Sarawitia Franken Psychologie 21 apr 2021, 06:00

Leestijd: 2 minuten

Waarom zijn er eigenlijk zoveel mensen bang voor clowns?

Iedereen kent wel iemand die als de dood is voor clowns. Of misschien ben jij zelf wel degene die er niet aan moet denken er één tegen het lijf te lopen of altijd moest huilen als je een clown zag als kind. Best gek, want clowns zijn juist bedoeld om kinderen te vermaken. Waarom krijgen veel van ons dan tóch de rillingen als we aan clowns denken?

Spoiler: er is een serieuze reden waarom veel mensen eerder moeten huilen dan lachen als ze een clown zien.

Coulrofobie

Het overgrote deel van de mensen voelt zich sowieso een beetje ongemakkelijk in het bijzijn van clowns. Maar, er zijn ook mensen die echt doodsbang zijn voor clowns. Deze angst heeft zelfs een speciale naam: coulrofobie. Zelfs kinderen, voor wie clowns bedoeld zijn, vinden ze eng.

Volgens het jeugdjournaal geldt dit voor 3 op de 10 kinderen. Waar komt die clownangst toch vandaan?

Schmink

Volgens psychiater Damiaan Denys heeft dit met meerdere factoren te maken. Zo zorgt het geschminkte gezicht van de clown ervoor dat je het echte gezicht van de clown niet kan zien. Dit is een soort masker en dat vertrouwen je hersenen niet. Je kunt namelijk niet zien wie er achter het masker zit en hoe deze persoon zich voelt.

Onvoorspelbaarheid

Ook zijn clowns onvoorspelbaar. Je weet nooit zeker wat ze gaan doen of met je uit zullen halen. Het klassieke voorbeeld is een clown die een bloem aan je geeft, waar vervolgens opeens water uitspuit. Deze onvoorspelbaarheid van clowns geeft ons mensen het gevoel dat we de hele tijd op onze hoede moeten zijn. Hier kunnen we angstig of gestrest door raken.

View this post on Instagram

A post shared by BEDROCK Magazine (@bedrockmagazine)

Verhoudingen kloppen niet

Daarnaast kloppen de verhoudingen van clowns meestal niet. Zo hebben ze vaak een grote rode neus en buitenproportionele handen en voeten. Als een persoon of voorwerp wel iets van een mens wegheeft, maar toch niet helemaal menselijk is, kun je bang worden. Dat is overigens ook waarom poppen soms heel eng kunnen lijken.

Horrorclowns

Dan zijn er nog de horrorclowns: clowns waarvan het ook echt de bedoeling is dat ze mensen de stuipen op het lijf jagen. Denk maar aan de horrorclowns in de film IT of The Joker. Dit maakt mensen hun clownangst er natuurlijk niet minder op.

En het wordt nog erger: soms blijken deze horrorclowns ook de realiteit te zijn. In de jaren 70 was er een Amerikaanse clown die werd opgepakt omdat hij een seriemoordenaar bleek te zijn. Ook in Nederland zijn er clowns die bewust mensen angst aanjagen. Zo was er in 2016 de bizarre ‘hype’ waarbij mensen verkleed als clowns kinderen bang maakten.

Bang voor gaten of kleine gaatjes? Dit is waar trypofobie vandaan komt

Gelukkig zijn dit vooral uitzonderingen en zijn de meeste clowns goedaardig. Ook kunnen clowns juist een heel mooi doel dienen. Denk bijvoorbeeld aan de cliniclowns die zieke kinderen en dementerende ouderen een lach op het gezicht brengen.