Lisanne van Marrewijk Psyche 17 mei 2020, 06:00

Leestijd: 5 minuten

Dit is de edele kunst van concentratie (volgens een monnik)

Wat zorgt ervoor dat er leven is op aarde? Wat is de beste manier om je tijd goed in te delen? En waarom lachen we eigenlijk? Dat lijken heel ingewikkelde vragen, maar over bijna elk gecompliceerd onderwerp is ooit een TED Talk gehouden waarin iemand je haarfijn alle ins en outs uitlegt. En dat in slechts 10 à 20 minuten! Om de week delen we op Bedrock zo’n talk over iets wat de wereld – of jouw leven – een beetje beter maakt. Deze keer: een monnik vertelt over de edele kunst van een goede concentratie. En als je dat van iemand zou moeten leren…

We leven in een wereld waarin zoveel mogelijk doen de boventoon voert. En als het even kan óók nog ‘s allemaal op hetzelfde moment. Productief is wat we moeten zijn, maar dat kan niet als we niet weten hoe we een goede focus krijgen.

Beter concentreren

In deze TED Talk vertelt Hindoe-priester Dandapani (hij heeft 10 jaar lang als de hindoeïstische monnik geleefd en veel geleerd over de geest) over de kunst van goed kunnen concentreren op dagelijkse basis.

Waarom hebben we zo’n slechte focus?

Dandapani is van mening dat we ons vandaag de dag slecht kunnen concentreren. Dat heeft 2 redenen:

1. Niemand heeft ons ooit geleerd hoe we ons moeten concentreren.
2. We beoefenen geen concentratie.

En hoe kan je iets doen, zonder dat iemand je ooit heeft geleerd hoe dat moet? En hoe kan je ergens goed in worden als je er niet mee oefent?

En daar moet verandering in komen, want zoals we net al zeiden leven we in een wereld waarin een goede focus een ver-van-ons-bed-show is (er is immers zoveel afleiding), maar wél – of júist – heel erg belangrijk is.

We beoefenen afleiding

In plaats van leren concentreren, zijn we in onze huidige maatschappij vooral veel bezig met afleiding. Bijna elk moment van de dag is er wel iets of iemand dat je aandacht vraagt, of dat nu een pop-up op je scherm is, een collega die je een mail stuurt of dat appje van je beste vriend. We beoefenen de hele dag lang om afgeleid te zijn. En wat je beoefent, daar word je goed in.

Dat is dus ook de reden waarom we over het algemeen zo’n slechte focus hebben. Niemand heeft ons ooit geleerd hoe onze focus werkt én we oefenen niet om ons beter te kunnen focussen, integendeel.

De kunst van concentreren

Ironisch genoeg ben ik dit artikel aan het typen, terwijl ik ondertussen met m’n broer aan het whatsappen ben. En stiekem heb ik ook nog wat berichten van collega’s beantwoord. En tussendoor LinkedIn gecheckt. En ik vijl tegelijkertijd m’n nagels (ja, dat kan tussen het typen door). Ook met mijn focus is het dus drastisch gesteld.

Maar hoe leer je dat dan, concentreren? Volgens Dandapani begint alles bij begrijpen hoe je geest werkt. Vanuit het perspectief van de monnik zijn er 2 dingen die je daarvoor moet begrijpen: bewustzijn, en de mind.

Hoe dat werkt? Zie bewustzijn als een lichtgevende bol die rondzweeft. Zie de geest als een enorme ruimte met verschillende secties met allerlei emoties en dingen, zoals blijheid, boosheid, jaloezie, films, kunst, seks, etc.

De bal van bewustzijn dwarrelt rond in de geest en kan langs elke sectie gaan waar hij heen wil. Als hij langs een bepaalde sectie gaat, word je je daar bewust.

Elke dag laten we allemaal mensen en dingen bepalen waar die bal van bewustzijn zich heen beweegt. En als we dat door externe factoren laten bepalen, worden we afgeleid.

Handig: Geleide meditatie voor meer focus en concentratie (laat je gedachten gaan)

Zo krijg je een betere concentratie

De kunst van concentratie zit ‘m bij die bal van bewustzijn. Die moet voor een bepaalde tijd bij één ruimte blijven, in plaats van zweven van de ene naar de andere kant van je geest.

Hoe je dat doet, is door te oefenen om één ding tegelijkertijd te doen en simpelweg de bal steeds terug te brengen naar daar waar die zijn moet. Word je afgeleid? Ga dan terug naar datgene waar je mee bezig was. Daar moet je jezelf soms naar forceren, maar dat is juist de oefening.

Mediteren

Iets wat je daarbij goed kan helpen, is meditatie. Onderzoek na onderzoek toont aan dat meditatie helpt je concentratie gedurende de dag te vergroten.

Tijdens het mediteren word je gestimuleerd om je focus steeds terug te brengen naar je adem, zodra je gedachten de overhand nemen. Een handige manier/oefening om ook je focus gedurende de dag te kunnen versterken.

Doen: Op deze manier doe je gedurende de dag minimeditaties (zonder dat het teveel tijd kost)

Zoek de uitdaging op

Dandapani tipt hierbij om elke dag te kijken bij welke taken je jouw concentratie kan beoefenen. Is het het schrijven van een artikel (zoals ik zeker goed kan gebruiken), het zetten van koffie, het koken van een avondmaaltijd, het lezen van een boek, het voeren van een gesprek?

Er zijn talloze momenten te bedenken waarop je met één focus te werk kan gaan, maar waarbij je alsnog snel naar je telefoon grijpt of toch ondertussen iets anders afrondt.

Forceer jezelf om bij die ene taak te blijven en dat eerst af te ronden, alvorens je je berichtjes beantwoordt of thee gaat zetten.

Luisteren naar het mooie verhaal van Dandapani over onze wilderige focus? Klik op play, en beoefen dan direct dat stukje concentratie. Kan jij 17 minuten lang zonder afleiding het filmpje bekijken (I know I failed..)?

Zo kun je je beter concentreren

• Zo kun je je focussen op één ding (kort die lijst met goede voornemens maar in)
• Minder werken maakt ons meer gefocust, creatiever én productiever
• Tips zodat je je kunt focussen op écht belangrijke zaken (en niet de dringende)
• Concentratieproblemen? Deze tips helpen je om gefocust te blijven