Malu Kirschbaum Voeding 16 nov 2021, 06:00

Leestijd: 4 minuten

Hoe modern en duurzaam is het Voedingscentrum?

Onlangs presenteerden we de Schijf for Life: een nieuwe Schijf van Vijf, omdat de traditionele versie van het Voedingscentrum nogal ouderwets is. En ook nog eens slecht voor het milieu. Want hoezo staan er geen plantaardige opties voor melk in? Waarom nog steeds het advies voor slechts 250 gram fruit en 200 gram groenten per dag? En 500 gram vlees per week, really?

Genoeg reden om het Voedingscentrum eens stevig onder de loep te nemen.

De rode draad

Het Voedingscentrum is opgericht in de Tweede Wereldoorlog met als doel de bevolking te leren hoe zij moest omgaan met voedselschaarste. Ook na de oorlog is de noodzaak blijven bestaan om de bevolking te informeren over voeding.

De focus is in de loop der jaren wel verschoven: van het omgaan met schaarste naar het omgaan met overvloed. Er werd zelfs een boek over geschreven. Daardoor zijn de adviezen van het Voedingscentrum ook in een ander perspectief komen te staan. En de bekende Schijf van Vijf is hierbij de rode draad.

11 miljoen euro

Anno 2021 is de belangrijkste taak van het Voedingscentrum nog steeds het informeren over een gezonde, veilige en duurzame voedselkeuze. Ook andere onderwerpen zoals een gezonde kantine op scholen en het stimuleren van het geven van borstvoeding passen bij een gezonde voedselkeuze.

Zo maak je je levensstijl écht gezonder volgens een holistisch voedingscoach

Deze taak voeren ze momenteel uit met 80 medewerkers, waarvan 60 fulltimers en met een begroting van ongeveer 11 miljoen euro. Overigens wordt het Voedingscentrum volledig gefinanceerd door de overheid. Ze ontvangen geen geld van derden, maar werken wel samen met bedrijven zoals Albert Heijn en andere supermarkten.

In de basis onveranderd

Nu kent letterlijk ie-de-reen de Schijf van Vijf. Deze wordt opgesteld naar aanleiding van de richtlijnen van de Gezondheidsraad. Alleen is de Schijf van Vijf in al jaren lang hetzelfde. Er zijn alleen wat nuances aangebracht, zoals de splitsing tussen groente en fruit (omdat bij te veel fruit iemand te veel suikers kan binnenkrijgen).

https://www.bedrock.nl/gezonder-leven-tips/

Het Voedingscentrum geeft aan dat het eigenlijk wenselijk zou zijn om een schijf van negen te hebben, maar communicatie-technisch is dat niet wenselijk. Ze adviseren dan ook om binnen de verschillende vakken te variëren, door steeds iets anders te kiezen binnen de groepen voedingsmiddelen die daar staan. Maar over een plantaardig dieet wordt niet gesproken.

View this post on Instagram

A post shared by BEDROCK Magazine (@bedrockmagazine)

Overbodige waarschuwingen

Sterker nog, volgens de diëtisten die de Schijf for Life hebben ontwikkeld, spiegelt het Voedingscentrum plantaardig eten voor als ‘onnodig ingewikkeld’ en benadrukt het vooral de risico’s en niet de voordelen. Lobke Faasen, diëtist en initiatiefnemer van de Schijf for Life, ergerde zich aan deze manier van communiceren. Ze schrijft in een post op haar Instagram:

https://www.bedrock.nl/gezond-eten-niet-altijd-genoeg/

“Er is bijvoorbeeld een factsheet voor zorgverleners over vegetarisch en veganistisch eten waar 17 keer het woord tekorten en 1 keer het woord gezondheidsvoordelen in staat. En ook op de website voor consumenten lees je compleet overbodige waarschuwingen voor een eiwittekort én juist het onverantwoorde advies om b12 verrijkte producten te eten.”.

Grote verandering

Uit de Schijf for Life blijkt ook dat bladgroenten essentieel zijn voor vezels en mist het huidige voedseladvies juist die vezels. “Hoe meer dierlijke producten, hoe minder vezels je eet”, aldus Lobke. In vlees, ei, vis of zuivel zitten namelijk geen vezels. Terwijl die vezels juist van fundamenteel belang zijn voor een gezond lichaam.

Over de inhoud van de Schijf van Vijf wordt al jaren gediscussieerd door deskundigen, maar nog nooit eerder lag er mogelijk zo’n grote verandering in het verschiet. Inmiddels wordt de Schijf for Life als door zo’n 200 diëtistenpraktijken onderschreven.

Het uiteindelijke doel van de initiatiefnemers is dat het Voedingscentrum openstaat om een puur plantaardig eetpatroon actief te adviseren, in plaats van te waarschuwen voor tekorten.

Wat is haalbaar?

Het Voedingscentrum zou aangeven dat plantaardig eten niet haalbaar is. Lobke: “Wij vinden dat de burger volledig en eerlijk geïnformeerd moet worden over de effecten van voedingspatronen, op zowel de planeet als de eigen gezondheid, en dat mensen vooral zelf moeten bepalen wat haalbaar voor is voor henzelf.”

Amen. Wellicht dat die 11 miljoen toch iets beter besteed kan worden?

Luistertip: Bedrock Talks: de nieuwe podcast over voedingstrends en voeding als medicijn staat nú online