Rosa Bertram Welzijn 18 mrt 2021, 06:00

Leestijd: 4 minuten

Ben je een avondmens, maar word je liever een ochtend mens? Het kán

Sommige vrienden hebben al hardgelopen, bergen werk verzet én voelen zich geweldig fit terwijl jij net verkreukeld je bed uitkomt. Hoe goed je ook weet dat je dagen een stuk productiever kunnen beginnen dan wanneer je je nóg een keer omdraait, het lukt je gewoon niet: op tijd op staan is niks voor jou. ‘s Avonds ben jij namelijk op je best. Maar zou je ook van een avondmens een ochtendmens kunnen worden?

Volgens menig expert, zoals slaapexpert Hans Hamburger die te gast was in onze podcast Bedrock Talks, word je nu eenmaal geboren als avondmens of ochtendmens. Sommige mensen gedijen nu eenmaal beter door ‘s avonds nog te werken en creatief bezig te zijn, terwijl andere datzelfde gevoel juist in de ochtend ervaren.

Dat is volgens Hamburger dan ook de reden om te pleiten voor een niet-9-5-maatschappij waarin je wordt gedwongen in een ochtendmaatschappij te leven. Alles begint altijd vroeg: school, werk, doktersafspraken. Daardoor kom je avondmens structureel slaaptekort en werk je niet op je kunnen.

Maar is het wel zo dat als je eenmaal een avondmens bent, per definitie geen ochtendmens kan worden?

Van avondmens naar ochtendmens

Over dat gegeven valt te twisten. Zoals je misschien weet,is het niet zo makkelijk om ‘gewoon eerder naar bed te gaan’ als avondmens, omdat je een interne klok hebt die op de ene tijd meer productief en creatief is dan de ander. We zijn immers allemaal anders en gelukkig maar.

Eerder schreven we dat wanneer je moeite je hebt met opstaan je in elk geval kunt proberen om eerder naar bed te gaan, een routine aan te leren, een slaapschema te maken en no matter what te stoppen met snoozen. Maar ja, wordt je dan ook écht een ochtendmens?

De Volkskrant sprak hier Marijke Gordijn over, zij is expert op het gebied van de biologische klok en oprichter van het Groningse adviesbureau Chrono@Work. Van een avondmens naar een ochtendmens? Het kan, meent ze.

Een Ayurvedische slaaptip om spontaan van in slaap te doezelen

Screentime…

Zoals we vaker schreven en zoals je waarschijnlijk zelf ook weet gaat je slaap(en waak)rimte gepaard met de aanmaak van het slaaphormoon melatonine. Je lichaam maakt dit aan wanneer het donker wordt zodat je lichaam moe wordt. Je lichaam ziet licht van schermen – ook wel blauwlicht genoemd – ook als daglicht waardoor je lichaam nog geen melatonine gaat aanmaken.

In de avond laat Netflixen of over je feed scrollen verbetert je slaapritme dus niet bepaald. Slaapexpert Hamburger vertelt in onze podcast Bedrock Talks: “Veel mensen denken dat ze slaapproblemen hebben, maar als ze zouden stoppen met schermen gebruiken in de avond zal een heel groot deel van hun problemen af zijn.”

Wil je een ochtendmens worden? Ga dan als je wakker wordt meteen naar buiten, tipt Gordijn. Maar vermijd in de avond dus ook dag- en blauwlicht. Dat blijkt stukken effectiever dan simpelweg vroeger naar bed gaan.

View this post on Instagram

A post shared by BEDROCK Magazine (@bedrockmagazine)

Kamperen is het bewijs

In dit onderzoek blijkt dat wie zonder schermlicht een week ging kamperen het slaaphormoon melatonine wel 2,5 (!) uur eerder werd aangemaakt. Met andere woorden: zonder invloed van lichten van buitenaf zijn we van nature allemaal een ochtendmens.

Ga maar na: elke keer als je gaat kamperen of meer tijd in de natuur spendeert, ga je vanzelf sneller naar bed wanneer de avond valt en sta je makkelijker op wanneer de dag begint.

Plan dagelijks een piekerkwartiertje in en je zult beter slapen

Wat in elk geval geen goed idee is, om melatoninepilletjes van de drogist te slikken. De ogenschijnlijk onschuldige pilletjes zouden je helpen met makkelijker in slaap vallen. Maar hoe verleidelijk dat ook blijkt, het wordt sterk afgeraden, omdat het juist averechts kan werken.

Eén van de problemen met melatonine is dat er op de bijsluiter niet de juiste manier van innemen staat. Op de etiketten staat dat je het vlak voor je gaat slapen in moet nemen, maar in werkelijkheid moet dat 5 uur voordat de melatonine-aanmaak begint toe te nemen. Hoe laat dat precies is, verschilt per persoon. Meer lees je erover in: Melatonine: is de natuurlijke slaappil ongevaarlijk of toch niet?

Wil je écht liever een ochtendmens zijn?

Overigens is het niet zo dat je enkel als ochtendmens meer productief bent, alleen omdat je de dag simpelweg eerder begint. Onderzoekers uit België en Zwitserland hebben ontdekt dat nachtuilen langer alert blijven dan ochtendmensen, schreven we al eerder.

Hetzelfde onderzoek wijst uit dat nachtuilen creatiever én intelligenter zijn. Dus misschien is het de vraag of je wel een ochtendmens moet willen worden.

Luistertip!