Annemarie Hartsuiker Psyche 29 aug 2024, 10:58

Leestijd: 5 minuten

Een indrukwekkende speech voorbereiden en geven doe je zo

Waar de een in handomdraai een goede speech in elkaar knutselt, heeft de ander daar meer moeite mee. Terwijl de kracht van woorden in het tijdperk van Podcasts en ‘van jezelf laten horen’ steeds belangrijker wordt. De podcast Threesome of Speech haakt hier op in door uiteenlopende speeches onder de loep te nemen. Wij spraken Jonas van Praag, een van de makers, over hoe je een indrukwekkende speech kan geven.

Of je nu een intieme speech geeft voor vrienden of een professioneel woordje doet voor een grote groep mensen: de boodschap die je wil overdragen kun je altijd vertellen vanuit verschillende invalshoeken. En natuurlijk wil je indruk maken en een boodschap overbrengen. Daarom de vraag: hoe zet je een steengoede speech in elkaar?

Hoe begin je met het schrijven van een speech?

“Drie zaken zijn cruciaal bij de aftrap” deelt Jonas met BEDROCK.

1. De boodschap. Wat wil ik vertellen? Wat moet de luisteraar als hij/zij de zaal uitloopt zich tot het einde der dagen herinneren?

2. Je publiek. Wie zit er straks tegenover je en in welke setting? Ben je in een intieme setting met met veelal bekenden? Of spreek je het hele land toe in een televisietoespraak? Hoe ontvankelijk is dit publiek voor jouw boodschap? Wat is er nodig om ze mee te nemen in jouw verhaal?

3. Waarom jij? Waarom ben jij de aangewezen persoon om dit verhaal te vertellen?

Hoe maak je jouw speech eigen?

“Wat altijd goed werkt, is een persoonlijke anekdote. Dit maakt je ten eerste namelijk menselijk, verkleint de afstand tussen jou en je publiek en creëert wederzijds begrip en inlevingsvermogen. Dat is belangrijk, want hierdoor neem je de luisteraar mee. Wees ook niet bang om je kwetsbaar op te stellen. Een andere goede manier om jouw speech eigen te maken is humor, althans als dat je ligt. Idealiter giet je die humor in een sterke oneliner. Grote kans dat mensen die zich jaren later nog zullen herinneren. Wees niet bang om hierbij het randje op te zoeken. Een veilige, brave speech is iedereen na vijf minuten alweer vergeten.”

Wat kun je doen om de speech goed voor te bereiden?

“Het is altijd aan te raden om de speech een keer voor te dragen aan iemand van wie je zijn/haar mening en feedback waardeert. Let tijdens deze repetitie dan goed op hoe jouw boodschap overkomt en probeer daar lering uit te trekken. Wanneer verslapt de aandacht? Wat is de juiste timing?  En vraag om eerlijke feedback. De belangrijkste vraag is: wat kan er beter? Als je de feedback van één of meerdere mensen hebt verwerkt, wil je de speech zelf gaan oefenen zodat het verhaal natuurlijk wordt en je zelfvertrouwen krijgt. Het liefst wil je dat als een harde wind je complete speech uit je handen rukt, jij onverstoord doorpraat.”

Het begin, hoe trap je af?

“Hier verschillen de meningen over, maar ik ben van mening dat je spectaculair moet beginnen. Dat kan zijn door gelijk alles op scherp te zetten en er met gestrekt been in te gaan. Of door een spraakmakende anekdote te delen of iets absurds, verrassends of vreemds te vertellen. Zet je luisteraars aan het denken door bijvoorbeeld een (aantal) open vragen te stellen: “Hoe komt een persoon als ik hier terecht?” Of een mysterie te creëren: “Een jaar geleden verloor ik alles, toch heb ik geen enkel moment spijt gehad.” Het antwoord op deze vragen en mysteries bewaar je uiteraard voor het laatst.

Je wil de aandacht van de mensen namelijk gelijk grijpen en niet meer los laten. Wat ook goed kan werken is het tegenovergestelde van het punt dat jij wil maken te omschrijven. Dus stel jij wil in je speech een lans breken voor ‘hard op de inhoud zacht op de persoon approach op de werkvloer.’ Begin dan met een (persoonlijke) anekdote over hoe een collega tegenover jou een keer onnodig hard was en wat dat vervolgens met jou deed. De luisteraars begrijpen dan niet alleen jouw punt, ze voelen het ook.

Verder is het raadzaam om gaandeweg je bezig bent met schrijven van je speech na te denken over een structuur. Wat is de rode draad in jouw verhaal? Het liefst heb je namelijk een terugkerend element. Herhaling is namelijk een hele fijne manier om structuur in je speech aan te brengen en ervoor te zorgen dat de boodschap overkomt. Mits het ergens naar toe opbouwt en het steeds duidelijker wordt wat je wil vertellen.”

Hoe rond je af?

“Dit kan uiteraard op verschillende manieren en het hangt ook af van de context. Wellicht is dit hét moment om het verlossende antwoord te geven op de vraag die je luisteraars de speech lang heeft beziggehouden. Of om tot de conclusie te komen van jouw verhaal, waar je naartoe hebt opgebouwd. Persoonlijk vind ik dat je vaak moet afronden met een ‘call to action’.

Je publiek heeft geluisterd en nu moeten ze iets gaan doen; aardiger voor elkaar zijn, ergens over gaan nadenken, hun beeld over bepaalde zaken bijstellen, of iets anders, dat is uiteraard volledig aan jou. Wat je ook vaak ziet is dat mensen het einde van hun speech aangrijpen voor een moment van dankbaarheid; wie heeft hen al die jaren gesteund?, is er altijd voor hen geweest? etc.”

Wat zijn de meest gemaakte fouten?

Net als bij een goede speech komt in dit antwoord op de laatste vraag eigenlijk alles weer samen. Wat mij betreft, zijn de meest gemaakte fouten: te lang. De aandachtsspanne van je publiek is kort en wordt in deze tijd van social media alleen maar korter. Te braaf: je speech moet iets verrassends, schokkends, spectaculairs of grappigs hebben, anders is het ene oor in, het andere oor uit. Niet geloofwaardig: practice what you preach, als je gaat lopen verkondigen dat iedereen gezonder moet gaan leven terwijl iedereen in de zaal weet dat jij er een allesbehalve gezonde levensstijl op nahoudt, zal je boodschap hoogstwaarschijnlijk niet echt landen.

En als laatste: weet wie er tegenover je zit. Als je een pleidooi wil houden om minder vlees te eten, maar je staat voor een zaal vol slagers, kies dan voor een invalshoek die ervoor zorgt dat zij toch aan je lippen hangen en worden aangemoedigd om hierover na te denken. Dat is wat mij betreft de kracht van een goede speech.”

Lees ook hoe bodylanguage bepaalt hoe jij tijdens een indrukwekkende speech overkomt.

Benieuwd naar de podcast Threesome of Speech? Hier luister je een van de afleveringen:

Ineens alles vergeten? Dit gebeurt er in je hersenen tijdens een black-out