Malu Kirschbaum Maatschappij 30 mrt 2025, 08:07

Leestijd: 4 minuten

Het aantal abortussen in Nederland is opnieuw flink gestegen: is dat zorgelijk?

Abortus is een recht en een belangrijke keuzevrijheid voor vrouwen. Maar het aantal abortussen in Nederland is vorig jaar opnieuw flink gestegen. Hoe kan dat? Waarom kiezen steeds meer vrouwen voor een abortus? Speelt er iets in de maatschappij dat deze trend beïnvloedt?

We zochten het uit.

Abortus is legaal en toegankelijk

Wereldwijd staan abortusrechten onder druk. In verschillende landen worden ze ingeperkt of zelfs volledig verboden. In Nederland is dat niet het geval: abortus blijft legaal en toegankelijk. Wat natuurlijk fantastisch is!

Maar terwijl in veel andere landen de keuzevrijheid afneemt, stijgt hier juist het aantal abortussen. Dit vraagt om een nadere blik op wat er precies aan de hand is. Moeten we ons zorgen maken?

De cijfers

De cijfers laten een duidelijke stijging zien. In 2022 lag het aantal abortussen in Nederland nog rond de 32.000. In 2023 steeg dit fors naar 36.024 en in 2024 liep het aantal verder op naar 39.000. Vooral Nederlandse vrouwen tussen de 25 en 34 jaar bezoeken vaker een abortuskliniek.

Het aantal buitenlandse vrouwen dat voor een abortus naar Nederland komt, blijft daarentegen stabiel. Een andere opvallende trend: steeds meer vrouwen gaan zonder verwijzing naar de kliniek. In 2023 deed tachtig procent van de vrouwen dit, een toename van 46 procent ten opzichte van 2022.

Dit duidt op een veranderde toegang tot abortuszorg. Tegelijkertijd is er een trend zichtbaar waarbij jongeren minder vaak anticonceptie gebruiken en vaker onveilige seks hebben. Zou dat een van de oorzaken kunnen zijn?

Minder anticonceptie, meer onveilige seks

Jongeren in 2025 gebruiken minder vaak anticonceptie. Onveilige seks komt steeds vaker voor, en daarmee ook ongewenste zwangerschappen. De redenen? Die zijn divers. De seksuele voorlichting op scholen is niet overal even goed, en veel jongeren worden slecht voorgelicht over het belang van anticonceptie.

Daarnaast zijn hormonale anticonceptiemiddelen voor sommige mensen minder aantrekkelijk door mogelijke bijwerkingen, en niet iedereen gebruikt ze consequent. Financiële redenen spelen ook een rol: anticonceptie is niet gratis voor iedereen, en sommige jongeren vinden het te duur.

Casual dating & situationships

Relaties en de manier van daten zijn de afgelopen jaren flink veranderd. Jongeren beginnen eerder met seks, terwijl vaste relaties minder vanzelfsprekend zijn. Daardoor wordt anticonceptie soms minder structureel gebruikt. Datingapps en sociale media maken daten laagdrempeliger, wat kan leiden tot impulsieve keuzes.

Daarnaast is er een verschuiving in hoe mensen denken over abortus. Waar vroeger familie of religie vaak een grote rol speelde in deze keuze, voelen veel vrouwen zich tegenwoordig vrijer om zelf te beslissen. De drempel om voor een abortus te kiezen lijkt daardoor lager te worden.

Abortus zonder verwijzing

Nóg een mogelijk oorzaak van de stijging in abortuscijfers: sinds een paar jaar is een verwijzing van de huisarts niet meer nodig om een abortuskliniek te bezoeken. Dit maakt de zorg laagdrempeliger en geeft vrouwen meer controle over hun eigen lichaam.

Maar het roept ook vragen op: krijgen vrouwen die twijfelen wel genoeg begeleiding? En zorgt deze toegankelijkheid ervoor dat er minder aandacht is voor preventie?

Abortus is en blijft legaal en veilig in Nederland, maar de stijging in cijfers zorgt voor discussie. Moeten we ons zorgen maken over het effect van verminderde voorlichting en het afnemende gebruik van anticonceptie?

Wat kunnen we eraan doen?

De stijging van het aantal abortussen roept vragen op over preventie. Hoe kunnen we voorkomen dat ongewenste zwangerschappen überhaupt ontstaan?

• Betere seksuele voorlichting: niet alleen op scholen, maar ook via sociale media en andere platforms die jongeren gebruiken.
• Lagere financiële drempels voor anticonceptie: als anticonceptie gratis of goedkoper wordt, zullen meer mensen het gebruiken.
• Meer bekendheid voor alternatieve anticonceptiemethoden: voor wie hormonale anticonceptie niet prettig vindt, zijn er andere opties. Meer bewustwording hierover kan helpen.
• Goede ondersteuning voor vrouwen die twijfelen: niet iedereen die een abortus overweegt, voelt zich zeker over de keuze. Meer toegankelijke begeleiding kan helpen.

Zorgelijk of niet?

De stijging in abortuscijfers is opvallend, maar niet per se zorgelijk. Abortus is een recht, en het is goed dat het toegankelijk blijft. Tegelijkertijd laat de stijging zien dat er achterliggende problemen zijn, zoals een afname in anticonceptiegebruik en veranderingen in seksueel gedrag.

De sleutel ligt in preventie. Door betere voorlichting, meer toegankelijke anticonceptie en goede ondersteuning kunnen we ervoor zorgen dat vrouwen écht de regie over hun eigen lichaam houden. Niet door abortus moeilijker te maken, maar door ongewenste zwangerschappen te voorkomen.

Waarom we het vaker over abortus moeten hebben