Rosa Bertram Psyche 9 dec 2019, 06:00

Leestijd: 6 minuten

Je hart luchten bij vrienden is niet altijd een goed idee (op deze manier kan je het wél doen)

Je collega ging tegen je te keer, je scharrel reageert al weken niet op je appjes, je zit niet lekker in je vel en eigenlijk weet je ook niet of je nou wel het goede carrièrepad hebt gekozen. Het zijn van die typische problemen die je dolgraag met een goede vriend(in) wilt bespreken. Want daar zijn ze immers voor, toch? Dat valt dus te betwijfelen. Het spuien van je problemen op je vriend(in) zou namelijk een stuk meer impact op de ander hebben dan we misschien in de gaten hebben. 

Als je even door de sh*it gaat is er weinig fijner dan iemand te hebben die simpelweg naar je luistert. Of eigenlijk vooral om het van je af te appen, inspreken of praten. ‘Zo, pff dát lucht op’. Maar sta je er ook weleens bij stil welke impact dit heeft op de andere kant?

Je hart luchten: wel of geen goed idee?

Stel je nu even voor dat jij de persoon bent die van je goede vriend(in) een stortvloed aan berichtjes krijgt over iets moeilijks waar diegene doorheen gaat. “Hij is zó’n eikel.” [nieuw bericht] “Ik ben er helemaal klaar mee.” [nieuw bericht] “Ik word hier zo moe van.” [nieuw bericht] “Weet soms gewoon niet meer wat ik hier mee aan moet.” [nieuw bericht] “Anways, hoe is het met jou?”

Maar laat jíj vandaag nu zelf ook een moeilijke dag hebben, met veel stress aan je hoofd en een ellenlange to-do-lijst. Hoe reageer je dan?

Grenzen stellen

Volgens de Amerikaanse wellness-docent Melissa Fabello is het slim om eerst bij de ander te rade te gaan of de ander op dit moment emotioneel in staat is om deze berichten te ontvangen en vooral: te beantwoorden.

Zelf kreeg ze onlangs een smsje van een vriend met de volgende tekst: “Heb je de emotionele/mentale capaciteit om mij een paar minuten te laten praten over een gewicht/medisch-gerelaeerd onderwerp?”

Wanneer een vriendschap hecht is, kan dit een logische benadering zijn, helemaal als iemand hier kennis over heeft, zoals Melissa die veel weet over het onderwerp wellness.

Vooral wanneer de vriendschap closer is, lijkt die drempel te verdwijnen. Dat lijkt niet nodig omdat je wéét dat de ander er toch wel voor je is, óf je bent er misschien gewoonweg niet toe in staat om het eerst te vragen.

Blurry lines 

Toch is dat niet altijd het geval bedenk ik me nu ik dit opschrijf. Zo ontving ik in de afgelopen periode toevallig berichtjes van een oud-schoolgenoot en van iemand die ik ken van uitgaan, met de vraag of ze met mij konden sparren over welke kant ze op wilden met hun leven.

Ook interessant: De belangrijke eigenschappen van een gezonde vriendschap

Ik vond het wat out of the blue, maar vond tegelijkertijd ook dat ik er tijd voor moest maken. Eén ervan reageerde gek genoeg nooit meer op mijn reactie dat ik haar wel wilde helpen. Met de ander dronk ik koffie en had ik een goed gesprek. Waar ligt die grens?

Toestemming vragen

Ongeacht de lengte en de diepte van de vriendschap, toestemming vragen vóór het losgaan over jouw problemen, is altijd aan te raden. Sterker nog: dat zou een gewoonte moeten zijn, vindt Fabello. Waarom?

“Te vaak zadelen vrienden me zonder waarschuwing op met hun sores tijdens wat ik ook aan het doen ben of waar ik op dat moment ook doorheen ga. Maar het brengt me ook in een stressvolle situatie waarvan het lastig is om van bij te komen. Tenzij het een echt noodgeval is, vind ik dat oneerlijk.”

