Kaira van Wijk Voeding 2 aug 2020, 06:00

Leestijd: 3 minuten

Chiazaad: wondermiddel of opgehypt vogelzaad?

Vogelzaad. Zo wordt chiazaad nog weleens afgedaan. Al zijn ze te peperduur (zomaar €16,95 bij de biologische winkel voor een halve kilo) om roekeloos uit het raam of om je heen te strooien voor je gevederde vrienden tijdens een zondagse boswandeling.

Nee, chiazaad heeft inmiddels een fikse reputatie: het zou een bommetje zijn van Omega 3-vetzuren, antioxidanten, calcium en vezels waar je lichaam blij van wordt. Maar is dit terecht?

Chiazaad gezond?

De ijsblonde actrice en zelfverklaarde gezondheidsgoeroe Gwyneth Paltrow nam chiazaden al op in haar seven-day Goop detox die ze samen met Dr. Alejandro Junger, een detox-dieetspecialist, opstelde. Na het volgen van deze detoxweek maakte een idolate fan zelfs een Supercritical Omega 3-Chia Olie die Gwyneth’s gelaat (naar verluidt) spiegelglad houdt.

Het zwarte en witte zaadje is afkomstig van de plant (Salvia hispanica) uit de mint-familie en onderdrukt stevige trek. Daar heeft zangeres Taylor Swift volgens Life & Style magazine ook haar ranke figuurtje aan te danken. Ze schijnt te eten ‘als een vogeltje’ – inclusief chiazaad. Chiapudding is hiernaast een van de meest geïnstagramde gezonde ontbijtopties, besprenkeld met kokos, kiwi en zelfs kardemom.

Wat is chiazaad

Met een speurtocht naar de gezondheidsvoordelen van chiazaad stuit je al snel op het oordeel van de onafhankelijke, non-profit organisatie Consumer Reports, die uit onderzoek heeft weten op te maken dat het zogenaamde ‘powerfood’ de bloeddruk en bloedsuiker bij mensen met type 2 diabetes kan verlagen en het risico kan verkleinen op hart- en vaatzieken en een beroerte.

Maar, het is niet voor iedereen weggelegd. Zo zouden volgens een studie, gepubliceerd in de Journal of Molecular Biochemistry begin 2013, mannen met prostaatkanker of met een verhoogd risico hierop grote hoeveelheden chiazaad beter kunnen vermijden.

Choco lovers opgelet: Dit zijn de gezondheidsvoordelen van (rauwe) cacao

De omega 3’s in chiazaden verschijnen namelijk in de vorm van alfa-linoleenzuur wat kan bijdragen aan prostaatproblemen. Hoge triglyceriden, ofwel vet in je bloedbaan? Let dan op dat je alleen de Salba-variant van het chiazaad door je salade, smoothie, soep of yoghurt mixt.

Geen last van bovenstaande kwaaltjes en wil je alles uit je chia halen? Volgens de Nutritional Science Research Institute zijn de zwarte zaadjes net iets gezonder dan de witte met een extra antioxidant, genaamd quercetin. Succes met die eruit vissen.

Natuurlijk zijn er ook sceptici. Zo legt Duane Mellor, assistent-professor in voedingsleer aan de Universiteit van Nottingham en een woordvoerder voor de British Dietetic Association, begin 2015 uit aan The Guardian dat chiazaad absoluut rijk is aan antioxidanten, maar dat die antioxidanten helemaal niet goed worden opgenomen door ons mensenlichaam:

‘Chiazaad is hoog in omega 3-waarde, maar onze lichamen zijn niet goed in het omzetten van omega-3 oliën uit planten – het is beter om deze oliën uit vette vis zoals zalm te halen. Maar voor mensen die geen vis eten kunnen chia en andere zaden een optie zijn.’

Ook interessant: Gezond(er) bakken? Dit zijn 5 gezonde alternatieven op tarwemeel

Kijk uit met chiazaad

Slik hiernaast bovendien nooit (!) zomaar een eetlepel chiazaadjes weg, gevolgd door een slok water. Dat kan een heel onaangename situatie opleveren, zo ondervond een 39-jarige man uit een casestudy van Carolinas HealthCare System.

De zaadjes vormden een gel-achtige bal die de slokdarm blokkeerde en door een dokter moest worden verwijderd. Ouch. Bak er dus eerder een blueberry chia muffin van en houd in je achterhoofd dat niet alle claims die op chiazaad-verpakkingen staan de volledige waarheid vertellen.

Meer weten over gezond eten?

• Alleen maar rauw eten: is zo’n dieet gezond?
• Hoe quinoa het won van rijst (en waarom zo quinoa zo gezond is)
• Hoe gezond zijn vijgen eigenlijk? 6 voordelen van de vijg