Joanne Wienen Psyche 10 mei 2019, 06:00

Leestijd: 8 minuten

5 vreemde vriendschappen waar je misschien wel deel van uitmaakt

Vriendschap is belangrijk, túúrlijk. Maar vriendschappen kunnen ook, tja.. ingewikkeld zijn. In deze gevallen bijvoorbeeld.

1. De niet zo platonische ‘platonische’ vriendschap

Wie bekend is met dit type vriendschap, zal direct snappen wat hier wordt bedoeld. Voor de rest: wees blij dat je nooit deel hebt uitgemaakt van deze dynamiek. Het gaat hier namelijk om een vriendschap die hoogstwaarschijnlijk zou uitlopen op een huwelijk als één van de twee niet heel erg superongeïnteresseerd zou zijn dat daadwerkelijk te laten gebeuren. Aan welke kant van de medaille je je ook bevindt: het is een vrij ongezonde situatie.

Zit je aan de ‘wat als’-kant? Dan is er eigenlijk maar één advies: ga.wat.anders.doen.met.je.leven. Deze vriendschap is namelijk niets meer dan één langgerekte afwijzing van jou als persoon. Natuurlijk, het is soms heerlijk om te zwelgen in zelfmedelijden, oneindig veel sentimentele liedjes over onbeantwoorde liefde te luisteren en voor eeuwig te blijven hopen op het wonderbaarlijke inzicht dat die ander nooit gaat krijgen, maar wat schiet je er mee op? Raap je zelfrespect bij elkaar en move on..

Zit je aan de ‘we zijn meer broer en zus dus het gaat nooit gebeuren’-kant van het verhaal, is er ook maar één boodschap: wees niet zo’n klootzak (m/v). Het is onmogelijk dat je níet doorhebt dat de ander in dit verhaal naar je smacht. Sterker nog: je vindt het waarschijnlijk heerlijk.

Lees ook: Waarom vriendschappen verwateren (en dat oké is)

Het verlangen van de ander is als een warm bad voor je ego, waar je je elke keer dat je met hem/haar afspreekt even in onderdompelt. Waarschijnlijk geniet je er zelfs zo erg van dat je precies genoeg dubbele signalen afgeeft om de ander aan het lijntje te houden. Voor jou dezelfde twee woorden: move on.

2. De vriend die nooit vragen stelt

Je hebt een slechte dag op werk. Je hebt een goede dag op werk. Je neemt ontslag. Je wordt verliefd. Je ontdekt dat je vriend(in) vreemdgaat, draait door en begaat een gewelddadige crime passionel. Niet dat het echt uitmaakt in deze vriendschap, want het zal nooit ter sprake komen. De vriend die nooit vragen stelt, stelt namelijk nooit vragen (duh). Er zijn in deze situatie drie scenario’s mogelijk.

1. De persoon in kwestie is zo zelfingenomen dat hij/zij niks echt interessanter vindt dan zichzelf.
2. De persoon in kwestie heeft moeite anderen toe te laten in zijn/haar leven, waardoor gesprekken nooit verder komen dan het ‘koetjes-en-kalfjes’-stadium.
3. De ander vindt JOU zelfingenomen en vraagt liever niks over je leven omdat dat voor jou aanleiding is de volgende 43 minuten een oersaai verhaal over je vervelende baas op te hangen.

Must read: Zo herken je échte vriendschap

Scenario drie is natuurlijk onmogelijk (snap jij, snap ik). Over het eerste scenario kunnen we ook kort zijn: run, Forest, run. In jouw inner circle zou geen ruimte moeten zijn voor zelfingenomen kwallerige types. Doe jezelf een plezier en spreek niet meer met deze persoon af. Het tweede scenario is iets ingewikkelder, vooral voor de ander. Je kunt twee dingen doen: proberen deze persoon een therapeut aan te praten. Of, optie 2, je hebt er vrede mee. Zoals het op Wait But Why werd beschreven:

‘Ik heb een vriend met wie ik zo’n vier keer per jaar één op één afspreek. Ik ken hem al veertien jaar en ik denk niet dat hij weet wat voor werk ik precies doe en of ik broers of zussen heb. Toch geniet ik van deze vriendschap. Natuurlijk zit er een grens aan hoe hecht deze vriendschap ooit zal worden (lees: niet). Toch hebben we altijd leuke, interessante gesprekken zonder het ooit over onze families of levens te hebben. Voor mij is dat in dit geval goed genoeg.”

3. De vriend die je alleen in groepsverband ziet

In elke vriendengroep heb je mensen met wie je heel veel optrekt en mensen die je eigenlijk alleen in groepsverband ziet. Het is niet dat je die ander een walgelijk persoon vindt ofzo, integendeel. In groepsverband werkt deze vriendschap zelfs fantastisch. Maar zodra je elkaar één op één gaat ontmoeten, wordt het ongemakkelijk. De tekst die jullie met elkaar hebben smelt als sneeuw voor de zon.

Beiden partijen in deze situatie weten dat ook heel goed. Zonder dat daar ooit woorden aan vuil zijn gemaakt, doen ze er dan ook alles aan niet per ongeluk met z’n tweeën in een situatie te belanden. Inclusief: altijd iets te laat aankomen bij etentjes zodat je niet per ongeluk alletwee als eerste bent én altijd-altijd in groepen van vier afspreken. Zo zit je nooit tegen wil en dank met elkaar opgescheept als de derde persoon even naar de wc moet.

