Redactie Relatie 17 jun 2016, 06:00

Leestijd: 7 minuten

Heb je bindingsangst, verlatingsangst of ben je veilig gehecht? Doe de test.

De laatste jaren wordt steeds duidelijker hoe belangrijk veilige hechting is in relaties. Je hechtingsstijl – of je veilig gehecht bent of onveilig gehecht – bepaalt voor een deel hoe veel geluk je in de liefde hebt. Veilig gehechte mensen voelen zich altijd veilig, ook als ze alleen zijn. Ze zijn niet bang voor intimiteit en hechten zich op een gezonde manier aan hun partner. Ze zijn ook heel goed in staat om ruzies en conflicten op te lossen. Onveilig gehechte mensen zijn ofwel angstig gehecht (verlatingsangst) of afwijzend gehecht (bindingsangst). Het slechte nieuws is dat angstig gehechte mensen (ongeveer 25 procent van de mensen is angstig gehecht) en afwijzend gehechte mensen (ongeveer twintig procent) meer moeite hebben om een langdurige gelukkige relatie aan te gaan. Zeker als ze een andere onveilig gehechte tegenkomen. Veilig gehechte mensen matchen prima met elkaar, maar ook met de onveilig gehechte liefdespartners. En als ze niemand tegenkomen, dan zijn ze ook nog eens heel goed in staat om het in hun eentje naar hun zin te hebben.

Bindingsangst of verlatingsangst

Voor de onveilig gehechten is er ook goed nieuws. Als ze zich veilig voelen bij anderen, omdat ze in een omgeving zijn waarin ze het idee hebben dat ze gesteund worden, kunnen ze zich alsnog veilig hechten. Denk aan een hechte groep vrienden, aan een gezin, een prettige werkomgeving, of een partner die hen zekerheid biedt en bij wie ze zich veilig genoeg voelen om zich kwetsbaar op te stellen.

Herkenning

Als je eenmaal weet hoe je die hechtingsstijlen moet herkennen, heb je ongelooflijk veel bruikbare kennis is handen. Je begrijpt daardoor waarom sommige relaties – van jezelf of mensen om je heen – lijken te bestaan uit het voortdurend afstoten en aantrekken (de combinatie angstige en afwijzende hechtingsstijl). Je snapt waarom er mensen zijn die moeiteloos over elk liefdesverdriet heen lijken te stappen en direct weer gaan daten (afwijzend). En hoe het kan dat er stellen zijn die al jong iemand tegenkomen en daar ook nog eens heel erg lang heel gelukkig mee blijven (twee veilige gehechten).

Dit vind je vast ook interessant: duidelijke uitleg over bindingsangst en hechtingsangst.

Welke hechtingsstijl heb jij?

Wil je weten welke hechtingsstijl jij hebt? Probeer de kleine test. Deze is afkomstig uit het boek Verbonden van de psychologen Amir Levine en Rachel Heller (uitgeverij Boom, 2016). De test is afkomstig van de Amerikaanse psychologen Cindy Hazan en Philip Shaver die eind jaren negentig een liefdesquiz in de krant publiceerden. Ze vroegen vrijwilligers de bewering aan te kruisen die het meest op hen van toepassing was. Elke bewering correspondeerde met een van de drie hechtingsstijlen.

Lees ook: 15 geboden voor een moderne liefdesrelatie

Deze quiz was van grote wetenschappelijke betekenis want het onderzoek naar hechtingsstijlen in volwassen relaties stond nog in de kinderschoenen. Het werd Hazan en Shaver duidelijk dat de verdeling veilig gehecht, angstig gehecht en afwijzend gehecht een vergelijkbare verdeling had als die bij jonge kinderen. De helft van de mensen die de liefdesquiz deden bleken veilig gehecht, de rest was verdeeld over de categorieën angstig en afwijzend. De behoefte aan een intieme verbinding met een ander en de geruststelling dat die ander er altijd voor ons is, is iets dat een leven lang belangrijk is voor mensen.

Doe de test

A

Ik heb er vrij weinig moeite mee om dicht bij anderen te komen en voel me er prettig bij om me op hen te vertrouwen en hen op mij te laten vertrouwen. Ik maak me niet vaak zorgen dat ik word verlaten of dat iemand te dicht bij me komt.

B

Dicht bij anderen zijn is iets waarbij ik me niet helemaal op mijn gemak voel; ik vind het moeilijk om andere mensen volledig te vertrouwen en het kost me moeite om mezelf toe te staan op hen te rekenen. Als iemand te dichtbij komt, word ik nerveus, en het gebeurt me vaak dat liefdespartners intiemer met mij willen zijn dan voor mij nog prettig is.

