Babette Porcelijn Betere wereld 29 jun 2017, 06:00

Leestijd: 6 minuten

Heb je een auto? Dit is hoeveel impact dat op het milieu heeft (300 bomen planten, anyone?)

We weten dat we duurzamer kunnen leven, dat de aarde maar beperkte voorraden heeft en dat we grote invloed hebben op het klimaat. En op natuur en milieu niet te vergeten. We willen wel, maar wat kunnen we nu eigenlijk echt doen? Wat zet nu eigenlijk de meeste zoden aan de dijk? Babette zocht het uit, schreef er een boek over en maakte er superhandige visuals bij. In een reeks columns legt ze uit waar jij het verschil kan maken. Deze week: de auto. Hoe vervuilend is autorijden eigenlijk? En gaan we de wereld echt redden door elektrisch te rijden? De milieu-impact van een auto begint bij het maken van het ding. Dat is de verborgen impact en die tellen we vaak niet mee. Hoe zit dat eigenlijk? En wat kan ik nou het beste doen?

De verborgen impact van een auto

In dit plaatje zie je de productieketen van een auto. De verborgen stappen die we vaak buiten beschouwing laten zijn rood, de zichtbare stappen groen.

Een paar voorbeelden van de verborgen impact van een auto: het kost veel energie om een auto te maken. Daarvan zou je (omgerekend naar benzine) zo’n vijf jaar kunnen rijden. Als je je CO2-uitstoot voor rijden én maken van de auto wilt compenseren moet je 300 bomen planten. Per jaar.

Lees ook: 9 tips om het milieu te helpen én geld te besparen

Er komt fijnstof vrij tijdens het rijden, niet alleen uit de uitlaat van een benzineauto, maar ook van de banden. De zwarte strepen die de banden op de weg achterlaten zijn kleine rubberdeeltjes en die komen in de lucht, grond en water terecht. Ook deze uitstoot tellen we vaak niet mee en dat schaar ik dus onder verborgen impact.

Verder is de mijnbouw en productie van een auto vervuilend, en dat is erger bij een elektrische auto. Maar dat gebeurt aan de andere kant van de wereld, buiten ons zicht. Daarom staan we er vaak niet bij stil.

De zichtbare impact van een auto

Autorijden veroorzaakt CO2-uitstoot, dus klimaatverandering. (Behalve als je elektrisch rijdt en je batterij oplaadt met duurzame energie). Hoe meer je rijdt, hoe erger dat natuurlijk is. Het kan zelfs jouw nummer één impact zijn.

Wist je trouwens dat 80 procent van alle autoritten in Nederland onder de 5 kilometer is? Dat is hooguit 20 minuten fietsen! En de meeste auto’s staan 95 procent van de tijd stil. Daarom is de deelauto geen gek idee.

Lees ook: Tips om van autorijden een minder stressvolle ervaring te maken

Als je veel rijdt is het goed om het rijden zelf te verduurzamen, maar als je weinig rijdt is het belangrijker om ook de productie van de auto mee te nemen in je overwegingen. Of je nou veel of weinig rijdt, het scheelt sowieso als je een kleine, lichte auto kiest: hij rijdt zuiniger én er zitten minder grondstoffen in.

Benzine versus elektrisch

Is een elektrische auto echt zoveel beter? Ik heb het uitgerekend aan de hand van een onderzoek van Renault, en… hij blijkt maar 30% schoner te zijn. Dat valt dus tegen. Het scheelt wel als je de auto oplaadt met duurzame energie (wind of zon). Dan is de elektrische auto de helft schoner. Maar wat ook opvalt, is dat het máken van de elektrische auto vervuilender is dan het maken van een benzineauto. Dat komt door de mijnbouw en productie van de batterij.

Overigens heeft Renault bandenslijtage niet meegenomen in de vergelijking. En dat gebeurt natuurlijk net zo hard met een elektrische auto als met een benzineauto. Misschien nog wel harder, want de elektrische auto is zwaarder door de batterij (die weegt alleen al zo’n 400 kilo).

