Annemarie Hartsuiker Betere wereld 31 dec 2022, 09:43

Leestijd: 4 minuten

Hoe slecht is rijst eigenlijk nou echt? Jop Blom legt uit

Rijst is een wereldwijd een belangrijk ingrediënt in de dagelijkse maaltijd van mensen. Zo’n 3,5 miljard mensen zijn afhankelijk van rijst en deze vraag zal de komende jaren blijven stijgen. Dit terwijl het aanbod van rijst door klimaatverandering hoogstwaarschijnlijk zal dalen met 15 procent. Daarnaast is 30-40 procent van het beschikbare zoetwater ter wereld bestemd voor rijstteelt wat ontzettend veel is.

We kunnen stellen dat de klimaatimpact van rijst enorm is en dat duurzame rijstteelt noodzakelijk is. Daar weet Jop Blom alles van! Als duurzaam ondernemer en woordvoerder van het Sustainable Rice Platform kan hij meer over de bewustwordingscampagne en over duurzame rijstteelt vertellen.

Op welke manieren is rijst slecht voor ons klimaat?

Rijst is een essentiële bron van voedsel voor de snelgroeiende wereldbevolking en biedt de mens meer calorieën dan welke andere voedselbron ter wereld ook. Maar de traditionele rijstteelt heeft ook grote impact op ons milieu. Zo neemt rijst elf procent van het wereldwijde landbouwareaal in en kan daarmee een bedreiging vormen voor biodiversiteit en wetlands.

De teelt is goed voor een derde van al het water dat wereldwijd voor irrigatie gebruikt wordt en vindt daarom ook met name plaats in landen met overvloedige regenval.

Het overgrote deel van de rijst bestaat uit de zogenaamde natte teelt. Door het rottingsproces in dat laagje water komen schadelijke gassen vrij zoals het broeikasgas methaan en zelfs lachgas. Daarnaast is er natuurlijk de verdere productie en het vervoer naar Nederland met ook CO2 uitstoot, al wordt het overgrote deel in Azië geproduceerd en direct geconsumeerd, vaak al in een straal van 100km.

Wat wordt er momenteel gedaan om rijstteelt duurzamer te maken?

Het Sustainable Rice Platform is een initiatief dat in 2011 is opgericht en inmiddels bestaat uit meer dan 100 private en publieke leden en spelers binnen de wereldwijde keten van de rijstproductie. Hier wordt samengewerkt om onderzoek naar duurzamere rijstteelt, productie, beleidsvorming, handel en consumptie verder te bevorderen.

De visie van het SRP en haar leden is erop gericht om de wereld duurzaam te kunnen blijven voeden door een verandering in de sector teweeg te brengen waarbij gezonde, hoogwaardige en voedzame rijst voor de consument centraal staat. Tegelijkertijd helpt het platform de werknemers en kleine boeren om de werk- en leefomstandigheden te verbeteren en ook om onze planeet verder te beschermen.

Het Sustainable Rice Platform is op dit moment wereldwijd al actief met meer dan 20 grootschalige projecten van 35.000 hectares waarop 150.000 boeren duurzamere landbouwmethodes met o.a. natuurlijke meststoffen en slimmere irrigatietechnieken toepassen. Doel is om dit volgend jaar te verdubbelen. De eerste analyses van een aantal van deze SRP-projecten wijzen uit dat dit gemiddeld voor een vermindering van 50 procent CO2 uitstoot, 20 procent waterreductie en 10 procent vermindering van het gebruik van pesticiden heeft gezorgd.

Deze projecten reduceren de kosten en verbeteren de oogstresultaten en daarmee de inkomsten van de boeren met 10-20 procent. Daarnaast worden er vaak ook premiums betaald voor duurzamere rijst. Hiermee is het ook meteen een duurzame en aantrekkelijke beloning voor boeren om over te schakelen naar duurzamere rijstproductie.

Hoe kun je zelf impact maken?

Consumenten kunnen zelf direct het verschil maken door duurzame rijst te kopen. In 2021 is het ‘SRP Geverifieerd’ keurmerk geïntroduceerd en dit jaar is dat meteen door Milieu Centraal aangemerkt als een van de twaalf topkeurmerken op het gebied van voeding. Ons ‘SRP Verified’ label koppelt consumenten aan boeren die duurzamere rijst telen. Zo kan iedereen direct een steentje bijdragen aan de transformatie naar een eerlijkere, gezondere en duurzamere rijstteelt.

We zijn superblij dat in Nederland de grote supermarktketens Lidl, Albert Heijn en binnenkort ook Jumbo dit keurmerk introduceren. Nederland speelt daarin samen met Duitsland en Italië op dit moment echt een voortrekkersrol in Europa. We zien de vraag van bewuste consumenten gelukkig al gigantisch toenemen en we verwachten dat duurzamere rijst net als biologisch voedsel, Fairtrade koffie, cacao en bananen komende jaren ook de norm zal worden.

Wij roepen daarom iedereen op om zelf een steentje bij te dragen aan deze positieve verandering door voor duurzamere rijst met het ‘SRP Geverifieerd’ label te kiezen. Via #ChooseSustainableRice kunnen consumenten op de hoogte worden gehouden van alle ontwikkelingen. Samen maken we het verschil! Meer informatie is te vinden op www.sustainablerice.org.

Recept: een kleurrijke, plantaardige bietenburrito met bloemkoolrijst