Annemarie Hartsuiker Betere wereld 18 nov 2024, 06:29

Leestijd: 6 minuten

Een betekenisvolle baan: Hannah zet zich in voor gelijke kansen voor meisjes in Oost-Afrika 

Hannah is moeder van drie kinderen: Mick, Charlie en Doris en sinds kort getrouwd met Ben. Ze heeft een grote liefde voor de natuur en het onbekende. Die twee komen terug in de vele huttentochten die ze in de bergen loopt, al jaren met vrienden en sinds kort ook met hun kinderen. Daarnaast heeft ze een betekenisvolle baan en zet ze zich in voor meisjes in Oost-Afrika.

“Mijn liefde voor Afrika ontstond zo’n twintig jaar geleden, toen ik daar voor een langere tijd verbleef. Ik werkte toen aan een kunstproject met straatjongeren, een ervaring die mijn ogen opende voor de wereldwijde ongelijkheid die kinderen en jongeren ervaren.

Vanuit die ervaring en een sterk gevoel van onrechtvaardigheid ontstond in 2011, aan de keukentafel, met vier vrienden het idee voor Join for Joy: een organisatie die zich inzet voor gelijke kansen voor kinderen en jongeren, waar ter wereld zij ook opgroeien.

Na dertien jaar zijn we actief in vier landen en hebben meer dan 725.000 kinderen deelgenomen aan onze programma’s. Tegenwoordig vervul ik de rol van Head of Operations, waarbij ik me bezighoud met het dagelijks aansturen en optimaliseren van de operationele processen binnen de organisatie.”

Op dit moment heeft Join for Joy een campagne met als doel: de negatieve impact van menstruatiearmoede verminderen. Want vrouwen in Oost-Afrika gebruiken allerlei onhygiënische alternatieven tijdens hun menstruatie.

Wat vind jij van het taboe rondom menstruatie in Nederland?

“Het is toch gek dat er rondom het thema menstruatie nog zoveel ongemak hangt, terwijl 28 procent van onze bevolking menstrueert en de helft van onze bevolking dat op een bepaald moment zal doen. Vooral jonge meiden vinden het vaak lastig om te praten over menstruatie en de daarbij behorende ongemakken. Daarnaast blijkt uit recente onderzoeken dat het voor jongens nóg moeilijker is om over dit onderwerp te praten, en dat zij er eigenlijk maar weinig vanaf weten. Hierdoor blijft menstruatie niet alleen een taboe voor meisjes, maar ook een onderwerp waar jongens vaak nauwelijks begrip voor hebben. Nederland is op veel vlakken vooruitstrevend, maar wanneer het gaat om bepaalde onderwerpen, zoals menstruatie, hebben we nog heel wat stappen te zetten.”

Hoe was het om voor het eerst in aanraking te komen met meisjes in Oost-Afrika die geen toegang hebben tot menstruatieproducten?

“Ik heb een tijdje met mijn gezin in Zambia gewoond, waar ik samen met collega Mwangala Ikacana het Zambiaanse kantoor van Join for Joy heb opgezet. Join for Joy zet zich als organisatie in voor het belang van educatie. Met onze programma’s gericht op spelenderwijs leren, motiveren we kinderen om naar school te komen en op school te blijven.

Hierdoor registreren scholen in ons programma steeds minder uitval. Toch blijven meisjes soms wel een week per maand thuis omdat ze geen toegang hebben tot fatsoenlijke menstruatieproducten. In de periode dat ik in Zambia werkte, heb ik hier veel met meisjes in ons programma over gesproken. Die gesprekken gingen vooral over wat het gebrek aan producten met hen deed. Sommige meisjes gebruikten uit pure wanhoop sokken, bladeren of lappen stof om het bloed op te vangen. Wat me het meest raakte, was de schaamte die er heerste, vooral de angst om door te lekken en uitgelachen te worden. Die schaamte zorgde ervoor dat meisjes niet durfden mee te doen aan sport- en spelactiviteiten, lessen misten, of zelfs helemaal niet naar school kwamen. Dit had een enorme impact op hun leven en was het moment dat wij als organisatie beseften: dit moet anders.”

