Sarawitia Franken Psyche 17 feb 2021, 06:00

Leestijd: 5 minuten

Er is meer in het leven dan alleen gelukkig zijn

Het is een uitspraak die je misschien al heel vaak gehoord hebt: ”Het belangrijkste in het leven is gelukkig zijn.” Zoals met alle clichés zit er zeker een kern van waarheid in. Toch is het volgens psycholoog Emily Esfahani Smith belangrijk om verder te kijken dan alleen gelukkig zijn. In deze TED-talk vertelt ze waarom je beter kan focussen op de betekenis van het leven.

Smith was altijd al gefascineerd door de vraag hoe een mens écht gelukkig kan worden. Ze begreep namelijk niet hoe onze levensstandaarden omhoog gaan, maar er tegelijkertijd ook meer mensen rondlopen met depressieve klachten.

Door uitgebreid onderzoek te doen, kwam ze erachter dat de vraag ‘hoe geef ik mijn leven betekenis?’ veel belangrijker is dan ‘hoe word ik gelukkig?’. Haar onderzoek liet zien dat mensen die last hebben van depressie bijna altijd een gevoel van betekenis missen in hun leven.

Verschil tussen gelukkig zijn en een betekenisvol leven

Gelukkig zijn, is een ‘fijne staat van comfort’. Je voelt je prettig in het moment. Een betekenisvol leven hebben, gaat dieper dan dat. Het komt door jezelf alsmaar ontwikkelen en je leven inzetten voor iets wat groter is dan jijzelf.

Natuurlijk is het fijn om gelukkig te zijn, maar gevoelens van geluk komen en gaan. Soms maak je nu eenmaal verschrikkelijke dingen mee. Uiteindelijk is de betekenis van het leven dan iets waar je aan vast kunt houden. Iets wat jou de kracht geeft om door te gaan en je keuzes op te baseren.

De zuilen van een betekenisvol leven

Oké, het klinkt mooi een leven hebben vol betekenis. Maar hoe bereik je dat? Smith vertelt dat er 4 zuilen zijn waarop een betekenisvol leven gebouwd is.

1. Verbintenis

Mensen zijn sociale dieren en hebben echte verbintenissen nodig. Bij een échte verbintenis draait het om relaties waarin je volledig jezelf kan zijn. Je waardeert de ander puur voor wie die is en niet omdat die dezelfde baan heeft of een hekel heeft aan dezelfde mensen als jij.

Je kan dit soort echte verbintenissen vinden bij vrienden en familie, maar ook net zo goed met een persoon die je net 5 minuten kent. Zomaar een gesprekje met iemand in de trein zonder vooroordelen over zijn of haar achtergrond. Of geef iemand op straat eens een wel gemeend complimentje. Wie weet denkt die persoon er ’s avonds in bed nog steeds blij aan terug.

2. Anderen helpen

Uit het onderzoek van Smith bleek dat mensen die anderen helpen, hun eigen leven op hogere waarde schatten. Een ander helpen kan door je werk, bijvoorbeeld als verpleger of advocaat.

Dankbaarheid als sleutel tot geluk: waarom het ons gezonder, gelukkiger én socialer maakt

In de film Peaceful warrior (aanrader!) kijkt een ambitieuze turner in eerste instantie neer op een benzinestation medewerker. De medewerker legt uit dat hij graag mensen dient door ze te helpen met het tanken. Het doet de turner beseffen dat er meer in het leven is dan successen behalen.

Mensen helpen kan dus via je baan, maar ook daarbuiten. Waar het om gaat is dat je jouw sterktes gebruikt om een ander te dienen. Een vluchteling taalles geven is een mooi voorbeeld, maar ook je kind zo liefdevol mogelijk opvoeden is een manier om een betekenisvol leven te leiden.

3. Transcendentie

Op een moment van transcendentie stijg je uit boven het vaak hectische dagelijkse leven. Het kan zijn dat je je opeens heel sterk verbonden voelt met een hoger bewustzijn. Voor veel mensen vertaalt dit zich naar een gevoel van compleet in the flow zijn. Sommigen ervaren dit als ze naar een mooi kunstwerk kijken, anderen als zij een gedicht schrijven of diep in een meditatie zitten.

5 tips van een psycholoog voor een gelukkig en realistisch 2021

Smith vertelt dat een moment van transcendentie jou als persoon kan veranderen. Zo was er een onderzoek waarin studenten voor een paar minuten niets anders deden dan naar 60 meter hoge eucalyptusbomen kijken. Na deze ervaring bleken zij minder egoïstisch en guller te zijn.

4. Levensverhaal

Het verhaal dat je vertelt over jezelf, je levensverhaal, bepaalt hoe je naar het leven kijkt. Het helpt je te begrijpen waarom je bent wie je bent. Het is belangrijk om te beseffen dat we zelf de schrijvers van onze verhalen zijn. Daarom kunnen we ook zelf veranderen hoe we naar ons leven kijken. Als we een verhaal over onszelf kunnen vertellen dat gebaseerd is op groei en liefde, dan leiden we een betekenisvol leven.

Smith geeft het voorbeeld van een voetballer die door een ongeluk verlamd werd en niet meer kon voetballen. Hoe de voetballer zijn verhaal toen vertelde was: ”Vroeger was ik een succesvolle voetballer en had ik een mooi leven, nu heb ik niets meer.” Toen besloot de voetballer een mentor voor jonge kinderen te worden. Hij ging op een andere manier naar zijn leven kijken, zijn nieuwe levensverhaal werd: ”Vroeger dacht ik alleen maar aan mezelf, nu leef ik een betekenisvol leven.”

Een gelukspsycholoog over hoe je kunt omgaan met perfectionisme

In onze cultuur zijn we zo gefocust op geluk nastreven. We denken dat de perfecte baan, perfectie relatie of het perfecte huis ons daar gaat brengen. Toch lijkt een betekenisvol leven een beter pad naar een écht gevoel van vervulling.

En kijk eens naar je eigen leven. Hoe geef jij betekenis? Misschien doe je het wel meer dan je denkt? Een glimlach geven aan de caissière of je nichtje helpen met haar wiskundehuiswerk. Het zijn juist ook die kleine dingen die je leven (en dat van een ander) betekenis geven.

Bekijk hieronder de TED-talk van Emily Esfahani Smith: