Jeroen van Lokven Welzijn 2 okt 2020, 06:00

Leestijd: 4 minuten

Hoe gezond is jouw metabolisme eigenlijk? 6 manieren om daar achter te komen

Je metabolisme (of stofwisseling) zegt veel over het gezond functioneren van je lichaam. Een gezond metabolisme zorgt voor een goede afbraak van afvalstoffen en aanmaak van bouwstoffen. Het proces wat er in je lijf plaatsvindt, zorgt ervoor dat de voeding die je eet wordt omgezet in energie en afvalstoffen worden afgevoerd.

Met deze indicatoren kun je erachter komen of jouw stofwisseling doet wat het moet doen.

Een gezond metabolisme

1. Buikomvang 

Los van je BMI is het meten van de omvang van je buik (taille-omtrek) een goede manier om gezondheidsrisico’s te achterhalen. Je BMI zegt iets over het gewicht van je hele lichaam, terwijl je buikomvang vooral iets zegt over vet op risicogebieden. Je buik is zo’n risicogebied. Te veel vet op deze plek vergroot de kans op:

• Hart- en vaatziekten
• Diabetes
• Kanker
• Beroertes 

Het is belangrijk dat je buikomvang op een goed niveau zit. Voor vrouwen is de doelwaarde 80cm of minder, voor mannen is het 94cm of minder. We spreken van een hoog risico op de bovengenoemde punten, wanneer de waarde bij vrouwen boven de 88cm en bij mannen boven de 102cm komt.

2. Bloedsuikerspiegel

Volgens biochemicus, Jeffrey Bland is je bloedsuikerspiegel (voor en na het eten) één van de belangrijkste aanduidingen of je een goed functionerend metabolisme hebt.

Ons voedsel wordt omgezet in suikers, waarna het door ons bloed wordt vervoerd naar onze cellen. Hier kan het als brandstof worden gebruikt. Met behulp van deze brandstof kunnen we onder andere bewegen, blijven ademen en blijft onze lichaamstemperatuur op peil.

Een goede bloedsuikerspiegel ligt tussen de 4 en de 8 mmol/L, lezen we op de website van het Diabetes Fonds. Boven de 11 en onder de 4 wordt het gevaarlijk en is een bezoek aan de huisarts belangrijk. Deze tips helpen je om je bloedsuikerspiegel op peil houden:

• Schrap snelle suikers
• Combineer suikers met eiwitten en gezonde vetten
• Drink minder alcohol
• Drink minder cafeïne
• Eet kaneel
• Beperk zoetstoffen
• Kook met verse en onbewerkte producten
• Vermijd vruchtensapjes
• Vervang frisdrank door water
• Probeer stress te vermijden
• Slaap voldoende

3. Triglyceridengehalte 

Triglyceriden zijn vetten in het bloed die door het lichaam als energiebron worden gebruikt. Als je triglyceridengehalte verhoogd is, kan dit het proces van aderverkalking versnellen en uiteindelijk zelfs hart- en vaatziekten veroorzaken. Een normaal triglyceridengehalte ligt onder de 3,0 mmol/L.

Aspecten die triglyceridengehalte verhogend werken:

• Roken
• Suikers
• Vet
• Alcohol

Voeding die triglyceridengehalte verlagend werkt:

• Vitamine C
• Avocado
• Linzen
• Pijnboompitten
• Prei
• Knoflook
• Lente ui
• Lijnzaad
• Sesampasta of -zaad
• Shi take
• Soja
• Sojayoghurt
• Taugé
• Walnoten
• Witte bonen

View this post on Instagram

A post shared by BEDROCK Magazine (@bedrockmagazine)

4. LDL-cholesterol

LDL-cholesterol is het slechte cholesterol in je lichaam. Hoe minder je hiervan in je lichaam hebt, hoe beter. Volgens de Hartstichting is een LDL-cholesterol onder de 3,0 mmol/L over het algemeen goed.

Voor mensen met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten is de streefwaarde 2,6 mmol/L (en 1,8 mmol/L voor mensen jonger dan 70 jaar). Volgens het Voedingscentrum is dit wat je kan doen om je LDL-cholesterol te verlagen:

• Vervang verzadigd vet door onverzadigd vet
• Neem magere zuivelproducten
• Matig vlees en varieer met vis, peulvruchten en noten
• Drink zo min mogelijk ongefilterde koffie
• Eet voldoende vezels
• Beweeg veel
• Rook niet

5. Bloeddruk

Je bloeddruk is de druk op je bloedvaten. Die druk zorgt ervoor dat er bloed rond wordt gepompt in je lichaam, zodat al je organen en spieren zuurstof krijgen.

Je bloeddruk kan te hoog zijn, waardoor je vaten kunnen beschadigen. Op korte termijn merk je hier niet veel van; op lange termijn vergroot het de kans op een hartinfarct, beroerte of hartfalen.

Je bloeddruk kan ook te laag zijn. Dit vergroot de kans op hart- en vaatziekten niet, maar het kan wel klachten als duizeligheid veroorzaken. Volgens de Hartstichting kan je je bloeddruk verlagen door:

• Gezond te eten
• Minder zout te consumeren
• Af te vallen als je te zwaar bent
• Genoeg te bewegen
• Niet te roken

6. Urinezuurgehalte 

Een laatste belangrijke indicator is het urinezuurgehalte. Urinezuur is een afvalproduct die wordt gevonden in het bloed. 1/3 van het urinezuur wordt via de darmen afgebroken, 2/3 via de nieren.

Een hoog urinezuurgehalte in het bloed kan te wijten zijn aan een probleem met je nierfunctie. Het is dan van belang maatregelen te nemen om het gehalte te verlagen. Een te hoog urinezuurgehalte kan leiden tot nierstenen en zelfs nierfalen.

Je kunt je urinezuurgehalte verlagen door:

• Minder alcohol te drinken
• Meer te beweging
• Natuurlijke voedingsmiddelen te consumeren

Belang van een goed metabolisme

Een goedwerkende stofwisseling is ongelofelijk belangrijk voor onze gezondheid. We weten vaak wel dat gezonde voeding belangrijk voor ons is, maar welke processen er allemaal in ons lichaam afspelen is niet altijd duidelijk. Het is af en toe noodzakelijk om wat dieper in te gaan op wat onze voeding daadwerkelijk doet. Zo kan je er achterkomen waar jouw lichaam behoefte aan heeft.

Meer over een goed metabolisme:

• Deze voeding zorgt voor een verhoogd metabolisme
• Je metabolisme boosten? Probeer deze dingen eens
• Zo leer je eten volgens je metabolisme (aldus Ayurveda, de oudste Indiase geneeswijze)