Rosa Bertram Psyche 28 apr 2024, 14:20

Leestijd: 3 minuten

Dit gebeurt er met je brein als je in ‘de flow’ zit (en de tijd vliegt)

Je kent het wel: je bent een goed boek aan het lezen en ineens zijn er uren voorbij gevlogen zonder dat je het in de gaten hebt. Of als je met wat muziek op aan het tekenen bent en je je ineens realiseert dat er een dagdeel is verstreken. Op dat moment ben je uiterst geconcentreerd en zit je in de zogeheten ‘flow‘. Heerlijk! Wat gebeurt er eigenlijk in je brein als je in die flow komt?

Ons brein is in opperste concentratie wanneer we in de flow zitten, zoveel is wel duidelijk. Het zijn vaak taakjes waarbij we wel nadenken, maar niet ontzettend ons hersenen voor hoeven te kraken om de taak te kunnen volbrengen.

In de flow zijn, is vaak een heerlijk gevoel. Alsof je precies aan het doen bent wat je op dat moment moet doen, de tijd even niet bestaat en je gaat helemaal op in het moment. Alleen, in de flow kom je niet zomaar. Hoe kom je in de flow terecht?

Hoe kom je ‘in de flow‘?

Hoewel we allemaal weten dat we bij bepaalde taken soms in die heerlijke flow komen, zijn wetenschappers er nog niet helemaal over uit hoe we nou eigenlijk in zo’n uiterste staat van concentratie kunnen belanden. Meestal gebeurt het gewoon, juist als je het niet plant. Vaak voelt het alsof in de flow komen je eerder overkomt. Wat zegt de wetenschap hierover?

De wetenschapper Dolly Seeburger deed onderzoek naar het onderwerp ‘in de flow komen’ en meent dat het ingewikkeld is om zoiets te onderzoeken omdat je hersenen staat niet gewoon aan of uitstaan. Je brein is constant bezig met informatie verwerken, zélfs als we slapen. ‘Maar wat gebeurt er dan extra als we in de flow zijn?’, vroeg de onderzoeker zich af.

Wat zegt onderzoek over de flow?

Daarvoor deed ze met een heel team wetenschappelijk onderzoek naar de hersenactiviteit van wanneer de respondenten van het onderzoek veel focus hadden en wanneer zij juist waren afgeleid. De aandacht van deze personen werd gemeten aan de hand van een scanner waarbij ze moesten meetikken met een tool om het ritme van de muziek aan te geven.

Afhankelijk van hoe gelijk ze tikten op de muziek konden de onderzoekers zien hoe oplettend de proefpersonen op dat moment waren. Hoe verder ze van het ritme afweken, hoe minder concentratie er logischerwijs was en andersom. Wat bleek?

Dit zijn dé 5 manieren om je hersenen te trainen en brein gezond te houden

Lage frequenties

Het team mat de hersengolven van de deelnemers, vooral die met lage frequenties. Deze golven bleken cruciaal te zijn voor hogere cognitieve functies zoals langdurige aandacht. Ze fluctueren elke twintig seconden en variëren tussen individuen en situaties, wat het nogal moeilijk maakt om verschillen te observeren. Maar in scans vertonen afgeleide gedachten deze fluctuaties.

Door deze cycli te bestuderen, konden onderzoekers verbanden leggen tussen hersengolfpatronen en aandachtsveranderingen. Vooral twee belangrijke hersennetwerken, het fronto-pariëtale controle netwerk (actief bij taakgerichte concentratie) en het standaardmodusnetwerk (actief in rust en reflectie), speelden hierbij een cruciale rol. Als iemand zijn focus verliest, synchroniseren deze netwerken op lage frequenties, maar wanneer de focus terugkeert, desynchroniseren ze.

Kortom: heel concreet is het antwoord over wanneer en hoe we in de flow komen dus vooralsnog niet, blijkt uit dit onderzoek. Maar hiermee kan er in elk geval al wel een voorspelling worden gemaakt over of iemand zijn concentratie vasthoudt of verliest. En zo komen we langzaam een stapje verder bij hoe ons eindeloos interessante brein nou eigenlijk werkt. Wordt ongetwijfeld vervolgd!

Waarom vrouwen gevoeliger zijn voor angsten en depressies