Hoe lang geleden is het dat we in Nederland géén maandverband hadden?

“Dat is een interessante vraag en het laat goed zien hoe achterhaald het eigenlijk is dat sommige meisjes en vrouwen nog steeds geen toegang hebben tot menstruatieproducten. Tot de jaren dertig maakten vrouwen in Nederland hun eigen verband, vaak met lappen stof. Rond 1930 kwam het eerste ‘officiële’ maandverband op de markt. De wetenschap dat meisjes en vrouwen in Oost-Afrika vandaag de dag nog steeds zonder fatsoenlijke producten zitten, is onacceptabel en een belangrijke drijfveer voor ons om in actie te komen. Dit doen we onder andere met onze jaarlijkse menstruatiecup campagne waarbij mensen een cup kunnen doneren voor meisjes in ons programma. Ook dit jaar streven we er weer naar om 12.000 meisjes in ons programma een cup te kunnen geven.”

Op welke manier draagt dit bij aan een beter leven voor de meisjes?

“Het allerbelangrijkste is dat de meisjes in ons programma iedere dag van de maand naar school kunnen gaan. Dit verkleint niet alleen de kans dat ze op jonge leeftijd zwanger raken of trouwen, maar het geeft hen later ook een grotere kans op financiële onafhankelijkheid. Wat ik zo mooi en inspirerend vind, is dat vrouwen tot wel 90 procent van hun inkomen terug investeren in hun gemeenschap. Met één menstruatiecup investeren we dus niet alleen in de toekomst van een meisje, maar ook in die van haar hele gemeenschap en alle generaties die volgen.”

Hoe vaak ga jij naar Oost-Afrika?

“Ik ben de afgelopen 14 jaar veel in Oost-Afrika geweest en heb met veel plezier gewerkt op ons Zambiaanse kantoor. Maar in de afgelopen jaren hebben we ook hard gewerkt aan de zelfstandigheid van onze regionale teams, waardoor de afhankelijkheid van het kantoor in Nederland sterk is afgenomen. Voor mij persoonlijk was dit een heel waardevol proces om aan bij te dragen. We hebben ook een online werkomgeving opgezet waarin we heel gemakkelijk samenwerken met de teams in landen waar we actief zijn. Daarnaast vindt er veel kennisuitwisseling plaats tussen onze collega’s in Oost-Afrika, die elkaar vaak bezoeken voor trainingssessies. Hierdoor hoeft het team in Nederland minder vaak naar de landen af te reizen en werken we veel efficiënter.”

Zijn er nog andere prioriteiten die je zou willen veranderen voor deze gemeenschappen?

“Bij Join for Joy focussen we ons niet alleen op educatie, maar ook op het spelenderwijs bespreekbaar maken van belangrijke thema’s, zoals ziektepreventie, tienerzwangerschappen, puberteit en gendergelijkheid. Dit laatste is met name belangrijk voor meisjes, omdat zij in de Afrikaanse cultuur vaak nog achtergesteld worden ten opzichte van jongens. Ook het doorbreken van taboes binnen de gemeenschappen is een belangrijke pijler voor Join for Joy waarvan ik hoop dat we in de komende jaren nog vele stappen zullen zetten.”

Wat is jouw droom voor de toekomst?

“Mijn droom is dat onze op spel gebaseerde onderwijsmethode zich als een olievlek over Oost-Afrika verspreidt, zodat ieder kind naar school kan gaan en kan werken aan een gezonde toekomst. Voor meisjes in het bijzonder hoop ik dat we over een aantal jaar grote stappen hebben gezet richting gendergelijkheid, met gelijke en eerlijke kansen voor zowel jongens als meisjes. Dat betekent ook dat meisjes toegang hebben tot fatsoenlijke menstruatieproducten en iedere dag van de maand vol zelfvertrouwen en zonder belemmeringen naar school kunnen!”

Heb jij ook een betekenisvolle baan en wil je hierover delen? Mail dan gerust de redactie.

Een betekenisvolle baan: Julia Kirschner is Impact & Innovatie Directeur bij ARMEDANGELS