zijn angstiger en depressiever dan ooit en dit is waarom

In rijke landen liggen de geboortecijfers vaak een stuk lager dan in ontwikkelingslanden. Maar mensen hebben er een hoge levensstandaard, leven langer en ze krijgen misschien minder kinderen, maar ouders verwachten meer van hen. Ze willen dat hun kinderen gaan studeren, een goede baan krijgen en in luxe kunnen leven. Men leeft voor zichzelf in plaats van voor het gezin of de community.

View this post on Instagram

A post shared by BEDROCK Magazine (@bedrockmagazine)

Rijk versus arm

Juist dit soort samenlevingen veroorzaken problemen voor de planeet. Het zijn niet de arme mensen in Afrika die zogenaamd overbevolkt zijn. Het zijn de rijke mensen met gemiddeld 1,87 kinderen die constant hun iPhones upgraden, mooie koelkasten, wasmachines en auto’s hebben, en voor yogaretreats naar Bali gaan.

Dus als mensen zeggen dat we geen baby’s meer moeten maken, dan maakt het heel veel uit wáár die baby’s geboren worden. Het werkelijke probleem is namelijk niet het aantal mensen, maar de enorme impact die je krijgt als je de footprints van alle mensen bij elkaar optelt. En dáár zit het verschil.

Overconsumptie is het probleem

De grootste veroorzaker van de groeiende totale impact is dus niet dat er steeds meer mensen zijn die voedsel en energie nodig hebben. Het is dat sommige mensen veel meer voedsel en energie consumeren dan nodig, en daardoor ook veel meer vervuilen dan noodzakelijk. De toegenomen voetafdruk per persoon is het probleem. En de consumptie van energie is extreem ongelijk verdeeld, zelfs binnen rijke landen.

Hoe je komend jaar een positievere impact kunt hebben op het klimaat

Offam berekende laatst dat de rijkste 1 procent 2 keer zo veel CO2 uitstoot als de complete armste helft van de wereldbevolking. Wat een gemiddelde Afrikaan doet is bijna te verwaarlozen in vergelijking met een rijke Europeaan. Er is dus voor Nederlanders geen reden om de schuld af te schuiven op een ander continent.

Meer knappe koppen

Dat betekent trouwens niet dat bevolkingsgroei helemaal geen gevolgen heeft; dat heeft het wél. Maar het hebben van kinderen hoeft niet altijd gepaard te gaan met een grote gezinsauto. Het hoeft ook niet te betekenen dat je in een giga huis woont, een hoop niet-biologische wegwerpluiers gebruikt, constant nieuwe kinderkleren koopt en vlees eet.

Daarbij helpt het ook als er meer kinderen worden geboren in rijke landen, waar mensen hoog opgeleid zijn. De kans dat deze knappe koppen oplossingen bedenken voor het klimaatprobleem is namelijk een stuk groter, dan dat kinderen uit sloppenwijken daar ooit toe in staat zijn.

Minder spullen, meer liefde

Hoe dan ook zou het de allergrootste prioriteit moeten hebben om minder CO2 uit te stoten, en de mondiale welvaart zo eerlijk mogelijk te verdelen in plaats van zo goedkoop mogelijk te produceren. Zoals alle producten voor rijke mensen, die armen mensen in fabrieken maken voor een hongerloontje.

En het antwoord op ‘baren of niet baren’ is dus eigenlijk: ‘minder spullen en meer liefde’.

Luistertip!