Lisanne van Marrewijk Psyche 25 jan 2021, 06:00

Leestijd: 6 minuten

Het wijze levensadvies van mijn 88-jarige oma

Het leven is één grote zoektocht. We zoeken naar de liefde en de perfecte baan, maar ook naar antwoorden op levensvragen. Want hoe word je gelukkig? Wat is de zin van het leven? En wat is er eigenlijk belangrijk in je relatie? En in vriendschap dan? Vragen die als 28-jarige moeilijk te beantwoorden zijn. Daarom ging ik op zoek naar antwoorden bij de persoon die het allemaal al heeft meegemaakt. M’n oma.

Als iemand me zou kunnen vertellen hoe het leven in elkaar steekt en advies kan geven op het gebied van geluk, liefde en vriendschap, is het m’n oma wel. Een levensdeskundige met bijna 90 jaar ervaring. Ik vroeg haar naar de adviezen en lessen die ze met zich meedraagt.

Wat is de belangrijkste les die het leven u heeft geleerd?

“Dat je de dingen moet accepteren zoals ze komen en met de tijd mee moet gaan. Het is nu wel ‘s moeilijk om te aanvaarden dat dingen tegenwoordig zo makkelijk gaan. Vroeger hadden we niks en tegenwoordig is er veel. Misschien wel teveel.

Maar dat zijn veranderingen die je moet accepteren, want je kunt je er niet tegen verzetten. Je hebt je eigen leven, maar je omgeving verandert. Focus je op dat eerste.”

Vindt u het nu beter dan vroeger?

“De wereld verbetert, maar de mensen worden afstandelijker. Vroeger was er meer gemeenschap met elkaar. Iedereen zei elkaar gedag en tegenwoordig ken je je overburen niet eens meer.”

Wat had u anders willen doen in uw leven?

“Daar vraag je me wat. Vroeger dacht ik achteraf wel eens: dit of dat had ik zo en zo moeten doen. Maar nu ben ik tevreden met de dingen die ik heb. Met name met m’n kinderen en kleinkinderen waar ik een hoop plezier van heb. M’n kinderen doen alles voor me en ze helpen me overal bij. Zulke dingen waardeer je als je ouder wordt nog meer. 

En als ik naar jou kijk, heb jij ook heel veel kunnen doen wat voor ons niet mogelijk was. Je hebt in Zweden gestudeerd en in Amsterdam gewoond. Ik had dat ook wel gewild. Ik was al blij dat ik een baantje bij een bakker mocht hebben, omdat het iets anders was dan thuis werken. Die verrijking van het leven had leuk geweest, andere dingen meemaken.”

Waar was u onzeker over?

Ik wilde vroeger graag verkoopster worden bij de V&D, maar dat durfde ik dan niet. Dat kon gewoon niet in die tijd, want je had de kennis niet en je moest op het gebaande pad blijven.

Jullie leren tegenwoordig van alles en kunnen jullie eigen kant op gaan. Er was geen tijd voor je eigen dromen. Als je zelf wat wilde, had je niks te vertellen. De hele mentaliteit was anders.”

Wat zou u uw jongere zelf willen zeggen?

“Als je wat wilt, moet je zorgen dat je het bereikt. Ik had wel zelf mijn keuzes willen maken, maar ik werd gestuurd door mijn ouders en durfde echt niet tegen hen in te gaan. Dat is tegenwoordig natuurlijk heel anders.

Daarom vond ik het belangrijk dat mijn kinderen gingen leren, zodat ze voor zichzelf konden zorgen, hun eigen keuzes konden maken en geld konden verdienen.

Mijn kinderen moesten leren om hun eigen broek op te kunnen halen. Ik was altijd afhankelijk van een man, maar je moet je eigen boontjes kunnen doppen. Wij konden dat niet. Ook opa niet, die had ook een vrouw nodig. Dat is tegenwoordig anders. Je vult elkaar aan, maar leunt niet op elkaar.”

Is er iets waar u spijt van heeft?

“Nee. Je voelt het als dingen goed of niet goed zitten. En als je dan een keer een fout maakt, zijn het die momenten die je tot volwassenheid brengen. Daar groei je van. Daar probeer je van te leren en dan probeer je het een volgende keer beter te doen. En dat lukt misschien niet altijd, maar om te groeien zal je die fouten hoe dan ook moeten maken.”

Wat heeft het geloof u geleerd?

“Het geloof zit niet in de kerk. Denk erom hoor! Het gaat erom hoe je zelf bent, het geloof zit in jezelf. Dus of je nu in de kerk komt of bij je oma, dat maakt niet uit. Sterker nog: dan kan je beter naar oma komen.”

U bent bijna 65 jaar getrouwd, dus u kunt het weten: wat is belangrijk in een relatie?

“Ik vind vertrouwen het belangrijkst. Dat je op elkaar kan bouwen, geloven dat de ander de waarheid spreekt en dat je elkaar kan bijstaan in goede en slechte tijden. Je moet elkaar accepteren, ook in de mindere dingen. Probeer onenigheid uit te praten en zeg ook hoe je het wilt hebben. Zorg dan dat je elkaar begrijpt en het met elkaar eens wordt. 

Ook wij blijven dat proberen. Want al ben je nog zoveel jaar getrouwd, er zijn altijd wel dingen die je misschien anders had gewild. 

En onthoud dat het bij niemand altijd op rolletjes loopt. Dus als je wegloopt naar een ander bij wie het misschien beter lijkt te zijn, denk dan twee keer na. Er is overal wel wat. Je moet vertrouwen blijven houden. Als je dat niet meer hebt, ga je zelf ook dwalen.”

Ook interessant: Dit is de sluipmoordenaar in de meeste langdurige relaties (en hoe je daarvoor waakt)

Wat is belangrijk in vriendschap?

“Vriendschap is heel belangrijk, want dan heb je een uitvlucht als je je ‘s rot voelt. Het belangrijkste in een vriendschap is dat je je er goed door voelt, maar ze zijn ook belangrijk omdat vrienden een andere invalshoek kunnen bieden of advies kunnen geven. En dat kan je gebruiken als er ‘s wat is.”

Wat maakt een mens gelukkig?

“M’n kinderen en m’n kleinkinderen. En opa. Het gaat om de mensen om je heen die je gelukkig maken.”

Wat zou uw advies aan alle jonge mensen zijn?

“Leef gelukkig en neem de tijd zoals die komt, want je kan niet anders. Je denkt wel ‘s dat je alles voor het zeggen hebt, maar dat is niet altijd waar. Dat blijkt alleen al in deze tijden van quarantaine. Je weet niet wat je voorbestemd is en dat zal je moeten accepteren. Het komt zoals het komt en probeer er vandaag van te genieten. Dat probeer ik ook nog steeds elke dag.”

Dit vind je misschien ook interessant:

• De ultieme liefdeslessen van 1500 gelukkig getrouwde mensen
• Het geheim van een lang en gelukkig leven (volgens de oudste mensen op aarde)
• De 3 levenslessen die ik tijdens mijn wereldreis door 17 landen leerde over universeel geluk