Is steevast wakker worden vóór je wekker goed of slecht? Dit zegt een slaapexpert erover
Word je steevast wakker voor je wekker en lijkt het zetten van een alarm overbodig? Dan vraag je je misschien af wat dat zegt over je slaapgezondheid. Volgens experts kan het zowel iets positiefs als iets negatiefs betekenen.
De wekker staat elke dag om 08.00, maar eigenlijk heb je ‘m niet nodig: je wordt toch wel van tevoren wakker. Herkenbaar? Het kan verschillende dingen over je slaappatroon zeggen. Norbert Kleijn, oprichter en slaapexpert van Culture of Sleep, zet de verschillende situaties op een rij.
Wanneer wakker worden voor je wekker positief is
Wanneer je altijd op tijd ontwaakt, hoef je nooit wakker te schrikken van een brullende wekker. Het klinkt voor velen als een droom, maar is het ook gezond? Wanneer je een korte periode voor het alarm wakker wordt, denk aan vijf tot tien minuten, is dat volgens Kleijn een teken van een gezond bioritme.
“Deze situatie ontstaat alleen wanneer je een goed slaapritme hebt en over het algemeen rond dezelfde tijd naar bed gaat en wakker wordt. Doordat je lichaam gewend is om op die tijd wakker te worden, schakelt het in de laatste fase van de nacht al over in een lichte slaap. Als je dan vijf of tien minuten voor het alarm wakker wordt van een omgevingsgeluid, is dat dan ook niet erg,” zolang er volgens Kleijn maar dat ritme is.
Word je eerder een uur of twee wakker voor de wekker, dan betekent dat niet meteen iets negatiefs. “Het kan zo zijn dat je simpelweg genoeg geslapen hebt,” aldus Kleijn, “maar dat je blijft vasthouden aan die acht uur.” Volgens de expert heeft niet iedereen de ‘standaard’ acht uur aan slaap nodig. Het verschilt per persoon, sommige mensen hebben aan zes uur al genoeg. Altijd ontwaken voor die wekker begint te loeien, kan dus ook zomaar op een gezond slaappatroon duiden.
De negatieve kanten
Maar, je voelt ‘m waarschijnlijk al aankomen: dat hoeft niet. Te vroeg wakker worden kan ook een teken van stress, onrust of overbelasting zijn. “De nacht is de spiegel van de dag. Als je overdag veel stress ervaart, word je zeker in het tweede deel van de nacht eenvoudiger wakker,” legt Kleijn uit.
Een andere negatieve mogelijke oorzaak bestaat uit externe factoren. Hoewel je het misschien niet doorhebt, kan het kleinste geluidje of streepje licht volgens Kleijn al een reden zijn om eerder te ontwaken. “Daarbij komt ook nog eens kijken dat je bij stress of overbelasting gevoeliger bent voor dit soort externe factoren.”
Positief of negatief? Zo kom je erachter
Gaat het om enkele minuten, dan zegt wakker worden voor de wekker dus altijd iets goeds over je slaappatroon, maar wanneer het om één of meerdere uren gaat, kan het zowel iets positiefs als iets negatiefs betekenen. Wil je ontdekken aan welke kant van het spectrum jij zit, dan heeft Kleijn daar een simpel trucje voor.
Ga na of je overdag energiek bent of eerder slaperig. “Houd twee weken een dagboek bij waarin je twee keer per dag opschrijft hoe je je voelt. Heb je genoeg energie, kom je de dag eenvoudig door? Dan is er waarschijnlijk niets aan de hand en heb je prima geslapen,” aldus Kleijn. Is het tegenovergestelde het geval, dan is het verstandig om verder te kijken. Hoe breng je dat slaappatroon weer op orde?
Kleijn: “Mijn eerste tip is: probeer wat minder prikkels binnen te krijgen. Doe het een week rustig aan op werk en lees ‘s avonds een boek in plaats van met vrienden in de kroeg af te spreken. Kijk na een week of het al resultaat biedt.” Slaap je alsnog slecht, dan kun je overstappen naar die externe factoren. “Draag een week lang oordoppen en een oogmasker ‘s nachts; misschien hebben die externe factoren meer invloed dan je zelf denkt.”
Maar de belangrijkste tip van allemaal? “Probeer een vast slaapritme te ontwikkelen.” Hoe meer je varieert in je bedtijden, hoe verwarder je bioritme zal raken. Pas je deze tijden aan, dan is de kans groot dat je straks gewoon doorslaapt tot je lichaam voldoende rust heeft gehad.
Deze 7 gewoontes moet je echt ditchen als je beter wilt slapen