Maaike Kooijman Psyche 9 mrt 2019, 06:00

Leestijd: 3 minuten

We zijn niet onze psychische problemen; dit zijn 22 mensen áchter de labels

“We zijn meer dan onze labels in het psychiatrisch handboek, de DSM. We hebben allemaal een verhaal. Deze verhalen zijn voor onze hulpverleners, naasten, mede-dsm’ers en alle andere mensen die willen weten hoe het voelt om te leven met een psychische diagnose.” Dat is hoe Het mens achter de labels begint. Het is een boek vol verhalen en ervaringen, met psychische problemen maar ook met vooroordelen en hulpverleners.

Van de DSM heb je misschien weleens gehoord. Het staat voor Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders en is een enorm dik boek waarin allerlei psychische stoornissen en bijbehorende criteria worden opgesomd en omschreven. Het wordt wereldwijd door psychologen en psychiaters gebruikt om diagnoses te stellen, met collega’s te communiceren, et cetera.

Niemand is zijn psychische problemen

Maar zoals de psychiater in het voorwoord zegt: de psyche is te complex om in rijtjes te vangen. Een diagnose zegt niets over iemands persoonlijkheid. En als mensen met zo’n diagnose iets niet willen, is om een diagnose te worden in plaats van een persoon. Daarom delen 22 mensen in dit boek hun verhaal, van Alice (20) met borderline en Ellen (27) met een dwangstoornis, Melissa (25) met een meervoudige persoonlijkheidsstoornis, Marloes (25) met boulimia, Daimy (23) met trauma’s en noem zo maar op. Regelmatig zijn het mensen met meerdere diagnoses, omdat ook dat vaak voorkomt.

LEES OOK: “Maar je ziet er helemaal niet uit als iemand met een eetstoornis”

Het mens achter de labels is geschreven door Anne Koeleman en Rivka Ruiter. Zij zijn de oprichters van dsmmeisjes.nl, een site waar iedereen die te maken heeft met psychische klachten mee mag schrijven. De site is er voor mensen die zichzelf en anderen beter willen begrijpen – en dat is met dit boek zeker gelukt.

Het mens achter de labels

Het fijne van het boek is dat het zo afwisselend is: het is opgedeeld in meerdere soorten psychische klachten en in elk geval komen er meerdere mensen met die klachten aan het woord, zodat er een goed beeld wordt geschetst van de verschillen binnen één diagnose. Daarnaast is het een mix tussen interviews en verhalen van mensen zelf. Daardoor geeft het een goed inzicht in – verrassend – de mensen achter de labels, de mensen die we zo graag in hokjes plaatsen en veroordelen terwijl we dat recht helemaal niet hebben.

Je leert hoe het voelt om bepaalde klachten te hebben (vaak met prachtige metaforen), maar de schrijvers geven ook tips voor bijvoorbeeld naasten en hulpverleners en vertellen aan welke levenslessen zij het meeste gehad hebben. Ook staan er openhartige verhalen in over hoe het is om man te zijn in de GGZ, en hoe moeilijk het is om open te zijn over zelfbeschadiging.

Dit vind je misschien ook interessant: Mijn ervaringen met OCD

Als Het mens achter de labels ons iets leert, is het wel dat iedereen verschillend is – en dat je aan de buitenkant nooit kunt zien waar iemand last van heeft. Het boek biedt herkenbaarheid en steun voor wie zich herkent in sommige labels, en een beetje meer begrip voor degenen die dat niet doen. Want uiteindelijk zijn labels ook maar gewoon dat: labels, en niets meer.

Je kunt het boek bestellen voor € 18,50; veel verhalen zijn ook te vinden op dsmmeisjes.nl.

Lees ook de interviews in onze serie Hokjesdenken:

• Desirée had een eetstoornis: “Anorexia lijkt soms iets wat je even twee weken kunt uitproberen”
• Joëlle heeft borderline: “Ik ben een mens, en zo wil ik ook behandeld worden”