Rosa Bertram Psyche 22 jan 2024, 09:09

Leestijd: 4 minuten

Dé 5 manieren om je brein te trainen (en scherp te houden)

Hoe we ons lichaam kunnen trainen, grotere biceps kunnen krijgen of sterkere buikspieren weten we maar al te goed. Maar hoe trainen we het brein? Simpel, zegt deze Amerikaanse neurowetenschapper. Met deze vijf mentale oefeningen.

Volgens Daniel Amen, klinisch neurowetenschapper en psychiater is het belangrijk om niet alleen je lichaam fit te houden, maar ook je hersenen. Al helemaal als je ouder wordt. Gelukkig is dat helemaal niet zo ingewikkeld.

Het brein trainen: hoe doe je dat?

Het is geen hogere wiskunde, verklapt Amen. “Het is duidelijk: hoe meer je je brein gebruikt, hoe beter het presteert.” Best logisch eigenlijk: hoe vaker je je hersenen breekt over een kruiswoordpuzzel of andere woordspelletjes, hoe meer je brein wordt uitgedaagd en moet werken om tot een oplossing te komen.

Toch zijn spelletjes alleen niet voldoende om je brein te trainen, zo vertelt de neurowetenschapper en psychiater aan MindBodyGreen. Om je brein gezond te houden, zijn er allerlei verschillende oefeningen die je elke dag kunt doen.

Nieuwe dingen blijven proberen

Het allerbelangrijkste? Nieuwe dingen blijven doen. Dát houdt je brein fit. Zelfs als je elke dag allerlei ingewikkelde taken volbrengt, zoals het runnen van een groot bedrijf of wetenschappelijke studies onderzoekt, houd je je brein niet zo fit als wanneer je iets nieuws probeert.

Wanneer je een routine opbouwt en taken dus vaker herhaalt, hoeft het brein steeds minder energie te gebruiken (het weet immers hoe je moet fietsen of hoe je naar je werk komt) en dus schakelt je brein over op de automatische piloot. En dat heeft allerlei voordelen.

Stel je eens voor dat je brein elke keer dat je je aankleedt of je je tanden poetst heel hard moet nadenken. Dan zou je lichaam geen energie meer hebben om andere lichamelijke functies te kunnen laten werken. Het is dus juist heel handig dat sommige taken het brein weinig energie kosten.

Prikkel je brein en leer nieuwe dingen

Alleen wanneer je wel héél erg op de automatische piloot leeft, elke dag dezelfde route naar je werk neemt, hetzelfde eet tijdens de lunch, dezelfde route terug neemt, dezelfde sportklasjes volgt en altijd naar dezelfde restaurants gaat met dezelfde mensen, prikkel je je brein niet. Je leeft dan zo gezegd in je comfort-zone.

“De beste mentale oefeningen die je kunt doen zijn nieuwe dingen leren en dingen doen die je nog nooit hebt gedaan,” aldus Amen. Het is dan ook niet voor niets dat de Nederlandse neuropsycholoog Erik Scherder ook pleit voor nieuwe dingen leren om je cognitieve functies te verbeteren en dat we vooral moeten blijven leren júist als we ouder worden.

Oefeningen om het hele brein te trainen

De manier om dat te doen? De delen van je brein trainen die je niet op regelmatige basis gebruikt. Dít is hoe je je hele brein traint.

1. Train je prefrontale cortex

Je prefrontale cortex is zeg maar de CEO van je hele brein en reguleert de planning skills, oplossingsgericht denken, vooruit denken en ergens aan doorwerken. Je traint dit deel van je brein met woordenspelletjes, debatteren en meditatie. Het liefst zo’n dertig minuten per dag.

2. Train je temporale kwabben

Je wattes? De temporale kwabben zitten ongeveer achter je ogen en spelen een grote rol in je humeur, geheugen, leren, het beheersen van temperament en auditieve verwerking.

Er zijn allerlei manieren om dit deel van het brein te trainen, waaronder een muziekinstrument leren spelen en geheugenspelletjes doen. Je kunt namenlijstjes onthouden bijvoorbeeld.

3. Train je pariëtale lobben

Helemaal bovenin zitten onze pariëtale lobben die betrokken zijn bij het werken van aanrakingen, ruimtelijk inzicht, richtingsgevoel en wiskundige berekeningen. Wil je dit deel van je brein trainen? Dan kun je wiskundige spelletjes zoals Sudoku doen, maar ook  jongleren en golf spelen helpt.

Wat ook helpt is de navigatie van je telefoon niet gebruiken en een ouderwetse kaart gebruiken om op plaats van bestemming te raken.

4. Train je basale ganglia

Dit deel van het brein is betrokken bij het angstniveau van je lichaam, het aanleren van gewoonten, geluk en uitvoeren van motorische bewegingen.

Je traint dit gebied van de hersenen door evenwichtsoefeningen te doen, bijvoorbeeld met yoga, pilates of hoelahoepen.

5. Train je cerebellum

Dit deel ligt achterin je hersenen en speelt een belangrijke bij motorische coördinatie en gedachtencoördinatie, zodat je complexe informatie kunt verwerken.

Je versterkt dit deel van je brein door racketsporten te doen zoals tennis, padel, tafeltennis, maar ook dansen, tai chi of basketbal helpt.

Een nieuwe gewoonte aanleren

Een nieuwe gewoonte aanleren is echter vaak makkelijker gezegd dan gedaan. Van deze mentale oefeningen maak je makkelijker een dagelijkse routine als je er elke dag slechts zo’n vijftien minuten voor uittrekt, je inschrijft voor een nieuwe sport of hobby, op reis gaat naar een nieuwe plek, dagelijkse routines af en toe loslaat en iets nieuws probeert of nieuwe vrienden maakt.

Als je je brein elke dag een beetje blijft uitdagen, houd je je hersenen sterk en fit. En dat willen we allemaal wel, toch?

Dit zijn de signalen én impact van een overprikkeld brein