Joanne Wienen Maatschappij 11 jan 2021, 06:00

Leestijd: 5 minuten

Wat Amerika van Europa kan leren (omdat we het hier eigenlijk best goed hebben)

In de documentaire ‘Where to invade next?’ gaat de Amerikaanse filmmaker Michael Moore op zoek naar Europese oplossingen voor sociaal-economische vraagstukken. En die zijn lang zo slecht nog niet, ontdekt hij.

Dankzij Brexit, de regeringsperiode van Trump en anti-Europa geluiden is het verleidelijk te vervallen in doemdenken, maar als inwoners van een Europees land zijn er ook genoeg dingen om trots op te zijn.

Amerika vs. Europa

Iets wat ook opviel bij de Amerikaanse filmmaker Michael Moore, die we kennen van de Oscarwinnende docu ‘Bowling for Columbine’, ‘Fahrenheit 9/11’ en ‘Capitalism: A Love Story’.

Moore is niet vies van een beetje controverse en dus stak hij de Atlantische oceaan over om te zoeken naar Europese oplossingen voor sociaal-economische vraagstukken. Wat blijkt? Amerika kan op tal van punten iets leren van Europese landen.

We betalen veel minder geld voor studeren – in sommige landen helemaal niets

Wie in Amerika naar de universiteit wil, kan maar beter een flinke som geld op de bank hebben staan. Een collegejaar kost daar gemiddeld zo’n 20.000 euro. En dan zijn er nog boeken, onderdak, eten, enz. Wie 4 jaar college wil volgen, is dus al gauw een ton aan kosten kwijt.

Bovendien is er voor werken in Amerika weinig tijd, want de druk ligt hoog. Omdat weinig mensen het zich kunnen permitteren studievertraging op te lopen, zit er niks anders op dan veel te lenen. Reden dat het totale bedrag aan studieschuld op dit moment 1,3 biljoen dollar is.

Lees ook: Studeren in het buitenland, waarom ik dat (bijna) íedereen aanraad

Hoe anders is dit in Europa. In Nederland ligt het collegegeld duizenden euro’s lager. In Frankrijk, België, Spanje en Italië betaal je nog minder. En in Finland, Zweden, Denemarken, Duitsland, Slovenië en Oostenrijk hoef je zelfs helemaal geen collegegeld te betalen.

We eten gezonder – of doen een poging daartoe

Amerika staat bekend om pizza, burgers, fastfood en dat alles in gigantische porties. De gezonde voeding-trend heeft ook in de VS voet aan de grond gekregen, maar voornamelijk in de grote steden.

In het binnenland is het nog steeds boter, fastfood en frisdrank wat de klok slaat. Ook op middelbare scholen. Gemiddeld heeft 13,7 procent van de Amerikaanse middelbare scholieren last van ernstig overgewicht. Niet gek, als je bedenkt waar een gemiddelde Amerikaanse lunch op school uit bestaat (friet, hotdogs en chocolademelk).

Ook interessant: Tips & tricks om kinderen gezonde voedingskeuzes te leren maken

Neem dan Frankrijk. Franse leerlingen lunchen daarentegen met gerechten die in de Verenigde Staten voor gourmet dining door kunnen gaan. In de scholen staan geen snoepautomaten en het meenemen van ongezonde snacks is niet toegestaan.

In plaats daarvan krijgen scholieren elke dag vers brood, vers bereide maaltijden als risotto of biologische kip met groenten en een kaasplankje toe. Bovendien is 40 procent van alle voeding die leerlingen krijgen voorgeschoteld biologisch.

We hebben meer verlof

Amerikanen krijgen amper twee weken verlof per jaar. Bovendien durven sommige werknemers deze dagen niet eens op te nemen uit angst om ontslagen te worden of scheef aangekeken te worden door collega’s.

Volgens de US Department of Labor zijn werkgevers bovendien helemaal niet verplicht om hun werknemers te betalen voor dagen die ze niet gewerkt hebben, zoals vakantie, ziektedagen of officiële feestdagen.

Ook interessant: Wie is toch die man…? Pleidooi voor verlengd vaderschapsverlof

Wie in Nederland full-time werkt, heeft recht op 20 vakantiedagen per jaar. Dat zijn er meer dan in Amerika, maar alsnog weinig vergeleken bij andere Europese landen. Zo krijg je in Italië 28 dagen en in Duitsland en Denemarken zelfs 30 dagen.

En dan nog feestdagen en ATV-dagen. In Frankrijk nemen de mensen die in de private sector werken minstens 5 weken per jaar op. Wie voor de overheid werkt, krijgt volgens Bigthink.com zelfs 9 weken verlof. Dat klinkt toch een stuk leuker.

De Europese zorg is over het algemeen goed op orde (en zeker in Nederland)

In Amerika liggen de premies voor particuliere zorgverzekeringen super hoog. Bovendien hebben Amerikanen dan alsnog een hoog eigen risico, terwijl de dekking vaak beperkt is.

Met de komst van Obamacare is een zorgverzekering voor veel ouderen, zwakkeren en gehandicapten toegankelijker geworden, maar alsnog liggen de tarieven vele malen hoger dan in Europa, en zeker Nederland.

In de Euro Health Consumer Index worden Europese zorgstelsels vergeleken. Nederland scoort bijna altijd het hoogste van Europa. En ook internationaal gezien heeft het Nederlandse zorgstelsel een goede naam.

Lees ook: Belangrijke tekenen dat je beter voor jezelf moet zorgen

Onlangs verscheen de International Health Policy Survey 2016 van CWF. Daarin wordt de zorg in 11 Westerse landen als Canada, Frankrijk, Duitsland, Nederland en de VS met elkaar vergeleken.

Nederland werd bij de presentatie van de onderzoeksresultaten genoemd als ‘het voorbeeld van een stelsel dat werkt’. We hebben snelle toegang tot zorg, ook buiten kantooruren.

Bovendien hebben Nederlanders vergeleken met de andere 10 landen vaker een ‘eigen dokter’ en hebben artsen het patiëntendossier het beste op orde. Verder zijn de wachttijden voor de lage inkomens het kortst.

En dit is nog niet alles

Er zijn nog tal van andere dingen die in Europa best wel heel erg prima geregeld zijn in vergelijking met de Verenigde Staten.

Zo is in Finland het onderwijssysteem heel anders ingericht met geen huiswerk en bijna geen standaard toetsen, zijn de arbeidsvoorwaarden in Duitsland een verademing vergeleken met de Amerikaanse en gaat het goed met de emancipatie in IJsland, het eerste land ter wereld waar een vrouw democratisch tot president verkozen is.

Meer goed nieuws uit Europa?

• De duurzaamste drijvende woonwijk van Europa komt gewoon in Amsterdam-Noord
• Yes: Denemarken gaat 9 (!) eilanden bouwen die duurzame energie opwekken
• Good News Monday: Finland komt met een verplicht holistisch schoolsysteem