Tanja Terstappen Psyche 13 aug 2020, 06:00

Leestijd: 3 minuten

Lastig om iemand te confronteren? Zo voer je een ‘zeikgesprek’

Het is zó irritant als iemand steeds te laat komt, slecht communiceert, z’n zooi niet opruimt, dezelfde fouten blijft maken in z’n werk… Maar of het nou je liefje is of een collega, het is vaak lastig om iemand direct erop aan te spreken. Het voelt als zeuren, je wil iemand geen pijn doen en dus vreet je jezelf maar op van binnen. Zucht.

“Iemand confronteren met iets dat je niet prettig of leuk vindt, vinden veel mensen moeilijk”, zegt coach Nadia van der Vlies. “Vaak zijn er ‘stemmen’ in ons hoofd die ons weerhouden van het aanspreken van mensen. Bijvoorbeeld de stem die het altijd fijn en gezellig wil houden. Die zegt dat de ander wel eens boos of geschrokken kan reageren (en dat is niet gezellig). Of de stem die anderen belangrijker maakt dan jezelf, en dus zegt: ‘Wie ben jij om hier wat van te vinden, laat staan er iets over te zeggen’.”

Ben je een pleaser?

En dus voelt het alsof je zeurt en moeilijk doet als je je grenzen aangeeft. Nadia: “Hierbij speelt je Pleaser een grote rol. Je innerlijke stem die bezig is anderen het naar de zin te maken. Die heeft totaal geen boodschap aan wat je zelf vindt, die is alleen bezig met wat anderen van jou vinden. Dus die stem zegt je steeds dat ze je wel enorm vervelend zullen vinden als je je grenzen aangeeft. En dat dus vooral niet moet doen. Deze stem wil niet dat je jezelf belangrijk maakt, want dan kun je veel minder goed pleasen. Het is natuurlijk het een of het ander, óf voor jezelf kiezen óf voor anderen. Tenminste, dat vertelt die Pleaser-stem je.”

Daarom slikken we veel van anderen, terwijl we ons soms mateloos kunnen irriteren aan die collega die niet goed communiceert of onze partner die de wc-bril omhoog laat staan. “Het is vaak makkelijker om smoesjes te verzinnen om het niet te zeggen”, legt Nadia uit.

Ook lezen: Is het nu misschien tijd om te kijken naar een andere baan of juist niet?

“‘Ik zeg het wel als het nog een keer gebeurt’. ‘Zo erg vind ik het niet’. ‘Ze weet het zelf ook heus wel’. Ontwijken van de confrontatie betekent kiezen voor de korte termijn. Je wilt het nu niet moeilijk hebben, dus je gaat het gesprek dat je moet voeren om het in de toekomst (lange termijn) beter te hebben uit de weg. Best kinderachtig.”

Het beste is uiteindelijk om wél de confrontatie aan te gaan. “Als je wilt aangeven wat je dwars zit, is het zinvol om even stil te staan en je te bedenken waarom je het zo belangrijk vindt. Is dit iets wat vaker voorkomt, of is het alleen deze keer? En daarna kun je gewoon het gesprek aangaan. Er is niets mis met het aangeven van je waarden. Op lange termijn wil je de irritatie oplossen, dus je zal het gesprek een keer moeten aangaan.”

Een ‘zeikgesprek’ op een rustige manier voeren

• Het helpt vaak om het gesprek te beginnen met zeggen dat je iets gaat vertellen dat je lastig vindt om uit te spreken: ‘Ik vind het best lastig om dit tegen je te zeggen…’
• Daarna benoem je het concrete gedrag: ‘Je komt 10 minuten later dan afgesproken.’
• Dan benoem je het effect van dat gedrag op jou. Je benoemt wat je daardoor denkt (ze vindt me niet belangrijk), wat je daardoor voelt (verdrietig, teleurgesteld) en wat je daardoor doet (minder vaak afspreken bijvoorbeeld).
• Vervolgens vraag je of de ander het herkent en of jullie het er samen over kunnen hebben om dit te veranderen.

Nadia van der Vlies is loopbaancoach, personal coach en trainer en is mede-eigenaar van coach020.

Meer over communicatie

• Hoe voorkom je communicatieproblemen in je relatie? We vroegen het een expert
• Heb je een ‘resting bitch face’? Dan kun je misschien beter communiceren
• Hoe jouw communicatie kan leiden tot de verkeerde focus in je leven (en 7 stappen in de juiste richting)