Tanja Terstappen Psyche 8 feb 2016, 06:00

Leestijd: 5 minuten

Ayahuasca: drug of wondermiddel?

Op een gemiddeld verjaardagspartijtje is er steeds vaker iemand-die-iemand-kent die het ‘gedaan heeft’. Alsof het een soort spannende drug is. De verhalen over ayahuasca zijn gruwelijk en prachtig. Mensen vertellen over hoe ziek ze ervan werden, maar vooral over de hemelse kleuren die ze daarna zagen, de ontmoeting met ‘iets groters’ en de energieën en inzichten die ze ervaren hebben. Ayahuasca kan een sterk healend effect hebben. Tempting… Zo’n lekkere trip willen we allemaal wel. Maar wat moet je weten voor je zelf een ayahuasca-ceremonie gaat bijwonen? Ayahuasca’s hebben een beetje een mysterieus imago, maar eenmaal je je in het onderwerp onderdompelt, merk je al gauw hoe boeiend dit ritueel is.

Ayahuasca: the facts

Ayahuasca betekent ‘slingerplant van de ziel’. De geestverruimende drank wordt door sjamanen in het Amazonegebied al duizenden jaren gebruikt als de ‘Moeder der Medicijnen’. Het brengt je in een bewustzijnsstaat waarin je contact maakt met wat je diep van binnen kwelt en het helpt je dat te verwerken, te helen.

Iedere sjamaan brouwt zijn eigen variant, maar ayahuasca bestaat altijd uit twee actieve stoffen. De vrouwelijke component, de liaan Banisteriopsis Caapi, breekt tijdelijk het maagenzym MAO af, waarna via de mannelijke component Psychotria Virides – gewonnen uit de bladeren – de stof DMT werkzaam wordt.

DMT als werkzame stof bij een ayahuasca

DMT is een lichaamseigen stof die psychedelische effecten op het brein heeft. Hoewel DMT op de opiumlijst staat en dus eigenlijk verboden is, wordt ayahausca door ervaringsdeskundigen gezien als een veilig medicijn. Gebruikt in ‘religieuze rituelen,’ zoals een ayahuasca-ceremonie vaak genoemd wordt, wordt het middel gedoogd.

“Veel mensen zijn bang voor dit soort medicijnplanten,” vertelt Lars Faber, schrijver van De Gewijde Reis en organisator van ayahuasca-ceremonies in Nederland. “Wij bieden veiligheid in een ceremonie, emotionele veiligheid. We zorgen voor de juiste omgeving, muziek en liefdevolle begeleiding. Dit middel kan je diepste pijnen triggeren en wij maken een kader waarin daar ruimte voor is. Soms doen we helemaal niets. Maar als er een pijnlijk kindstuk naar boven komt of je wordt misselijk, begeleiden we intens.”

Hoezo misselijk?

Misselijk? Dat klinkt niet heel helend… Lars probeert het uit te leggen: “Je gaat je hele systeem in een andere trilling brengen. Om daar te komen brengt ayahuasca je eerst in complete chaos. Je wordt misselijk, je wordt draaierig, je denkt: ‘kan ik nog terug?’

Die fase duurt een uur, misschien twee uur. Er komen jeugdherinneringen naar boven die diep in je onderbewuste zitten. Zet je maar schrap, want dat kan gewoon pijn doen. Maar als je intentie is om onder ogen te zien wat je diep van binnen kwelt, is dit een goed medicijn en de uitkomst prachtig.”

Een ervaringsdeskundige aan het woord

Marnix van Rossum, coach en meditatieleraar, maakte twee keer een ayahuasca-ceremonie mee: “Eerst was er het kotsen. Ik weet nog dat ik daar volledig in op ging en me nauwelijks meer bewust was van iets anders. Daarna begon ik vooral heftig te ademen, alsof ik voor het eerst tot leven kwam.

