Josephine Kay Psyche 24 mrt 2017, 06:00

Leestijd: 4 minuten

Accepteren dat dingen gewoon zo zijn of achter alles een verklaring zoeken?

Vandaag probeerde ik een reden te vinden voor waarom ik droom over baby panda’s en iemand anders over kraaien. Degene waarmee ik het gesprek voerde vroeg zich al grappend af waarom hij over die enge vogels droomt en ik over die zachte beestjes. En ik ging hier dus serieus over nadenken. Mijn conclusie was een ietwat zweverige, en niet al te serieus te nemen stelling. Waarop mijn gesprekspartner zei dat er niet voor alles een verklaring hoefde te zijn en dat hij vrede had met dat ‘dingen zo zijn zoals ze zijn.’

Verklaring of uitleg

Aan de ene kant een mooie gedachte dat je zoveel vrede hebt met hoe dingen lopen dat je er geen verklaring of uitleg bij nodig hebt. Maar aan de andere kant komt het op mij over als een passieve houding. Alsof je denkt dat je geen enkele invloed kunt uitoefenen op je leven en het maar te accepteren hebt.

En juist deze gedachtes en analyses over waarom hij dit zegt bevestigt dat ik álles (over)analyseer en probeer te begrijpen. Waarom verschillen wij zo in bepaalde opzichten, dat de één uren (wat zeg ik, dagen) kan nadenken over waarom iets gebeurt, terwijl een ander er nauwelijks een seconde aan denkt en zijn leven gewoon leeft?

Lees ook: Accepteren kun je leren (of beter niet, eigenlijk)

Het lijkt me ergens heel erg fijn en rustgevend om zo accepterend in het leven te staan. Om je niet bij alles af te vragen ‘maar waarom?’ Ik heb de neiging om dingen pas af te kunnen sluiten als ik er een verklaring voor heb gevonden.

Zo heb ik voor elke liefdesrelatie die ik heb gehad een uitgebreide analyse over waarom het is geëindigd. Van ‘ik had andere verwachtingen omdat ik iets ouder ben,’ tot ‘hij heeft bindingsangst omdat hij zelf een keer heel erg gekwetst is.’ Waarom kan ik in dit geval niet gewoon accepteren dat dingen soms niet werken, ze lopen zoals ze lopen, zonder duidelijke reden?

Deze verklaringsdrang komt natuurlijk ergens vandaan en stiekem weet ik waarom ik het doe. Dat heb ik natuurlijk allang geanalyseerd. Het is in mijn geval een coping mechanism. Als ik iets een plek wil geven, moet het een logische reden hebben. Waarom ik over panda’s droom en iemand anders over kraaien moet dus een verklaarbare reden hebben. Anders blijf ik analyseren tot ik een ons weeg.

Analysis paralysis

Het over-analyseren van een bepaalde situatie is natuurlijk een bekend fenomeen. Er is zelfs een officiële term voor: analysis paralysis. In dit geval wordt over-analyse geassocieerd met perfectionisme.

Je wil een bepaalde situatie of voorval zodanig perfect begrijpen dat je maar blijft door analyseren. Op deze manier kun je dingen moeilijk (of helemaal niet) loslaten. Dan raak je als het ware geparalyseerd en kom je uiteindelijk geen steek verder.

Gebeurtenissen vormen je

Nu is het voorbeeld van de panda en de kraai natuurlijk luchtig en oppervlakkig. Geloof ik er nog steeds in dat ik achter alles een antwoord moet vinden bij heftigere dingen die je in het leven meemaakt? Daar twijfel ik nog over.

Sommige mensen beweren dat alles dat in het leven gebeurt een reden heeft. Verlies je je baan, dan heeft dat een reden. Het gebeurt zodat jij je als mens verder en beter kunt ontwikkelen. Je wordt er sterk van.

Must read: Je hoeft problemen van anderen niet op te lossen (sterker nog: dat kán niet)

Zo legt Tony Robbins heel mooi in zijn documentaire ‘I am not your guru’ uit dat je soms zou willen dat bepaalde dingen in je leven niet waren gebeurd, maar dat je zonder ze te hebben meegemaakt niet de persoon zou zijn die je nu bent.

Het voorbeeld dat hij aanhaalt is dat van een jong meisje in het publiek. Ze heeft een slechte relatie met haar vader en ervaart er veel verdriet door. Maar waar die slechte relatie ook voor gezorgd heeft is dat ze daar als zeventienjarig meisje zit en haar verhaal durft te vertellen. Met andere woorden, haar slechte relatie met haar vader heeft ervoor gezorgd dat ze fearless is, voor zichzelf opkomt en een hele sterke persoonlijkheid heeft ontwikkeld.

Maar hoe zit dat met hartverscheurend verlies?

Als je tegen een moeder zegt dat haar dochter is overleden zodat zij een beter en verder ontwikkeld mens kan worden, denk ik niet dat je veel begrip krijgt. Zo omschrijft mentor Megan Devine dat sommige ‘dingen in het leven niet verklaard kunnen worden, ze kunnen alleen gedragen worden.’

Met andere woorden, het verlies van een dierbare valt onder de categorie: daar is geen verklaring voor. En in dat geval geloof ik persoonlijk ook dat er niet voor alles een verklaring hoeft te zijn. Maar die verdomde panda’s en kraaien… daar moet toch een reden voor zijn?

Zo leer je accepteren

• Ben jij vaak in strijd met je lichaam? Zo accepteer je je lichaam echt
• Hoe we ons ego kunnen herkennen én accepteren (het is niks negatiefs)
• Hoe doe je dat: jezelf accepteren zoals je bent?