Malu Kirschbaum Betere wereld 16 okt 2022, 06:00

Leestijd: 3 minuten

Aandacht voor femicide: vermoord omdat je vrouw bent

Geweld tegen vrouwen is een wereldwijd probleem. Dat uit zich in verschillende vormen, zoals fysiek, seksueel, emotioneel en economisch geweld. Maar de meest extreme vorm van geweld tegen vrouwen is femicide: de moord op een vrouw omdat ze een vrouw is. Meestal door een (ex-)partner.

Ondanks dat je misschien denkt dat femicide vooral in Latijns-Amerikaanse landen voorkomt, gebeurt het ook in Nederland.

Vaak na een scheiding

Sterker nog, er sterven jaarlijks zo’n 40 vrouwen in Nederland door femicide. Dat is bijna één vrouw per week! Meestal gebeurt dit in de relationele sfeer en heel soms door een broer of vader. Vaak is er sprake van structureel geweld en heeft de vrouw een lange voorgeschiedenis van mishandelingen.

De reden is lastig vast te stellen, maar uit onderzoek blijkt dat het vaak na een scheiding of relatiebreuk gebeurt. Daders zijn jaloers, willen wraak nemen of zijn gekrenkt in hun ego, omdat ze kunnen niet kunnen verkroppen dat hun relatie is beëindigd of dat ze met een andere man is verder gegaan.

Diepgewortelde tradities

“Mannen die femicide plegen, kunnen over het algemeen niet omgaan met de emancipatie,” legt Adriana van Dooijeweert, voorzitter van het College voor de Rechten van de Mens, in Linda uit.

“Het komt vaak door diepgewortelde tradities bij een man. Ze vinden het lastig dat een vrouw meer verdient, op haar strepen staat en een relatie kan verbreken.

Waarom we allemaal feminist zouden moeten zijn

Terwijl zo’n man vindt dat een vrouw moet doen wat hij zegt en voor hem moet zorgen. Als dat niet gebeurt en de relatie gaat zelfs uit, dan is de gedachte: ik kan niet zonder haar leven, dus dan moet ze maar niet meer leven.”

Gender vormt een motief

Femicide kent geen kleur, afkomst, sociale klasse, of religie. De slachtoffers hebben niets met elkaar gemeen, behalve iets essentieels: namelijk dat ze vrouw zijn. Verder zijn de achtergronden van de slachtoffers totaal verschillend.

Andersom, dus een man die vanwege zijn man-zijn wordt vermoord, gebeurt echt zelden. Het aantal vrouwen dat in de periode van 2016 – 2020 werd vermoord door een (ex-)partner is 56 procent, terwijl dit bij de moord op een man 4 procent was.

Bij een moord op een vrouw is er daarom sprake van een ander oogpunt. Gender vormt een motief.

Machocultuur

Wanneer er in het nieuws wordt gesproken over femicide gaat het vaak over vrouwen die vermoord zijn in andere landen, bijvoorbeeld in Mexico en Argentinië. Deze landen kennen een machocultuur wat inhoudt dat mannen een dominante rol hebben, vrouwen ondergeschikt zijn en gezien worden als bezit van mannen.

Women don’t owe you pretty: over modern feminisme

Vrouwen moeten voldoen aan de behoeften van de man. Wanneer dit niet gebeurt kunnen de gevolgen groot zijn en dus zelfs leiden tot moord. Daarnaast is het moorden van vrouwen in deze landen soms een geweldsmiddel in langdurige drugsoorlogen en mensenhandel.

Respect afdwingen

Toch is femicide helemaal geen ‘ver-van-ons-bed-show. Nederland staat namelijk in Europa in de top 3 van landen waar femicide het meeste voorkomt, als je kijkt naar het aantal moorden afgezet tegen het aantal inwoners van een land.

En dat is niet eens zo verrassend als uit onderzoek van Atria en Rutgers blijkt dat 1/3 van de Nederlandse jongeren geweld onder bepaalde omstandigheden geoorloofd vindt. Zo vindt 1 op de 10 jongeren dat mannen hun vriendin mogen slaan om respect af te dwingen.

Trek tijdig aan de bel!

Herken jij je in deze situatie? Heb je te maken (gehad) met een vorm van huiselijk geweld, zoals fysieke mishandeling, emotionele mishandeling, economisch geweld of seksueel geweld? Of heb je te maken met een vorm van geweld, omdat je vrouw bent?

Er is goede hulp beschikbaar. Bij SAFE kan je terecht voor informatie, een online hulpmodule en voor contact met lotgenoten. Daarnaast kan je ook terecht bij Fier. Fier is het landelijke expertise- en behandelcentrum op het gebied van geweld in afhankelijkheidsrelaties.

Hoe je de vrouwen in Iran een warm hart kan toedragen

Naast SAFE en Fier bestaan er veel andere hulporganisaties waar je terechtkunt. Via deze pagina over huiselijk geweld vind je snel de hulporganisatie die bij jou past.