Hoe goed is amandelmelk eigenlijk voor het milieu?
Lekker: amandelmelk in je koffie in plaats van koemelk. Plantaardige alternatieven, zoals sojamelk of havermelk zijn niet meer weg te denken uit de schappen en ook amandelmelk is zo’n populaire vervanger voor gewone melk. In Amerika kopen mensen zelfs meer amandelmelk dan sojamelk. Ook in een koffietentje is plantaardige melk in je koffie gewoon een optie.
Plantaardige alternatieven voor melk worden gezien als een duurzaam en meer ethisch alternatief voor koemelk dat is bedoeld voor de jongen van de koe. Dat maakt een plant based melk in elk geval een stuk ethischer en ook zou het een duurzamer alternatief zijn voor koemelk. De gehele vee-industrie zorgt nog eens voor 18 procent van alle uitstoot van broeikasgassen.
Door vlees en zuivel vaker te skippen, kan je dus op een laagdrempelige manier bijdragen aan het terugdringen van de opwarming van de aarde.
Maar hoe staat het dan eigenlijk met de duurzaamheid van amandelmelk. Is het wel zo goed voor het milieu?
Watervoetafdruk
Even slikken: wist je dat het verbouwen van amandelen gepaard gaat met een enorme hoeveelheid water? Een zaadje heeft al 1.1 gallon water nodig om tot melk te rijpen, wat gelijk staat aan ongeveer 3,79 liter. Dat is bijna 2000 gallon voor een pond zaadjes.
Je kan je waarschijnlijk wel voorstellen dat al dat watergebruik niet goed is voor het milieu. Het verwerken van water kost veel energie. Ter vergelijking: walnoten, hazelnoten and pistache-noten hebben net zoveel water nodig, maar amandelen liggen onder vuur voor een reden.
In Amerika leveren amandelen 3 keer zoveel geld op als pistache-noten, 4 keer zoveel als walnoten en maar liefst 72 (!) keer als hazelnoten. De vraag naar amandelen is buitengewoon. Ook de extreme en aanhoudende droogte in Californië en waterschaarste is een reden voor kritiek.
Pesticiden
Laten we eerlijk zijn: wil je een drankje drinken waarvan de ingrediënten zijn bespoten met een groot aantal pesticiden? Volgens de California Department of Pesticide Regulation waren amandelen in 2017 met meer bestrijdingsmiddelen behandeld dan welk ander gewas ook.
Een van de 5 bestrijdingsmiddelen die het meest gebruikt worden, methoxyfenozide, is giftig voor bijen, en dan met name honingbijen. Elk jaar worden er 1,6 miljoen koloniën naar Californië getransporteerd tijdens het bloeiseizoen van de amandelen. Teveel pesticiden en ziekten leidden echter tot de dood van de bijen.
Dat is nog niet alles. Om amandelboomgaarden te bestuiven, moeten de dieren twee maanden eerder wakker worden van hun winterslaap dan ze van nature zouden doen. Dit zorgt voor meer stress bij de diertjes.
Kunstmestvervuiling
Om nog een stapje verder te gaan: het gebruik van het kleine beetje water wat er nog is in Californië voor de amandelen, is het niet enige probleem. Wat er nog over is, wordt namelijk vervuild met kunstmest. Zo komt nitraat, of salpeterzuurzout, in het drinkwater terecht.
Als je grote hoeveelheden van dit vervuilde drinkwater drinkt, kunnen je bloedvaten uitzetten en je bloeddruk lager worden. Dit is met name gevaarlijk voor kinderen en zwangere vrouwen. Nitraat is giftig, ook voor dieren, omdat je het niet proeft of ruikt.
Vrachtvervoer uitstoot
Klinkt dit allemaal wel erg zwaar? Er is een klein lichtpuntje: over het algemeen kost de productie van amandelmelk minder broeikasgassen dan de productie van havermelk, sojamelk en rijstmelk. Dat is inclusief de landbouw, vervoer, het inpakken en het verwerken.
Helaas klinkt dat niet zo mooi als je misschien hoopte. Zuivel en haver worden in een meer uitgespreid gebied verbouwd, terwijl je amandelboomgaarden met name alleen in Californië vindt.
Daarbij komt nog dat de honingbijen elk jaar van de ene kust naar de andere kust van Amerika worden vervoerd, om te bestuiven wat er op dat moment in bloei staat. Niet alleen zorgt dit voor extreme stress voor de bijen, maar ook dat de meeste uitstoot van broeikasgassen nu van de transportsector komt.
Klinkt dat allemaal niet zo mooi? Genoeg reden om die amandelmelk eens in het schap te laten staan. Om op een positieve noot te eindigen zijn er dingen die jij kan doen om je melk voetafdruk te verkleinen.
Koop bijvoorbeeld ook eens andere soorten melk, om te zorgen dat niet alleen één sector zo hard geraakt wordt. Een B Corp keurmerk op een product betekent dat het voldoet aan de hoge eisen van duurzaamheid en transparantie. Ten slotte kan je natuurlijk ook, leuk en lekker, je eigen amandelmelk maken.