Annemarie Hartsuiker Psyche Vandaag, 11:18

Leestijd: 3 minuten

Deze grote impact heeft onzekerheid op de fight or flight modus

De fight or flight modus, ook wel onze overlevingsstand, zorgt ervoor dat ons hoofd en lijf de hele dag aan staan. Dat kost niet alleen overdag veel energie, je slaapt er slechter door en je ervaart minder levensgeluk. Het kan voelen alsof je de regie over jouw eigen leven verliest.

Renata Pijpers, gelukscoach bij Inner Smile weet daar alles van. Door de onrust en onzekerheid in onze maatschappij, neemt deze fight or flight modus alleen maar toe. Er zijn externe en interne invloeden die stress aanwakkeren. Een daarvan is onzekerheid, iets wat we in deze tijd dus veel ervaren.

Welke invloed heeft onzekerheid op de fight or flight modus?

Renate: “Onzekerheid zet ons zenuwstelsel op scherp. Wanneer we niet weten wat er komt, slaat het brein alarm: het stresssysteem draait overuren, de hartslag stijgt en helder denken wordt moeilijker. Ons lichaam schakelt naar standje ‘overleven’, terwijl rust en herstel juist uitblijven. Langdurige onzekerheid kan zo leiden tot uitputting, angst en verminderde weerstand.”

Is dit een grote veroorzaker van burn-out klachten?

Renate: “Onzekerheid is een stille versneller van een burn-out. Wanneer we geen grip hebben op wat er komt, blijft ons zenuwstelsel in de hoogste versnelling draaien. Stresshormonen zoals cortisol en adrenaline blijven circuleren, terwijl herstellende stoffen als dopamine, serotonine en oxytocine juist afnemen. Het resultaat: een overbelast brein, een uitgeput lijf en een diep gevoel van onrust. Onzekerheid is niet de oorzaak, maar wel een krachtige katalysator die het herstel flink kan vertragen — tenzij we actief leren schakelen naar rust, ritme en vertrouwen.

Hoe kun je je, ondanks dezelfde externe factoren, minder onzeker voelen?

Renate : “Dit is de kern van veerkracht. Hoewel je de externe onzekerheid vaak niet kunt veranderen, kun je wél je interne systeem trainen om er anders op te reageren

Je neurotransmitters zijn de schakelaars van je zenuwstelsel: wat je aandacht geeft, stuurt je gevoel.
Ook als de wereld om je heen onrustig blijft, kun je je systeem trainen om anders te reageren. Niet door nóg harder te duwen of weg te rennen, maar door gericht te schakelen naar rust, focus en verbinding. Dáár ligt je echte kracht.

Heb je praktische tips die direct kunnen helpen als je even ‘de regie verliest’?

–Dopamine: werk doelgericht, niet op automatische piloot

–Maak je dag concreet: hak grote taken in stukken en zorg dat elk afgerond onderdeel telt. Zo herstel je focus én creëer je het gevoel van grip dat je brein mist onder stress.

–Serotonine: focus op feiten die rust geven.

–Dankbaarheid: dit is geen zweverig ritueel, maar een manier om je brein anders te laten kijken. Door bewust stil te staan bij wat je voelt, rem je het stresssysteem en vergroot je innerlijke stabiliteit.

-Oxytocine: schakel uit de overlevingsstand met echt contact.

–Stress isoleert — verbinding doorbreekt dat: een oprechte blik, aanraking of kort gesprek activeert vertrouwen op biologisch niveau.

GABA: geef je systeem pauze — zonder doel of prikkel.

Zonder herstel geen scherpte. Stilte, meditatie, diepe ademhaling of simpelweg niks hoeven zorgt voor de chemische rem die je nodig hebt als je systeem overbelast is

Alles over mediteren:

• Wil je mediteren met kinderen? Dit is een makkelijke manier om dat te doen volgens Milou Turpijn!
• Deze drie fouten maakt bijna iedereen tijdens het mediteren.
• Thuis mediteren kan soms lastig zijn, maar deze tips van een expert helpen je op weg!