Leonie Collombon Psyche Gisteren, 08:07

Leestijd: 3 minuten

Het dappere verhaal van Gisèle Pelicot en waarom ze viral gaat

De afgelopen weken was niet alleen Frankrijk, maar de hele wereld in de ban van Gisèle Pelicot en de rechtszaak tegen haar ex-man. Pelicot werd jarenlang stelselmatig misbruikt door hem en besloot alle details met de wereld te delen. Want, zoals ze in de rechtbank zei: “Ik heb besloten om me nergens voor te schamen; ik heb niets verkeerd gedaan.” Daarmee vindt er volgens velen een grote verandering plaats voor slachtoffers van verkrachting.

Trigger warning: dit artikel bevat details over seksueel misbruik.

Het verhaal van Gisèle Pelicot

Praten over het seksuele misbruik dat ze meemaakten, doen veel slachtoffers niet. Door de maatschappij is hen verteld dat ze er beter stil over kunnen zijn; en dat terwijl dit stilzwijgen het trauma in veel gevallen alleen maar groter maakt. De Franse Gisèle Pelicot heeft de afgelopen weken veel betekend om dit taboe te doorbreken.

De gruwelijke details van Pelicots zaak laten we bij Bedrock achterwege (daarvoor kun je bijvoorbeeld bij de NOS terecht), maar zelfs de meest algemene beschrijving van wat haar is overkomen, zijn niet te bevatten. Tien jaar lang drogeerde en verkrachtte hij haar regelmatig, terwijl hij via het internet tientallen andere mannen uitnodigde om hetzelfde met haar te doen. De zaak kwam aan het licht nadat er beelden van deze misdaden op de computer van haar man werden gevonden.

Dat de zaak zó veel wereldwijde aandacht kreeg, is mede aan Gisèle Pelicot zelf te danken. Zij koos er bewust voor om de zaak toegankelijk te maken voor pers en publiek. De reden? Ze wil andere slachtoffers van seksueel misbruik laten zien dat ze niets hebben om zich voor te schamen, zo vertelde ze op de dag waarop ze zelf getuigde. Twee maanden lang was zij elke dag aanwezig in de rechtbank; ze werd dag na dag herinnerd aan de verschrikkelijke dingen die haar man met haar deed en zat op verschillende momenten lijnrecht tegenover hem.

Pelicot maakt de weg vrij voor andere slachtoffers

Hem aankeken, dat deed ze niet, maar in haar getuigenis maakte ze duidelijk dat hij haar met zijn daden kapot had gemaakt. Getuigen in haar eigen zaak was zwaar, ontzettend zwaar, voor Pelicot. Toch deed ze het, voornamelijk om de wereld duidelijk te maken dat het aan slachtoffers van seksueel geweld zelf is om hun verhaal te vertellen –niet aan de daders. En dat werd dankzij haar krachtige uitspraken maar al te duidelijk.

Duizenden vrouwen én mannen verzamelden zich in de weken van de rechtszaak rondom de rechtbank heen om Pelicot te steunen. En ook online werd zij al snel tot held uitgeroepen. Door het proces niet achter gesloten deuren plaats te laten vinden, benadrukt ze haar eigen uitspraak: zij is als slachtoffer nergens schuldig aan. Ze hoopt dan ook dat ze andere slachtoffers inspireert om zich uit te spreken: “Ik wil dat alle vrouwen die het slachtoffer zijn van verkrachting straks zeggen: ‘Mevrouw Pelicot heeft het gedaan, dus ik kan het ook’,” vertelde ze in haar getuigenis. Ze gaf haar eigen anonimiteit op om de weg vrij te maken voor andere vrouwen die hetzelfde misbruik meemaakten; en daarmee schrijft ze een dapper stuk geschiedenis.

De hoofdverdachte in de zaak, Dominique Pelicot, werd uiteindelijk tot twintig jaar cel veroordeeld. De uitspraak over de vijftig mannen die terecht stonden als medeverdachten, volgt later.

Zo overleef je een traumatische gebeurtenis (+ het belangrijke verschil tussen levensbedreigend en niet levensbedreigend).

Harriet King: ‘Als overlevende van seksueel geweld begrijp ik hoe processen tekortschieten’