Earth Day: we spraken Eva Rovers van De Correspondent over haar klimaatboek
Happy Earth Day! Leuk zo’n dag voor de bewustwording van de aarde, maar wat doen we er eigenlijk mee middenin een klimaatcrisis. Eva Rovers van De Correspondent heeft een belangrijke stap om verder te komen. Ze komt uit met het pleidooi Nu is het aan ons – oproep tot echte democratie. En die belangrijke stap? Dat zijn wijzelf.
Eva Rovers schrijft voor De Correspondent en is biograaf. “Ik maakte me al erg lang zorgen over de klimaatcrisis”, vertelt ze aan de telefoon. In het verleden heeft ze al veel geschreven over wat je kan doen als individu. “Het moet daar alleen niet bij blijven, we hebben een systemische verandering nodig.”
En nu is het écht aan ons
“Voor die systemische verandering hebben we de hele samenleving nodig”, vertelt Rovers. Politici hebben namelijk ook andere belangen. “Ze zitten vast in een verkiezingssysteem: ze moeten herkozen worden, zoeken naar zetels en hebben jarenlange lobbyrelaties.” Het partijbelang, benadrukt Rovers, speelt misschien zelfs een grotere rol dan het maatschappelijke belang. “Dit moeten we herstellen, willen we een goed klimaatbeleid maken.”
De politiek moet dus geholpen worden. “Burgerberaden zijn dé manier om dat te doen”, vervolgt Rovers. Belangrijk om te onthouden dat het klimaatprobleem niet is opgelost binnen één burgerberaad; het klimaat is natuurlijk een gigantisch thema. “Mijn pleidooi gaat ook over het regelmatig organiseren van de beraden.”
In andere landen zien we al dat de burgerberaden goed werken. Rovers: “Het werkt goed, omdat er veel mensen betrokken worden. Het onderwerp wordt bekender, de maatregelen krijgen meer steun en er komt weer wat vertrouwen in de politiek en democratie.” Klinkt als een echte win-win situatie toch?
Earth Day
Het is natuurlijk geen toeval dat Nu is het aan ons – oproep tot echte democratie uitkomt op Earth Day. “Dat is natuurlijk met opzet”, zegt Rovers lachend. Zij zou willen dat het iedere dag Earth Day zou zijn. “Het is eigenlijk idioot dat dat het niet is.”
Dat vindt Rovers niet erg. “Het kan erg in elkaar overlopen. Uit besef van hoe waardevol onze planeet is en dat ons leven ervan afhangt kan dankbaarheid ontstaan. Dankbaarheid is een goede voedingsbodem voor actievoeren. Je beseft je dat wat je doet er ook toe doet.”
Ruimteschip aarde
In haar klimaatboek vergelijkt Rovers onze planeet met een ruimteschip. Van het ruimteschip ‘aarde’ is er natuurlijk maar één en zodra zij weg is, gaan wij ook. Dat is geen rocket science. Zorgen voor onze planeet is dus belangrijk, want de leefbaarheid willen we behouden.
8 dingen die je kan doen om het klimaat een handje te helpen
Met de burgerberaden komen we dus al een stap verder in de klimaatcrisis en het redden van ruimteschip aarde. Maar wat kunnen we nog meer doen? “Het helpt vooral om er over te praten. Het is vaak een moedeloos gesprek en je denkt dat wat jij doet geen verschil kan maken.” Maar dat is dus niet het geval, het maakt juist heel veel uit.
“Minder vliegen of vlees eten maakt wel degelijk een verschil”, vervolgt Rovers. Door het gesprek aan te gaan kan de twijfel wegnemen. “Wij, als inwoners, moeten beseffen dat we de sleutel in handen hebben om de toekomst veilig te stellen.”
Het laatste zetje
Vandaag presenteert Rovers haar klimaatboek. Ze gaat hem ook overhandigen aan Rob Jetten, minister voor Klimaat en Energie. “Ik ga hem vertellen dat hij dit echt moet meenemen en dat er zeker dit jaar nog een eerste landelijk burgerberaad moet komen over de klimaatcrisis. Dat zal mijn oproep naar hem zijn.”
Het lijkt ook alsof alle lichten op groen staan, het moet alleen nog gebeuren. In 2020 was er al een motie aangenomen om de mogelijkheden van burgerberaden te onderzoeken. “Daar is een mooi rapport uitgekomen.” Dit rapport heeft de Tweede Kamer ook geadviseerd om het vooral te gaan doen.
Er is dus nog een laatste zetje nodig en die wil Rovers gaan geven. Een andere mindset is nodig: “Politiek en de samenleving die op een gelijkwaardige manier samen hun schouders zetten onder deze klimaatuitdaging.”