Fenja Sepers Betere wereld 3 apr 2019, 06:00

Leestijd: 5 minuten

Een vrij leven: hoe doe je dat met (geen) geld?

Zo’n vier jaar geleden – op het moment dat ik mijn Nederlandse ‘zekere leven’ verruilde voor een werelds ‘vrij leven’ – realiseerde ik me niet dat ik er nog wel even achter moest komen hoe je dat doet, een financieel onzeker leven leiden. Niet alleen hoe je dat doet met geld, maar misschien nog belangrijker: het verkrijgen van die innerlijke rust; die zekerheid dat alles goed komt, en het besef dat je eigenlijk weinig nodig hebt om gelukkig te zijn.

Het dilemma

‘Is dit het nou?’ is een vraag die steeds meer eind twintigers, begin dertigers en jonge veertigers zichzelf stellen. Drukke banen en een levensstijl die draait om het bevredigen van de zintuigen doet steeds meer mensen zich afvragen waarvoor ze het nou eigenlijk allemaal doen.

Lees ook: 6 manieren waarop reizen een positieve invloed heeft op je gezondheid

Een moeilijke vraag. Want degenen die hun oren en hart er daadwerkelijk voor openen, staan voor een dilemma: of deze roeping achterna gaan, wat betekent een duik in het onbekende nemen, of de vraag negeren en terugkruipen in de bekende cocon. En, zoals ik aan levende lijve ondervond, als we dan wel toegeven aan deze roeping, dan moet ons leven vaak flink geheroriënteerd en geherstructureerd worden. Een van de grootste vragen hierbij is: hoe moet dat met geld?

Hoe moet dat met geld?

Op sommige momenten haalt mijn soms wat radicale karakter mezelf even in. Zo ook in dat eerste jaar in Zuid-Amerika. Zonder vast inkomen, zonder aangewezen opdrachten en zonder een dikke spaarrekening die je ‘s nachts heerlijk rustig doet slapen, hield de vraag ‘hoe moet dat met geld’ (als het er straks niet meer is) me meer dan eens bezig. Dat onzekere materiële gevoel was een gevoel waar ik als Nederlander, die eigenlijk altijd wel ergens op kan rekenen – een inkomen uit werk, studiefinanciering, of een familielid die een handje helpt – niet op was voorbereid.

De angst kon me soms letterlijk naar de keel grijpen, ironisch genoeg, want dit was het hele idee van het levensexperiment dat ik had gekozen: het plan om geen plan te hebben, en kijken wat het leven brengt door mijn intuïtie te volgen. En zo besloot ik dus maar de koe bij de horens te vatten, en dieper in te gaan op de vragen ‘wat is nou die angst’, en ‘hoe moet dat met geld’.

De het-komt-wel-goed mentaliteit

Opvallend was dat in landen zoals Ecuador, Bolivia en Peru – waar iedereen behoorlijk wat minder heeft – de zorg om materiële zaken helemaal niet zo aanwezig bleek te zijn. “Het geld komt wanneer het komt” hoorde je daar veel vaker. Ik daarentegen, degene die in vergelijking het meeste had, maakte me ook het meeste zorgen. Het hele idee van: het fruit valt uit de boom, maak je niet druk, we leven hier en nu, had mijn brein blijkbaar nog niet bereikt. En op dat moment besefte ik me dat de simpele gewenning van de geest aan bepaalde patronen (zoals het hebben van zekerheid of geen zekerheid) onze reacties op de dingen in het leven bepaald. En dat wij als ‘rijke Westerlingen’ gewoon niet gewend zijn aan een onzeker materieel leven.

De zoektocht naar zekerheid

Op het moment dat we dus los komen te staan van het bekende en hetgeen waarmee we ons veilig voelen, gaat de geest op zoek naar een bepaalde vorm van zekerheid. We zoeken naar iets dat ons houvast geeft, en we doen er zoveel mogelijk aan om de geest te kalmeren en dat onrustige en onzekere gevoel te vermijden.

Ook interessant: De wijsheid van onzekerheid volgens Alan Watts

Sommige beslissingen die we nemen in ons leven – een bepaalde baan, een bepaalde studie, een bepaalde relatie, of bepaalde ideeën over het leven – zijn om dit gevoel van zekerheid te verkrijgen. En natuurlijk moeten we als mens in onze basisbehoeften voorzien, maar daar in die ‘arme landen’ van Zuid-Amerika vroeg ik me af: worden we daar nou echt wijzer van, om telkens voor dat onzekere gevoel weg te lopen? Moeten we het gewoon niet eens een keer recht aankijken? En als ik nou eens heel diep en serieus op die vraag inga, waar ik nou echt bang voor ben, waar kom ik dan op uit?

Wat is het ergste dat er kan gebeuren?

Als ik me bedacht wat het ergste was wat kon gebeuren (als die spaarrekening dan echt leeg is) kwam ik eigenlijk op niet veel schokkends uit. Vergaat dan de wereld? Eindig ik dan op straat? Moet ik dan terug naar Nederland? Nee, want dan zoek ik toch gewoon werk. Het allerergste is dat ik even een simpel baantje moet nemen, maar misschien is het ook wel interessant om te zien wat dat me weer brengt.

Daarbovenop, het voordeel van dit nieuwe leven was dat mijn basiskosten waren gereduceerd tot slechts een bedrag voor een verzekering en een Spotify abonnement. Een cruciale eerste stap in het vrije leven lijkt dus om de risico’s tot het minimum reduceren, en vanuit daar te kijken hoe het verder gaat. En zo was mijn nieuwe missie dus gewoon rustig wachten, of op de kansen die zichzelf aanbieden, of op dat moment dat die spaarcenten dan echt op zijn…

In deel twee ‘een vrij leven, hoe moet dat met geld’, vertel ik hoe ik in die jaren aan geld kwam (toen die spaarrekening leeg was), en deel ik mijn gedachten over de vraag ‘hoe moet dat dan later’, en die bizarre wet van de aantrekkingskracht.

In 2012 zegde Fenja haar baan op, verliet Nederland voor onbepaalde tijd, om samen met haar Zuid-Amerikaanse liefde te kijken of ze met het plan om geen plan te hebben, zonder een bankrekening vol met spaargeld, hun intuïtie, het moment en hun persoonlijke skills de koers van hun leven konden laten bepalen, en zo tot nieuwe inzichten en denkwijzen konden komen. Dat ze in deze jaren het halve Zuid-Amerikaanse continent zouden doorkruisen, deels met een limoen-groen Volkswagen busje uit 1971, en dat ze na 3 jaar haar liefde aan de dood zou verliezen had ze zich natuurlijk niet kunnen indenken.

Meer lezen van Fenja?

• Al je vastigheid opgeven en zonder duidelijk doel een nieuw leven beginnen: Fenja deed het.
• Vrede hebben met het allemaal ‘even niet’ weten, hoe doe je dat?