Hoe kun je borstkanker tijdig opsporen?
Borstkanker is de meest voorkomende vorm van kanker bij vrouwen in Nederland. Maar liefst 1 op de 7 vrouwen krijgt er mee te maken. Daarom is het op elke leeftijd belangrijk om aandacht te hebben voor veranderingen in je borsten. Want zoals bij alle vormen van kanker geldt: hoe vroeger het wordt ontdekt, hoe groter de kans op volledige genezing.
Vanaf je 50e kun je elke 2 jaar deelnemen aan het bevolkingsonderzoek, waarbij er een mammografie van je borsten wordt gemaakt. Tot die tijd zul je het zelf in de gaten moeten houden. Hoe? Dat leggen we hieronder uit.
Ken je borsten
Om te weten of iets verkeerd aanvoelt of er niet goed uitziet, moet je natuurlijk weten hoe je borsten er normaal uitzien of hoe ze aanvoelen. Alleen dan kun je veranderingen in je borst of tepel herkennen. Misschien zijn je tepels altijd al ingetrokken of is de ene borst groter dan de andere.
Lees ook: Het gevaar van borstimplantaten (en wat is het alternatief?)
Ook kan je menstruatie invloed hebben op je borsten. Soms voel je een verdikking of een knobbeltje. Dit betekent niet dat je je direct zorgen hoeft te maken, want veranderingen kunnen ook onschuldig zijn. Wel is het belangrijk dat je alert blijft en het op tijd opmerkt. Daarom is het heel belangrijk om regelmatig naar je borsten te kijken.
Vooral goed kijken
Veel alarmsignalen kun je namelijk zien, maar niet voelen. Zo zorgt klierweefsel ervoor dat je borsten onder de huid vaak hobbelig aanvoelen, terwijl dit meestal normaal is. Daarom is het juist belangrijk om goed te kijken. Voelen mag natuurlijk wel, want zo leer je je borsten kennen. Maar zorg er vooral voor dat je weet hoe je borsten er normaal gesproken uitzien.
Hoe? Ga voor een spiegel staan en laat je armen ontspannen langs je lichaam hangen. Neem rustig de tijd om goed naar je borsten te kijken of je een verandering ontdekt. Hef je armen vervolgens boven je hoofd en kijk opnieuw goed naar je borsten. Sommige veranderingen zijn alleen op deze manier te herkennen.
Borsten en tepels checken
Vervolgens kun je je borsten bevoelen op veranderingen. Leg je rechterarm achter je hoofd en leg je linkerhand op je rechterborst. Onderzoek je borsten door met vier gesloten, gestrekte vingers kleine ronddraaiende bewegingen te maken van de rand van je borst naar de tepel. Deel je borst in gedachten in 4 taartpunten. Start rechtsboven, dan rechtsonder, linksonder, linksboven.
Must read: En dan staat je leven ineens op z’n kop: jij hebt borstkanker, maar je zusjes ook
Vervolgens doe je dit andersom. Let erop dat de borstspier ontspannen is. Controleer daarna je tepel en het gebied eromheen. Dit kun je zowel staand of liggend doen. Trek de tepel iets van het lichaam af om na te gaan of hij makkelijk meebeweegt. Voer het onderzoek ook uit aan de andere borst.
Doe het met regelmaat
Je kunt bijvoorbeeld op een vast moment in de maand zelfonderzoek doen. Als je niet zo gedisciplineerd bent, doe dan gewoon af en toe aan zelfonderzoek als je uit de douche stapt. Raak vertrouwd met je borsten en merk veranderingen zo snel mogelijk op.
Borstonderzoek voer je het best niet uit tijdens de menstruatie omdat je borsten dan zijn opgezet, zelfs 10 tot 14 dagen daarna. In het begin zie en voel je van alles, maar als je het regelmatig doet, merk je als vanzelf wat normaal is en wat niet.
Zwangerschap en erfelijkheid
Je borsten veranderen ook als je zwanger bent of borstvoeding geeft. Het is dus van belang om tijdens deze periode je borsten opnieuw te leren kennen. Als je weet hoe je borsten aanvoelen tijdens zo’n periode, merk je veranderingen sneller op.
Als borstkanker in je familie voorkomt, is het extra belangrijk je borsten goed te kennen en te letten op veranderingen. Daarnaast is er voor vrouwen met erfelijke aanleg een screeningsadvies om hun borsten regelmatig te laten controleren in het ziekenhuis. Ook als je geen klachten hebt!
12 dingen waar je op moet letten
- Je voelt een knobbeltje, zwelling of verharding in je borst.
- Je ziet of voelt een bult op je borst.
- Je heeft deukjes of kuiltjes in je borst.
- De huid van je borst heeft putjes en ziet eruit als een sinaasappel.
- Een wondje aan je borst dat slecht geneest of de huid is beschadigd.
- Roodheid, schilfering of intrekking van een tepel.
- Er komt bloed of vocht uit een tepel.
- Je voelt een zwelling in uw oksel.
- Je borst is rood en voelt warm aan.
- Je borst voelt anders aan dan normaal.
- De vorm of grootte van je borst verandert.
- Een dikke, opliggende ader op je borsten.
Heb je een van deze symptomen? Wacht dan niet op het bevolkingsonderzoek en vraag je huisarts om advies.