C

Ik merk dat anderen tegensputteren als ik zo dichtbij kom als ik prettig zou vinden. Ik maak me vaak zorgen dat mijn partner niet echt van me houdt of niet bij me wil blijven. Ik wil volledig samensmelten met iemand anders, en dit verlangen schrikt andere mensen soms af.

Dit is jouw hechtingsstijl

A

Je bent veilig gehecht. Je houdt van nabijheid en bent niet overgevoelig voor afwijzing. Je kunt heel goed je eigen wensen communiceren. Het lijkt alsof je gewoon ‘weet’ wat een relatie inhoudt. Wat goed is voor je partner, is ook goed voor jou. Anderen zullen over jou zeggen dat je goed in je vel zit en echt jezelf bent. Grote kans dat je niet veel liefdesrelaties achter de rug hebt, maar wel een paar zeer betekenisvolle. Het kost je niet veel moeite om langdurig met iemand gelukkig te zijn. Van veilig gehechte mensen is bekend dat ze met heel veel verschillende mensen betekenisvolle relaties kunnen aangaan. Met vrienden. collega’s, familie en geliefden. En dat het hebben van een sterk sociaal netwerk bijdraagt aan persoonlijk geluk, en zelfs aan een goede gezondheid.

B

Je bent afwijzend onveilig gehecht. Nabijheid en intimiteit is niet iets dat vanzelfsprekend voor je is. Je houdt erg van je vrijheid. Natuurlijk heb je ook behoefte aan liefde en gehechtheid, maar zodra die ander te dichtbij komt, heb je het idee dat het je verstikt. Je hebt dan ruimte nodig en begrijpt niet altijd dat die ander dat niet begrijpt. Je houdt er ook van om onafhankelijk te zijn. Je kan het allemaal prima alleen, al is het wel gezellig om met een ander te zijn. Waarschijnlijk heb je al een heleboel relaties gehad. Hoewel je hart soms echt gebroken voelde, kostte het je niet veel moeite om een nieuwe liefde te vinden. Daten gaat je over het algemeen goed af. Als je iemand vindt die jou de ruimte geeft die je nodig hebt, die zich niet afgewezen voelt als jij je terugtrekt, kan een veilige omgeving ontstaan waarin je leert dat het niet eng is om je afhankelijk te voelen van een ander, om je veilig te hechten.

C

Je bent angstig onveilig gehecht. Je verlangt naar intimiteit, maar je bent ook zeer gevoelig voor de kleinste bedreiging van die intimiteit. Als je het idee hebt dat de ander iets doet om jullie relatie op het spel te zetten, word je overspoeld door angst. Je bent erg gevoelig voor afwijzing. Als je een partner vindt die jouw angsten weet te sussen, toegewijd, liefdevol en zorgzaam is, zal hij of zij jou van je beste kant zien. Als de ander begrijpt dat jij veel behoefte hebt aan warmte en veiligheid, zul jij ook behulpzaam en toegewijd zijn. Op die manier ontstaat een omgeving waarin je je steeds veiliger voelt en waardoor je ook steeds beter kunt communiceren. Steeds beter je angsten en emoties tonen zodat je partner niet hoeft te raden wat er zich in jouw hoofd afspeelt.

Steeds vaker bindingsangst

Wist je dat we tegenwoordig vaker last hebben van bindingsangst dan vroeger? Zo kun je daar mee omgaan. Het blijkt namelijk zelfs dat we allemaal een beetje liefdesbang zijn.

Luister nu ook naar Bedrock

Bestaat ware liefde? Is het huwelijk niet achterhaald? Is een open relatie helemaal van nu? En is polyamorie een duur woord voor vreemdgaan? In de nieuwste Bedrock Talks interviewen Rosa en Lisanne seksuologe en relatietherapeut Nynke Nijman over de vrije liefde.

Spoiler: Walt Disney en Holly Wood laten ons niet bepaald een weerspiegeling van werkelijke relaties en seks zien. Maar, wat moeten we dan wél geloven? Je hoort het in de vierde aflevering van Bedrock Talks!

Tip: Luister de nieuwe aflevering aan het begin van elke volgende maand en volg Bedrock Talks via Spotify en iTunes & Apple Podcasts! Leuk als ons laat weten wat je ervan vond in de reviews!