Lees ook: Het is bewezen: met dit dieet kunnen alle 10 miljard mensen duurzaam én gezond eten in 2050

Kortom, de elektrische auto is niet zo schoon als we denken. De zichtbare impact op klimaat is wel lager dan die van een benzineauto, en dat is volgens mij waarom we denken dat de elektrische auto goed is voor het milieu, maar de verborgen impact van mijnbouw, productie en bandenslijtage is hoger. Volgens mij zijn we er nog niet met elektrisch vervoer en de industrie zal nog flink moeten verduurzamen.

Wat kan ik doen?

• Onder de 5 kilometer gewoon lekker gaan fietsen of lopen.
• Reis je verder, neem dan het OV.
• Wil je toch autorijden, kies dan liever een elektrische deelauto. Daarmee deel je ook de impact van de productie en dat scheelt al een hoop.
• Voor je vakantie kun je eventueel een auto huren, de prijs valt mee.

Wil je alsnog een auto bezitten? Dan maakt het uit hoeveel je rijdt:

• Rijd je weinig, rijd dan eerst je oude auto op.
• Is dat al gebeurd? Kies dan voor een kleine, lichte tweedehands auto.
• Rijd je veel, kies dan voor een kleine tweedehands elektrische auto en neem er meteen voldoende zonnepanelen bij om de batterij mee op te laden.
• Je kunt je eigen auto ook vaker uitlenen.

‘Wat doe jij zelf, Babette?’

Wij hebben zelf de auto weggedaan. We moesten even een drempel over, maar zodra hij weg was waren we blij. Het is een kopzorg minder. We zijn lid geworden van een deelauto, maar die gebruik ik nooit. (Ik bleek dus helemaal geen auto nodig te hebben). Mijn man gebruikt de deelauto wel af en toe voor zijn werk. Ik loop en fiets nu meer en dat is fijn voor mijn lijf. We doen boodschappen met de fietskar. Het scheelt ons bovendien 300 euro in de maand, oftewel 3600 per jaar. Daar kun je een heleboel huurauto’s en taxi’s van betalen (wat ik overigens niet doe).

Zoals ik in mijn vorige column al vertelde gaan we graag op fietsvakantie. Deze zomer gaan we naar Engeland met de fiets op de boot. Soms huren we weleens een auto voor een weekje. Ik vind het relaxt zo zonder auto en ik zou er eerlijk gezegd voor geen goud meer een willen hebben.

Vind je ook dat Babette’s boek in Amerika verkocht moet worden? Bekijk hier de crowdfunding-actie.

Babette Porcelijn is ontwerper, schrijver en spreker. In 2016 verscheen haar boek ‘De verborgen impact’, dat zij maakte vanuit persoonlijke passie. Met dit boek werd ze nieuwkomer in de Duurzame top 100 van Trouw en finalist in de Dutch Design Awards. Babette geeft onder andere advies aan bedrijven en zij treedt regelmatig op als spreker tijdens events als What Design Can Do en de Nationale Milieudag. Babette heeft Industrieel Ontwerpen gestudeerd aan de TU Delft (2001), zij is initiatiefnemer van de beweging Think Big Act Now (hier op Facebook te volgen) en ze heeft een ontwerpstudio in Amsterdam. Ze is getrouwd en heeft twee kinderen.

Lees hier haar column over de verborgen impact van ‘spullen.’

Luister nu ook naar Bedrock

Geef jij om ook het welzijn van de wereld en wil je graag bijdragen een mooiere plek? Dan is onze nieuwste podcast Bedrock Talks een perfecte match voor jou! Rosa en Lisanne interviewen in de derde aflevering klimaatjournalist van de Correspondent Jelmer Mommers.

Spoiler: Jelmer vertelt waar de opwarming van de aarde mee begon, dat het niet te laat is en vooral: wat wij kunnen doen. Want dat we iets kunnen doen, dat is zeker. Maar dat we dat nú moeten doen, is nog niet het gesprek van de dag.

Tip: Luister de nieuwe aflevering aan het begin van elke volgende maand en volg Bedrock Talks via Spotify en iTunes & Apple Podcasts!