Josephine Kay Featured 22 aug 2016, 06:00

Leestijd: 6 minuten

Je druk maken om wat anderen van je vinden: dit is waarom je dat niet meer moet doen

Ik maak me druk. Ik maak me druk om wat anderen van me vinden en over me denken. Ik ben het prototype pleaser omdat ik wil dat iedereen mij aardig vindt. Ik zal ten koste van mezelf en mijn eigen geluk mijn mond houden en niet voor mezelf opkomen. Ik wil niemand lastigvallen of voor de voeten lopen. Straks beledig ik iemand of, nog erger, kwets ik iemand. Dus houd ik braaf mijn mond. Maar of ik er gelukkiger van word? I don’t think so. Nu dat dit zwart op wit staat, besef ik me hoe idioot het klinkt. Het schetst naar mijn mening een heel onzeker en zwak meisje. Terwijl ik dat echt niet ben. Ik weet damn well wat ik wil en wat ik kan én dat wat ik kan dondersgoed doe. Maar toch zal ik degene zijn die tijdens een meeting haar mond houdt, bang om iets te zeggen waar niemand het mee eens is. Bang om iets te zeggen waar mensen om moeten gniffelen. Bang, bang, bang. En daar zit ‘t ‘m in. Ik ben bang voor afwijzing. Why do I care so much?

Het heeft met onze opvoeding te maken

Vanaf onze geboorte zijn we op zoek naar bevestiging van anderen. Als klein kind trekken we gekke bekken voor onze ouders omdat we zien dat ze daardoor moeten lachen. Dat gaf ons een fijn gevoel. Als we iets stouts deden, en onze ouders boos werden, voelden wij ons slecht. Toen we vriendjes op school kregen, vonden we het belangrijk om bij de groep te horen. Tikkertje op het schoolplein spelen is leuk als je mee mag doen, minder leuk als je niet mee mag doen. Dus deed je je best om door je klasgenootjes gemogen te worden.

Lees ook: We zoeken ons geluk bij een ander (en daar gaat het mis volgens Jan Geurtz)

Volgens Jan Geurtz nemen we allemaal een bepaalde rol aan om anderen het zo comfortabel mogelijk te maken. Zo vertelt hij hoe hij als jongste in een groot gezin met alleen maar oudere zussen al snel doorhad dat tegen ze in gaan geen zin had. Dan werd er hard gelachen door zijn zussen, ‘kijk Jantje boos worden.’ Hij vond daar een fijn trucje voor en was vanaf dat moment altijd de clown des huizes: de nice guy. Dit gedrag heeft hij de rest van zijn leven meegenomen. Pas veel later besefte hij zich dat hij de nice guy was in allerlei situaties, omdat hij zichzelf dat zo had aangeleerd.

En zo geldt dat ook voor mij, voor jou, je collega’s, je familie en je vrienden. Iedereen heeft een bepaalde rol aangenomen, en dat uit zich de rest van je leven. Mijn vader was een bourgondische man. Hield van een borreltje of twee, genoot van lekker eten, gaf elk weekend feesten bij ons thuis, wilde iedereen gelukkig zien. Hij was mijn role model en ik zag hoe dat werkte. Hoe iedereen met hem wegliep, hem aardig vond en graag bij hem in de buurt wilde zijn. Dat wilde ik ook. Dus, gaandeweg leerde ik dat waardering en gemogen worden door anderen dé manier was om verder te komen in het leven. En tot nu toe werkte dat aardig. Be nice was (en is nog steeds) mijn levensmotto. Maar wil je écht verder komen in het leven moet je af en toe tegen mensen in durven gaan.

Zo herken je het

Twijfel je eraan of je je ook te druk maakt? Als je deze gevoelens herkent, is het misschien tijd om beter voor jezelf op te komen.