Lees ook: Coen probeerde ayahuasca en genas van zijn depressie: dit is zijn verhaal (deel 1)

Dat was heerlijk! Het voelde alsof ik in een andere dimensie was. Alles was helder en… anders. Ik voelde mijn lichaam niet. Het was alsof ik zweefde. Fascinerend en magisch was elke zintuigelijke ervaring. Ik besefte me een ding en daar ben ik nog steeds van overtuigd: het is niet mogelijk dit uit te leggen aan iemand die het niet heeft gedaan.”

Onbeschrijflijk

Dat de ervaringen bijna niet te omschrijven zijn, beaamt Lars: “Probeer maar eens te vertellen hoe een orgasme voelt aan iemand die het nog nooit heeft meegemaakt. Wij hebben nu tussen de 7000 à 8000 mensen begeleid en ik heb nog nóóit hetzelfde verhaal gehoord.

Ik hoor wel altijd: ‘oh’ en ‘ah’ en ‘wow’. Als ik een rode draad moet zoeken is dat ‘ontzag’. Ontzag dat mensen iets hebben ontmoet dat groter is dan ze al kenden. Maar hiermee creëer ik wel een enorme verwachting, hoor. Sommige mensen maken helemaal niks mee. Dat heeft vaak te maken met de voorbereiding.”

Goede begeleiding is key

Ayahuasca is voor zover bekend niet verslavend, volgens Jellinek. Het kan hallucinaties en onvoorspelbaar gedrag veroorzaken, maar omdat het eigenlijk altijd binnen een rituele setting wordt gebruikt, kan dat goed worden opgevangen.

Dit vind je misschien ook interessant: Deze 4 planten hebben medicinale (en soms spirituele) krachten

Goede begeleiding en de juiste voorbereiding zijn key, als je ayahuasca optimaal wil meemaken. Een week op dieet; geen koffie, tyraminerijk voedsel, alcohol, vlees en seks. Jezelf wíllen tegenkomen en je over kunnen geven aan wat er komt, door meditatie of andere technieken die je helpen om in die gekke staat van bewustzijn te kunnen bewegen.

Meditatie als hulptool bij ayahuasca

Ook voor Marnix hielp zijn eerdere ervaring met meditatie en zelfonderzoek: “Bij mijn tweede ayahuasca-ervaring kreeg ik zeer heftige maagkrampen. Doordat ik vipassana-meditatie kende, probeerde ik het direct en accepterend te ervaren.

Plotseling kwam er een soort besef: dit wil ik! Voelen en lijden was wat ik wilde! Het was een vreemde gewaarwording. Ondanks dat het lijden behoorlijk sterk was, moest ik erom lachen en was ik blij.

Tip: Zo maak je je intenties concreet én realiseer je ze

Ergens willen we onszelf graag tegenkomen, denk ik. Veel van de inzichten zijn me op een bepaalde manier bij gebleven. Het is alsof ik meer weet wie ik ben en dingen maken minder uit.” Met de juiste intentie, openheid en overgave heeft ayahuasca de helende krachten van een medicijn.

Lars: “Ik ga er vanuit dat ‘ziekte’ wordt veroorzaakt door afgesloten zijn van je bezieling. Op het moment dat je daarmee in contact bent, kun je weer ‘heel’ worden. Dat is volgens mij wat ayahuasca doet.”

Ayahuasca in Nederland

Goed om te weten: ayahuasca is sinds oktober 2019 verboden in Nederland. Dat werd onlangs beslist omwille van de Opiumwet, die schrijft dat het actieve bestanddeel DMT niet ingevoerd mag worden in Nederland.

Vóór die tijd werd ayahuasca echter gedoogd omdat het innemen van de stof bijna altijd gebeurt binnen religieuze context, maar sinds kort kan dat dus niet meer.

Meer lezen?

• 7 gezondheidsvoordelen van wiet, volgens de wetenschap
• Gember als natuurlijk medicijn? Dit zijn de 7 bewezen gezondheidsvoordelen
• Microdosing van LSD is hot, maar hoe werkt het precies?