Tip: Daag je vrienden uit voor het minimalisme-spel

Het grappige: vaak is het niet eens zo dat deze twee mensen geen vrienden kúnnen worden. Het is meer dat geen van beiden de ongemakkelijke eerste stap zet omdat het al zolang op deze manier gaat. Vind je dat prima? Lekker zo laten. Zou je stiekem willen dat het anders was? Doe er iets aan.

4. De ‘HAHA-wat-zijn-we-toch-lekker-sarcastisch-samen’-vriend

Ik heb twee goede vrienden, die samen altijd de grootste lol lijken te hebben. Met name omdat ze dezelfde humor hebben, die volledig draait om sarcasme. In de jaren is het zo gegroeid dat zij voornamelijk via ironische oneliners met elkaar communiceren.

Het is inmiddels vrijwel onmogelijk geworden op een andere manier gesprekken te voeren. Wanneer een van hen zich een zeldzame keer kwetsbaar opstelt, begint de ander ongemakkelijk op zijn stoel te schuiven tot er weer een sarcastische grap wordt gemaakt en iedereen opgelucht ademhaalt.

Hoewel deze dynamiek voor duizenden hilarische situaties heeft gezorgd, lijkt het me persoonlijk ook retevermoeiend om deel uit te maken van zo’n vriendschap. Dat sarcasme is immers één groot masker. Woordeloos hebben ze blijkbaar ooit de deal gemaakt nooit iets oprechts tegen elkaar te zeggen, waardoor ze voor altijd onder hun veilige, warme deken van ironie kunnen blijven zitten.

Zo hebben ze een soort Berlijnse muur om zichzelf heen gebouwd, waardoor elk echt gesprek al bij voorbaat in de kiem gesmoord wordt. Misschien dat één van de twee ooit over die sociale angst heen kan stappen, waardoor de vriendschap een diepere laag krijgt. Misschien dat ze allebei zo bang zijn om zichzelf kwetsbaar op te stellen dat dit nooit gaat gebeuren.

Mocht je zelf deel uitmaken van zo’n dynamiek, vraag jezelf dan af of je de rest van je leven ‘aan’ wil staan als je met deze persoon afspreekt. Zo niet, dan moet je misschien keuzes gaan maken.

5. De ‘we-zijn-al-zo-lang-vrienden-maar-hebben-elkaar-eigenlijk-niks-meer-te-vertellen’-vriend

Whatsapp-gesprekken met deze persoon verlopen over het algemeen zo:

Persoon A: ‘Aaah zo lang niet gezien. Echt snel weer afspreken, hoor!’
Persoon B: ‘Ja, en nu écht hoor! Wanneer kun je?’
Persoon A: ‘Hmmm, ik ben echt zo druk de komende tijd. Wat zeg je van dinsdag over drie-en-een-halve maand?’
Persoon B: ‘Oh shit, dan is mijn kat jarig. Kan je anders donderdag over vier maanden?’
Persoon A: ‘….’
Persoon B: ‘Joehoee, kan ik donderdag over vier maanden in mijn agenda zetten?’
Persoon A: ‘Sorryyy, late reactie. Hihi, ik heb het ook zó druk. Donderdag over vier maanden is goed. Kunnen we dan eindelijk eens bijkletsen!’

Vervolgens voelen beide personen zich steeds een stapje ellendiger naarmate de vier maanden verstrijken omdat niemand echt zin heeft in deze afspraak. Misschien heb je zelf ook wel in de gaten dat dat miserabele gevoel wordt veroorzaakt doordat je eigenlijk geen vrienden met deze persoon wil zijn. Misschien niet.

Waar je je in ieder geval niet bewust van bent, is dat Die Persoon Jou Eigenlijk Ook Niet Wil Zien. Daarom duurt het ook altijd zo’n eeuwigheid om plannen met deze persoon te maken. Als hij/zij jou graag had willen zien, werd er echt wel tijd gemaakt. Geen tijd = (in de meeste gevallen) geen zin.

Soms zijn er pijnlijke situaties waarin de andere persoon de vriendschap wél heel graag wil behouden, maar daar hebben we het nu niet over. In dit geval zijn beide partijen gewoon te laf om te zeggen: ‘We hebben geweldige dingen meegemaakt, maar de koek is op. Laten we het hierbij houden’. Toch kun je misschien beter je ballen bij elkaar rapen en het erbij houden. Want we weten allebei dat jij je donderdag over vier maanden ‘niet zo lekker voelt’, waardoor de hele planningsdans weer opnieuw kan beginnen.

Er zijn gelukkig ook genoeg geweldige vrienden en daar zijn we ook echt heel blij mee. Maar als een van bovenstaande vriendschappen net iets te herkenbaar voor je is, lees dan vooral dit stuk waarin je precies wordt uitgelegd hoe je een ongezonde vriendschap kunt verbreken.

Inspiratie: Wait but Why

Meer over vriendschap?

• Een pleidooi voor nieuwe vriendschappen
• Zo verbreek je een ongezonde vriendschap
• Vriendschappen die te veel energie zuigen: zo herken je ze