Lees ook: Je wilt je afspraak afzeggen, maar hoe doe je dat netjes?

Dat is nogal een uitspraak, waar dan ook de nodige kritiek op was. ‘Je bent er toch gewoon áltijd voor je vrienden?’, werd veel op social media gezegd. Weer anderen vroegen zich af of we vrienden niet wegduwen onder het mom van ‘self-care’, wat op zijn beurt weer zou bijdragen aan het groter wordende maatschappelijke probleem van eenzaamheid.

Waar ligt die grens tussen goed voor jezelf zorgen en een slechte vriend(in) zijn?

Wat experts erover zeggen

Om die vraag te beantwoorden, ondervroeg MindBodyGreen-journalist Kelly Gonsalves 3 specialisten op dit gebied. De conclusie? De therapeuten waren het unaniem met elkaar eens dat vrienden eerst toestemming zouden moeten vragen voordat er een gesprek wordt gestart dat om emotionele steun vraagt.

Dit is waarom:

Soms is het moeilijk om voor vrienden te zorgen

Het helpen van een vriend(in) vergt nu eenmaal emotioneel werk. Dat is niet per se iets slechts, maar dat is nu eenmaal een feit, meent therapeut Alyssa Mancado.

De term ’emotioneel werk’ komt uit de 80’s waarbij in de sociologie werd gerefereerd naar het reguleren en maskeren van je eigen emoties om die van een ander te kunnen ‘managen’.

Hoe je het wendt ook keert: het zorgen voor mensen – ongeacht hoeveel je van ze houdt – kan soms moeilijk en stressvol zijn. Om iemand te kunnen helpen moet de vriend(in) écht aanwezig zijn en zijn eigen zorgen aan de kant zetten en mindful met de situatie omgaan. “En dat is niet makkelijk,” aldus Mancao.

Je kan grenzen stellen én iemand steunen

Vrienden zijn geen therapeuten, ook al voelt het door dat altijd-goede advies van die ene vriendin misschien wel zo. “Een goede vriend(in) zijn, betekent niet jezelf helemaal aan de kant zetten voor het zorgen van een ander,” vertelt seks- en relatie therapeut Shadeen Francis.

Must read: Iemand steunen kan op verschillende manieren (zo help je mensen die dat nodig hebben)

Hoe je uiteindelijk die grenzen stelt? Door het simpelweg te bespreken meent, Francis. Vraag wat de ander verwacht en spreek met elkaar af hoe je daar op een goede manier een balans in kan vinden. Net als in een relatie kan communicatie in een vriendschap voor veel duidelijkheid zorgen.

Beide partijen hebben er baat bij als de supporter volledig betrokken is

Als je eenmaal in een crisis verkeert, heb je iemand nodig die er met z’n hoofd helemaal bij is. Niet iemand die zelf emotioneel is afgeleid, maar met een half oor luistert en emotioneel zelf ook niet stabiel is.

Therapeut Patrice Douglas zegt hierover: “Het is cruciaal dat degene met wie je praat ’emotioneel beschikbaar’ is. De hoeveelheid steun die we dan krijgen is priceless ten opzichte van de steun die je krijgt als iemand niet helemaal betrokken is.

Al met al lijkt het dus een goed idee om er volgende keer eerst goed over na te denken of te polsen of je vriend(in) in staat is om jou te helpen, voordat je jouw problemen bij de ander neerlegt. Want dat is uiteindelijk waar een vriendschap om draait; de vrijheid om hulp te vragen, maar óók begrijpen dat de ander er niet altijd voor je kan zijn.

Meer vriendschap?

• Waarom vriendschappen verwateren (en dat oké is)
• Een ode aan vriendschap (en waarom vriendschappen zó belangrijk zijn)
• 5 vreemde vriendschappen waar je misschien wel deel van uitmaakt