• Je doet dingen die je niet wil doen, en je raakt hier gefrustreerd door.
• Je weet niet meer wat je nu écht zelf wil.
• Je bent bang om te zeggen wat je echt vindt.
• Je gaat om met mensen die je eigenlijk niet zo aardig vindt, of je vermijdt mensen uit angst voor afwijzing.
• Je vindt het moeilijk om je eigen beslissingen te nemen.
• Je denkt dat mensen boos op je zijn, terwijl ze dat niet zijn.

Beetje bij beetje

Toch begint er langzaam verandering in mij plaats te vinden. Het zal wel iets met levenservaring en (eindelijk) volwassen worden te maken hebben. Zo zei ik een hele goede stabiele baan op om iets te doen waarvan ik wist dat ik er gelukkiger van zou worden. Ik deed dit, wetende dat mijn oude collega’s niet blij zouden zijn met mijn besluit.

Lees ook: Zoveel invloed hebben je vrienden op je gezondheid

Het flitste uiteraard door mijn hoofd: ‘zal ik blijven voor mijn baas, zodat ik haar niet teleurstel? Ik zou het heel erg vinden als zij zich vervelend voelt door mijn besluit. Misschien kan ik maar beter wel blijven, to keep the peace.’ Na meerdere gesprekken met vriendinnen en familie werd me duidelijk dat deze gedachte wéér een gevolg was van het bekende people-pleaser syndroom. Ik twijfelde of ik mijn eigen geluk achterna moest gaan, puur en alleen omdat ik niet wilde dat anderen slecht over mij dachten. Stop. Kies voor jezelf. Uiteindelijk ben jij de enige die dat kan doen. Dat doen die anderen namelijk ook allemaal. Ook degenen die jij niet wil teleurstellen.

Hoe zorg je dat je je niet meer zo druk maakt?

Accepteer het

Niet iedereen kan je aardig vinden, en dat is helemaal niet erg. Als iedereen je wel aardig vindt (dat is niet zo, sorry) ben je waarschijnlijk niet helemaal eerlijk tegen jezelf én tegen hen. Want dat betekent dat je elke keer een andere persoonlijkheid aanneemt zodat de ander jou aardig vindt. Dan sta je helemaal los te gaan op een feest met iemand die van feestjes houdt, ben je opeens heel rustig en aandachtig tijdens een culturele filmavond met iemand die dat interessant vindt en ben je het met elke mening eens. Met andere woorden, je waait met alle winden mee.

Vind jouw type mensen

Omring je door mensen waar jij je fijn bij voelt en die je vertrouwt. Als je bij hen ook het gevoel krijgt dat ze iets over je denken, vraag het ze gewoon. Zo zei Bernard Baruch ooit: ‘Be who you are and say what you feel, because those who mind don’t matter, and those who matter don’t mind.’

Oefen met voor jezelf opkomen

Probeer af en toe te zeggen wat je écht denkt. Je hoeft niet meteen in een meeting op te staan en luidkeels aan te kondigen dat je alles wat er gezegd wordt totale onzin vindt. Maar probeer in een omgeving waar je je al op je gemak voelt aan te geven dat je een andere mening hebt. Zo bouw je langzaam maar zeker aan je zelfvertrouwen. Het kan in eerste instantie onwijs eng zijn, maar hoe vaker je het doet, hoe natuurlijker het gaat.

Meer lezen

Het assertiviteitsgeheim en waarom voor jezelf opkomen belangrijk is.

Luister nu ook naar Bedrock

Geef jij om ook het welzijn van de wereld en wil je graag bijdragen een mooiere plek? Dan is onze nieuwste podcast Bedrock Talks een perfecte match voor jou! Rosa en Lisanne interviewen in de derde aflevering klimaatjournalist van de Correspondent Jelmer Mommers.

Spoiler: Jelmer vertelt waar de opwarming van de aarde mee begon, dat het niet te laat is en vooral: wat wij kunnen doen. Want dat we iets kunnen doen, dat is zeker. Maar dat we dat nú moeten doen, is nog niet het gesprek van de dag.

Tip: Luister de nieuwe aflevering aan het begin van elke volgende maand en volg Bedrock Talks via Spotify en iTunes & Apple Podcasts!